To κέντρο της Αθήνας

Τις τελευταίες μέρες η συζήτηση για το κέντρο της Αθήνας αναζωπυρώνεται. Εμείς, οι κάτοικοι του κέντρου έχουμε ακούσει πολλές φορές ανάλογες συζητήσεις άλλοτε από δημόσιους και άλλοτε από ιδιωτικούς φορείς. Εχουμε παρακολουθήσει κινήματα, έχουμε στηρίξει ποδηλάτες, atenistas, ειδικά σωματεία, έχουμε ικετέψει την αστυνομία... Εμείς όμως τα παιδιά μας δεν μπορούμε να τα αφήσουμε να κάνουν ποδήλατο στον πεζόδρομο της Τοσίτσα, ούτε να τα στείλουμε να αγοράσουν κομικ στο περίπτερο... Οχι επειδή είμαστε υπερπροστατευτικοί γονείς αλλά επειδή όσο και αν θέλουμε να βοηθήσουμε την υγιή λειτουργία του κέντρου με γέρους, παιδιά και σκυλιά να κυκλοφορούν μαζί με απλούς καθημερινούς πολίτες δεν το ρισκάρουμε. Θα ήθελα πραγματικά να είχατε ακούσει τις κραυγές τις γειτόνισάς μας της Μαρίας όταν ο εξάχρονος γιός της που έπαιζε μπάλα μαζί με άλλα αλβανάκια (ποιό ελληνάκι παίζει μπάλα στις μέρες μας και ποιό κατοικεί στο κέντρο της πόλης είναι άλλο ζήτημα) επέστρεψε σπίτι του κλαίγοντας και καρφωμένος με σύριγγα που ήταν στο δρόμο.

Ετσι η άποψή μας συμποσούται στην συνέχιση μεν των ονείρων,  αλλά και στην προαγωγή περισσότερο επιθετικών μέτρων όπως μηνύσεις (όπως ήδηξεκίνησε ο Πρόεδρος της Νομικής Σχολής κ. Φορτσάκης) και αγωγές αποζημιώσεως κατά του Ελληνικού Δημοσίου. Πολλά καταστήματα και ξενοδοχεία μεταξύ άλλων έχουν ζημίες να δηλώσουν και πάμπολλοι κάτοικοι έχουν αναγκασθεί να εγκαταλείψουν τα σπίτια τους. Όσο για τις αρρώστιες ρωτείστε το ΟΚ της Τοσίτσα που απολυμαίνει όλο το μαγαζί από το φόβο της ηπατίτιδας κάθε φορά που μπαίνει μέσα δυστυχής μετανάστης και ναρκομανής (πακέτο πάνε αυτά δυστυχώς).

Δίπλα στο Ίδρυμα Ωνάση και το Δήμαρχο ας ξεκινήσουν και οι αγωγές αποζημιώσεων αλλά και οι μηνύσεις. Αυτές τις τελευταίες μάλιστα τις σκέπτομαι όταν ξέρω ότι οι αρχές προστατεύουν συχνά τον δουλέμπορο και τους προαγωγούς ή τους εμπόρους ναρκωτικών όπως βλέπω ιδίοις όμασι καθημερινά.

Όχι λοιπόν στα γκέτο. Η Ευρώπη τα έχει συνηθίσει από τοΜεσαίωνα και τα συνιστά ως λύση στα δεινά της ξεχνώντας λίγα χρόνια πίσω τα στρατόπεδα συγκεντρώσεως. Θα γίνουν βέβαια και στον Ελλαδικό χώρο τον αμόλυντο λόγω Οθωμανικής Αυτοκρατορίας από το μίσος του ξένου. Με εξαίρεση την Κέρκυρα οι Εβραίοι μας πέρασαν ζωή έξω από γκέτο και άνθισαν και πλούτισαν. πριν τον πόλεμο φυσικά. Τώρα θα κλείσουμε άλλους συνανθρώπους μας εκεί. Με επιδοτήσεις κοινοτικές και πολυετή εμπειρία δυστυχώς στην εξόντωση του «ξένου».

Ναι όμως στην καταδίκη των εμπόρων, των οργανωτών, τους εγκλήματος και της ανομίας. Η νομική κοινότητα πρέπει να αναλάβει τις ευθύνες της και προκαλώ το Σύλλογό μας που συμπάσχει για τόσα δεινά του τόπο,υ να κινηθεί και για τις ζημίες των μελών του σε καθημερινό επίπεδο από αυτή την κατάσταση. Και ο πρόεδρός μας άλλωστε περεπιδημεί στα Εξάρχεια. Ασε που πλέον δίπλα μας θα είναι και το Σύνταγμα και το Κολωνάκι που εν τοις πράγμασι θίγονται πολύ περισσότερο τον τελευταίο καιρό. Δεν είναι μια καλή ευκαιρία τώρα που οι δικηγόροι έχουν και λιγότερες δουλειές?

Εξοδος της Ελλάδας από το Ευρώ?

Ο κ. Σόιμπλε δήλωσε χθες ότι η έξοδος της Ελλάδας από το ευρώ θα ήταν καταστροφική. Προφανώς δεν είχε μάθει τις τελευταίες δηλώσεις της κ. Μέρκελ:

«Έχουμε πάρει την απόφαση να ανήκουμε σε μια νομισματική ένωση. Είναι μια απόφαση όχι μόνο νομισματική, αλλά επίσης πολιτική ... Θα ήταν καταστροφικό αν λέγαμε σε μία από τις χώρες που έχει αποφασίσει να είναι μαζί μας: "Δεν σας θέλουμε πια" ... Εξάλλου οι (ευρωπαϊκές) συνθήκες δεν το επιτρέπουν." Ανγκελα Μέρκελ.

Για την μεγάλη αυτή είδηση αισθάνομαι ανακούφιση και γαλήνη.

Μέχρι τώρα διαβάζοντας και μελετώντας τις ποικίλες δηλώσεις σημαντικών παραγόντων ήμουν σίγουρη ότι τα νομικά μου είναι για πέταμα. Εξοδος της Ελλάδας από το ευρώ? πώς δηλαδή θα γίνει?

Η Συνθήκη δεν ρυθμίζει τον τρόπο. Μοιάζει μάλιστα να μην θέλει ούτε να ακούσει κάτι τέτοιο ή κάτι ανάλογο ούτε για την αφεντιά μας ούτε για καμία άλλη χώρα μέλος. Ως έχει προς το παρόν είναι μονόδρομος αυτό το διακύβευμα. 

Αλλά πάλι πώς είναι δυνατό όλοι να κάνουν λάθος?

ο κ. Μπαρόζο?

ο κ. Φεντελστειν?

ο κ  HANS-WERNER SINN?

ο κ.  Μίχαελ Χίτχερ?

ο κ. Γιούνκερ? 

η UBS?  

η Barclays? 

η Daily telegraph?

Η λίστα των δηλώσεων και των δηλούμενων μακρά. Η συζήτηση μεγάλη και σε κάθε επίπεδο.

Αλλά και αν ακόμη ήταν μέσο πίεσης αποτελεί όντως μέσο που μπορεί να μας πονέσει? και αν ναι ποιός θα πονέσει περισσότερο?

Η Ευρώπη των Συνθηκών βασίζεται σε κανόνες και στην εφαρμογή τους. 

Από πότε η Ευρώπη θα κινείται αναρχοαυτόνομα?

Οχι όμως! σήμερα αισθάνθηκα σιγουριά. Κάποιος το δίχως άλλο στο σφύριξε στην κ. Μέρκελ: δεν υπάρχει νομικός τρόπος. Το επιτελείο της μετά από μήνες μοιάζει να το ψυχανεμίστηκε. 

Ετσι και εγώ θα αναρτήσω φωτογραφία της προς τιμήν αυτού που της είπε τη μεγάλη είδηση. 

Υπάρχουν νομικοί σύμβουλοι στο Γερμανικό Εθνος!

ΔΕΝ ΠΛΗΡΩΝΩ & ΙΔΙΩΤΙΚΟΠΟΙΗΣΕΙΣ

Η υπόθεση της μη καταβολής διοδίων τελών έρχεται και πάλι στη δημοσιότητα με αφορμή υπό επεξεργασία σχεδίου νομου του Υπουργείου Υποδομών. Η είδηση αφορά τους Δεν Πληρώνω.

Σύμφωνα με την είδηση:

"Την επιβολή αυστηρότερων κυρώσεων προβλέπει το πολυνομοσχέδιο του υπουργείου Υποδομών για τα δημόσια έργα που βρίσκεται υπό επεξεργασία στην αρμόδια επιτροπή της Βουλής.

Συγκεκριμένα σύμφωνα με την παράγραφο 2 του άρθρου 143 απαγορεύεται και τιμωρείται η καθ’οιονδήποτε τρόπο κατάληψη μέρους ή ολόκληρου του οδοστρώματος και των εγκατεστημένων σε αυτό σταθμών διοδίων και η παρεμπόδιση της λειτουργίας των σταθμών διοδίων με οποιοδήποτε τρόπο, ώστε να μη γεννώνται υποχρεώσεις αποζημίωσης του Δημοσίου προς τους παραχωρησιούχους.

Στόχος της συγκεκριμένης ρύθμισης είναι να περιοριστούν οι υποχρεώσεις του Δημοσίου για καταβολή αποζημιώσεων προς τους παραχωρησιούχους σε περιπτώσεις κινητοποιήσεων σε σταθμούς διοδίων ή σε αυτοκινητοδρόμους. Ως γνωστό το Δημόσιο θα πρέπει -όπως προκύπτει από τις υπογραφείσες στη Βουλή συμβάσεις παραχώρησης- να εξασφαλίζει στους παραχωρησιούχους την αδιατάρακτη άσκηση του αποκλειστικού δικαιώματος εκμετάλλευσης των έργων παραχώρησης.

Κυρώσεις

Στο πλαίσιο αυτό όσοι καταλαμβάνουν σταθμούς διοδίων, μέρος ή ολόκληρο το οδόστρωμα, θα τιμωρούνται για παρακώλυση συγκοινωνιών με φυλάκιση από τρεις (αν η πράξη τελέστηκε με πρόθεση) έως έξι μήνες (αν η πράξη τελέστηκε από αμέλεια), όπως προβλέπει η παράγραφος 1 του άρθρου 292 του ποινικού κώδικα.

Θα αφαιρούνται οι πινακίδες ειδικών κατηγοριών οχημάτων, όπως και η άδεια του οδηγού τους.

Σύμφωνα με το πολυνομοσχέδιο, θα δίνεται η δυνατότητα διαπίστωσης παραβάσεων στους οδικούς άξονες μέσω τεχνικών ή ηλεκτρονικών μέσων.

Όσον αφορά το τίμημα, το Δημόσιο -από την στιγμή έναρξης ισχύος του πολυνομοσχεδίου- θα μπορεί να εφαρμόζει κατά την κατασκευαστική περίοδο ενός οδικού άξονα την πολιτική διοδίων που εκάστοτε κρίνει πρόσφορη για την αντιμετώπιση προβλημάτων που δημιουργούνται στους χρήστες. Αυτό είτε σε συμφωνία με τους παραχωρησιούχους, είτε ύστερα από μονομερή απόφασή του, αλλά με την υποχρέωση να καταβάλλει σε αυτή την περίπτωση αποζημίωση στις παραχωρησιούχους κοινοπραξίες.

Επίσης, εάν κριθεί απαραίτητο, το Δημόσιο θα μπορεί να ελαφρύνει κάποιες κατηγορίες χρηστών.

Παράλληλα, το Δημόσιο θα μπορεί να διαμορφώνει την τιμή διοδίων μέχρι το ύψος του ανωτάτου ορίου διοδίων τελών που προβλέπει η οικεία σύμβαση παραχώρησης. Στόχος της συγκεκριμένης διάταξης είναι να μειώνονται οι αποζημιωτικές υποχρεώσεις του Δημοσίου, όπως αυτές προκύπτουν από τις συμβάσεις παραχώρησης.,..."

Αλλοι πάλι μας λένε ότι το κίνημα Δεν πληρώνω αντιμετωπίζεται δια ροπάλου!

Η νομοθετική πρωτοβουλία ως προς το συγκεκριμένο θέμα πράγματι δεν εκπλήσσει. Είναι καιρός που το ζήτημα παραμένει φλέγον και οφείλει να επιλυθεί. O κ. Ράιχενμπαχ μάλιστα κάνει συχνά δηλώσεις αν και εντέλει η ανησυχία του επικρατεί...

Ποιό ζήτημα όμως?

Λίγα χρόνια πριν ξεκίνησε η κατασκευή μιας σειράς αυτοκινητοδρόμων με ζήλο και πολιτικό σθένος.

Από αυτά η υποθαλάσσια σήραγγα βυθίστηκε αφήνοντας μόνον σε εκκρεμότητα τεράστιες αποζημιώσεις ενώ τα λοιπά της ενότητας προχώρησαν με συμβάσεις κυρωμένες με νόμους που όμως δεν φάνηκε να είναι υλοποιήσιμες αλλά και δεν ήταν ιδιαίτερα εφικτή η τροποποίησή τους.

Το κίνημα δεν πληρώνω έδωσε την δικαιολογία που έδιναν την προηγούμενη δεκαετία στη χώρα μας οι οικολόγοι. Ανοδος του κόστους του έργου, μείωση των ανταποδοτικών τελών. Τα έργα όμως δεν σταμάτησαν για τους λόγους αυτούς. Μόνον προσχήματα ήταν οι Δεν Πληρώνω οι οποίοι επιτυχώς πρόσφρεραν (άθελά τους ίσως) την τέλεια δικαιολογία. Να γιατί δεν εκτελούνται λοιπόν οι συμβάσεις.

Η νομοθετική ρύθμιση που ξεκινά τροποποιεί εμπράκτως το σύνολο των  κυρωμένων με νόμο συμβάσεων παραχώρησης σε σημείο που αφορά το συμβατικό αντάλλαγμα του παραχωρησιούχου δηλαδή το διόδιο. Η "μεταβοή νομοθεσίας' αποζημιώνεται και αυτή για τον παραχωρησιούχο. Πεδίον δόξης λαμπρό λοιπόν για το μέλλον των έργων που θα συνεχίσουν να εκτελούντα στα διαιτητικά πάνελ ενώ στα οδοστρώματα θα κείνται τα κουφάρια της πολιτικής φιλοδοξίας.

Συνοψίζουμε λοιπόν:

προφανώς πρέπει να εκτελεσθούν τα έργα!
προφανώς η εθνική οικονομία πρέπει να κινηθεί!

προφανώς δεν πρέπει να πληρώνονται διόδια για δρόμους που δεν υπάρχουν!

προφανώς το Κίνημα Δεν πληρώνω δεν ευθύνεται για την κατάσταση των έργων!
προφανώς οι σχετικές συμβάσεις υπό κανονικές συνθήκες θα είχαν καταγγελθεί ή λήξει ή καταλήξει εν πάση περιπτώσει όπως η Υποθαλάσσια ...

προφανώς η πολιτική ηγεσία προσπαθεί να βρει τη λύση που θα της επιτρέψει να ιδιωτικοποιήσει τα έσοδα από τους συγκεκριμένους αυτοκινητοδρόμους όπως ήδη έχει υποσχεθεί στους Δανειστές μας και χρειάζεται τη νεκρανάσταση των έργων για να επιτύχει να εξαφανίσει τις προσδοκώμενες αποζημιώσεις των αντισυμβαλλομένων της μέσω του νόμου για το ΤΑΙΠΕΔ που το επιτρέπει.

προφανώς η νομοθέτηση των τελευταίων μηνών δεν είναι ούτε καλή ούτε σοβαρή αφού περιορίζεται στο να σφάζει και να μαχαιρώνει το σύμπαν χωρίς καμία νομιμοποίηση

προφανη για  όλους μας είναι πολλά! 

προφανώς όμως θα σιγήσουμε και πάλι.Τα κινήματα θα συνεχίσουν το μάταιο αγώνα τους που θα επιτρέψει την προσφορά δικαιολογικών κατά τρόπο που τιμωρεί τους ονειροπόλους.

και διερωτώμαι αν δρόμους θα αποκτήσουμε ποτέ παρόλα αυτά! η εποχή δεν επιτρέπει έργα ως φαίνεται και δημιουργία. Οι συμβάσεις παραχώρησης απαιτούν ακμαίο τραπεζικό σύστημα και αυτό δεν υφίσταται. Το Δημόσιο απλά χρωσταέι και της μιχαλούς. 

Οι πολιτικοί παίκτες μόνον  διασφαλίζουν τη συνέχειά τους μόνον υποσχόμενοι ανέξοδα.

Πηγή:www.capital.gr

Ένας Συνήγορος για το Συνήγορο του Πολίτη

Οι ανεξάρτητες αρχές συνιστούν τους θεματοφύλακες της διαφάνειας κατά την αντίληψη του αναθεωρητικού νομοθέτη στην Ελλάδα. Η συνταγματική αναθεώρηση του 2001 θέσπισε μια σειρά ειδικών διατάξεων σε σχέση με ανεξάρτητες αρχές  όπως αυτή του άρθρου 9Α εδ β και 19 παρ. 2 , του άρθρου 103 παρ. 7, του άρθρου 15 παρ. 2 εδ β και του άρθρου 103 παρ. 9.

Ειδικά ο Συνήγορος του Πολίτη, γέννημα θρέμμα αυτής της Ευρωπαϊκής απελευθέρωσης των ανεξάρτητων διοικητικών θεσμών  έχει ως αποστολή τη διαμεσολάβηση μεταξύ των πολιτών και των δημοσίων υπηρεσιών, των οργανισμών τοπικής αυτοδιοίκησης, των Ν.Π.Δ.Δ. και των Ν.Π.Ι.Δ. για την προστασία των δικαιωμάτων του πολίτη, την καταπολέμηση της κακοδιοίκησης και την τήρηση της νομιμότητας.

(Βλέπε αναλυτικά http://www.synigoros.gr/?i=stp.el.responsibilities και http://www.synigoros.gr/?i=stp.el.anarmodiotita)

Ο Συνήγορος του Πολίτη φαίνεται να είναι αυτός ο οποίος υπερασπίζεται τον πολίτη απέναντι σε κακώς κείμενα και δυσλειτουργίες της Διοίκησης και προς επίτευξη της αποστολής του του έχει δοθεί απεριόριστη δυνατότητα πρόσβασης σε όλες τις δημόσιες υπηρεσίες, και δυνατότητα άσκησης ενός υπερ-ελέγχου σε όλο το στενό και ευρύ Δημόσιο Τομέα. Το αποτέλεσμα της έρευνας και της διαμεσολάβησής του -είτε εκκινούν μετά από αναφορά πολιτών είτε αυτεπάγγελτα-  αποτυπώνεται στις αποφάσεις και τα πορίσματα του.

Οι περιεχόμενες σε αυτά προτάσεις του απαιτεί να είναι δεσμευτικές προς αυτούς τους οποίους απευθύνεται, ώστε όταν διαπιστώνει ο Συνήγορος «κακή διοίκηση», αυτή να διορθώνεται με βάση την πρότασή του. 

Καίτοι τα πορίσματα του Συνηγόρου του Πολίτη δεν αποτελούν εκτελεστές διοικητικές πράξεις (ΣτΕ 2274/2003, ΣτΕ 1041/2004) και συνεπώς δεν προσβάλλονται με αίτηση ακύρωσης, δεν μπορεί σε κανένα δικαϊκο περιβάλλον να θεωρηθεί ότι δεν επιφέρουν έννομες συνέπειες και ότι τον εξαιρεί από τις αρχές που διέπουν τη Διοίκηση. Ο μη δεσμευτικός χαρακτήρας των πράξεων του Συνηγόρου δεν μπορεί να συνεπάγεται και το δικαστικό ανέλεγκτο τους.

 Άποψη και θέση που διαμορφώνεται και από την κοινοτική νομολογία. (ΑΠΟΦΑΣΗ ΤΟΥ ΠΡΩΤΟΔΙΚΕΙΟΥ (τρίτο τμήμα) της 10ης Απριλίου 2002, Στην υπόθεση T-209/00 http://eur-lex.europa.eu/Notice.do?val=263826:cs&lang=el&list=264055:cs,263826:cs,250788:cs,250695:cs,&pos=2&page=1&nbl=4&pgs=10&hwords=&checktexte=checkbox&visu=#texte) 

Συνεπώς κάθε πράξη (νομική ή υλική ενέργεια) του Συνηγόρου του Πολίτη που είναι παράνομη, κείται εκτός ή υπερβαίνει την αρμοδιότητά του, εφόσον ζημιώνει τρίτο στοιχειοθετεί δικαίωμα αποζημίωσης και εφαρμόζονται παράλληλα οι διατάξεις για την αστική ευθύνη του Δημοσίου (105-106 ΕισΝΑΚ). Μάλιστα  στην ελληνική έννομη τάξη όπως είναι διαμορφωμένη σήμερα, η αγωγή αποζημίωσης αποτελεί τη μοναδική μορφή έννομης προστασίας, αφού όταν η δραστηριότητα του οργάνου εκδηλώνεται όχι με εκτελεστές διοικητικές πράξεις, αλλά με νομικές και υλικές ενέργειες, και συνεπώς δεν είναι δυνατή η προσβολή τους ενώπιον του αρμόδιου Διοικητικού Δικαστηρίου  με το σχετικό διαπλαστικό ένδικο βοήθημα.

Σε αντίθετη περίπτωση θα είχαμε παραβίαση της ακώλυτης και ελεύθερης πρόσβασης στη δικαιοσύνη και στην παροχή έννομης προστασίας από τα δικαστήρια.

Καθίσταται σαφές ότι όταν η κακοδιοίκηση προέρχεται από πράξη, ενέργεια, παράλειψη ή συμπεριφορά του Συνηγόρου του Πολίτη, ενδεχόμενο το οποίο δεν καταργεί ούτε την ιδιότητα του ως θεματοφύλακα της διαφάνειας, πολέμιο της κακοδιοίκησης, ούτε την ανεξαρτησία του. Αντίθετα -και αυτή είναι μια προσωπική γνώμη που δεν την έχω διαβάσει κάπου αλλού- πιστεύω ότι όλα τα παραπάνω τα ενισχύει.

Όταν λοιπόν υπάρξει ζημιογόνα πράξη του Συνηγορου, δεν τελματώνεται η δυνατότητα για την προσφυγή στη δικαιοσύνη, αντίθετα μπορούμε να έχουμε ένα Συνήγορο για το Συνήγορο του πολίτη, κατά το ένα γιατρό για το γιατρό.

Δίκη Λυκουρέζου και δικηγορική δεοντολογία

Ο Σύνδεσμος Δικηγορικών Εταιρειών Ελλάδος πρόκειται καλείται σήμερα σε Γενική Συνέλευση, προκειμένου να εγκρίνει τον Κώδικα Δεοντολογίας του. Η δικηγορική δεοντολογία είναι ένα εξαιρετικά λεπτό θέμα που ρυθμίζεται ούτως ή άλλως στον Κώδικα Περί Δικηγόρων, όπου περιγράφεται αναλυτικά ο τρόπος που θα πρέπει να λειτουργούν οι δικηγόροι κατά την άσκηση του επαγγέλματός τους. 

Με αφορμή τη χθεσινή έκδοση της απόφασης του Τριμελούς Εφετείου Κακουργημάτων στην υπόθεση σχετικάμε την καταπάτηση των περίπου 1.000 στρεμμάτων, στην οποία κατηγορούμενος ήταν και ο δικηγόρος Αλέξανδρος Λυκουρέζος, αλλά και την πρόσφατη ιστορία με το παραδικαστικό κύκλωμα, όπου επίσης εμπλέκονταν επιφανείς συνάδελφοι, ενώ καιπάλι είχαμε την καταδίκη σε πρώτο βαθμό του Σάκη Κεχαγιόγλου, το ζήτημα της δεοντολογίας επανέρχεται για ακόμη μία φορά στην επικαιρότητα. 

Δεν πρόκειται από τη θέση αυτή να μπούμε στη διαδικασία να κρίνουμε τις ανωτέρω δικαστικές αποφάσεις ως προς την ορθότητά τους ούτε τις πράξεις των συναδέλφων και το αν ήταν πράγματι αξιόποινες ή όχι. Απλώς θα αναφερθούμε στο άρθρο 41 του Κώδικα Δεοντολογίας του ΔΣΑ, σύμφωνα με το οποίο:   

«Άρθρο 41

α) Ο Δικηγόρος επειδή ασκεί υψηλό λειτούργημα πρέπει όχι μόνο κατά την άσκηση αυτού, αλλά και κατά τον ιδιωτικό του βίο να έχει αξιοπρεπή συμπεριφορά, ώστε να μην προκαλούνται από παράνομες ή αναξιοπρεπείς πράξεις ή παραλήψεις του σχόλια και δυσφήμιση σε βάρος του Δικηγορικού Σώματος.

β) Σε όλες τις συναλλαγές του πρέπει να είναι ευθύς, συνεπής, σοβαρός και αξιοπρεπής, να μην κάνει ψευδείς ή ανακριβείς δηλώσεις προς τους αντισυμβαλλομένους, να μη δίδει υποσχέσεις τις όποιες δεν θέλει ή δεν μπορεί να εκπληρώσει, να μην εκμεταλλεύεται την άγνοια την απειρία, τη γνωριμία, την συγγένεια, την φιλία, την εμπιστοσύνη του τρίτου ή το Λειτούργημα του, να μην λαμβάνει χρήμα­τα για ψευδή αίτια, να μην καθυστερεί την απόδοση χρημάτων που έχει εισπράξει για λογαριασμό του πελάτη του ή τρίτου.

γ) Γενικά στους τόπους της κατοικίας του και της εργασίας του, στις σχέσεις προς τους συνοίκους του, στους Συλλόγους και διάφορες οργανώσεις όπου μετέχει, σε πολυσύχναστους χώρους, στα δημόσια μέσα συγκοινωνιών, σε οποιεσδήποτε συγκεντρώσεις του κοινού και ενώπιον των συμπολιτών του και των συνεργατών η συμπεριφορά του Δικηγόρου πρέπει να είναι ευγενική, πολιτισμένη, υπόδειγμα για τους άλλους.». 

Σύμφωνα με τη διάταξη αυτή, ο δικηγόρος ασκεί υψηλό λειτούργημα και άρα οφείλει να συμπεριφέρεται και αναλόγως. Σίγουρα λοιπόν η εμπλοκή του ονόματός του σε παρόμοιες υποθέσεις δεν μπορεί να θεωρείται αυτονόητη.  

Στον Τρύφωνα Κουταλίδη

Με έκπληξη διαπίστωσα σήμερα ότι παλαιό ποστ με τίτλο ο Δικηγόρος διαβάζεται ιδιαίτερα σήμερα και απόρρησα. Ποιός τώρα το θυμήθηκε? δεν ήταν όμως 1 ή 2 ήταν πολλοί. Συνέχισα τη μέρα μου μέχρι πριν από λίγο όπου πληροφορήθηκα από ανακοίνωση του Συνδέσμου Δικηγορικών Εταιριών ότι ο δικηγόρος Τρύφων Κουταλίδης απεβίωσε και αύριο στις 14.30 είναι η κηδεία του στο Πρώτο Νεκροταφείο. Οποιος τον γνώριζε σίγουρα θυμάται την ιστορία αυτού του τάφου στο Πρώτο αλλά και τη συνηθισμένη του άποψη για το ποιός είναι διαπρεπής νομικός! Ελεγε πάντα σαρκαστικά ότι ο "διαπρεπής νομικός" συνήθως βλέπει το γκαζόν ανάποδα. Το δίχως άλλο δεν θα περιμένει κανείς από εμένα να τον χαρακτηρίσω έτσι λοιπόν, αν και είναι άδικο να μην του αναγνωρίσει κανείς ότι αποτελούσε φαινόμενο της γενιάς του. Η περίπτωση του ΤΙΚ μετά από το κλασσικό και ουσιώδες: θεός σχωρέστον! απαιτεί αναγνώριση αρχικά στο γεγονός ότι ήταν ένας άνθρωπος που έζησε τη ζωή του για καλά. Πέραν των όσων έλεγε, στην πράξη δεν άφησε στιγμή να του ξεφύγει! έζησε όσο πιό πολύ μπορούσε σε κάθε επίπεδο που τον ενδιέφερε. Ετσι κανείς δεν δικαιούται να λυπάται για μια τέτοια ζωή. Αντίθετα επιβάλλεται να χαίρεται και να εύχεται όλοι να ζήσουμε (με τον δικό μας τρόπο φυσικά έκαστος!) τη ζωή του ως τον πάτο. Τις απόψεις του για τη ζωή και το επάγγελμα συνοψίζει στο βιβλίο του ο Δικηγόρος και σε πρόσφατη μεταξύ άλλων συνέντευξη στη lawnet. Oσοι των γνωρίζαμε τις έχουμε ακούσει γλαφυρά και με ανέκδοτα: ένας άνθρωπος που δεν φοβήθηκε τίποτε! πραγματικός αθεόφοβος. Ενας άνθρωπος αντιθέσεων με ένα τεράστιο καλαματιανό εγώ που ήθελε να καταστήσει παγκόσμιο. Αθεόφοβος και αντιφατικός, χιουμορίστας και κοσμοπολίτης, επικίνδυνος και ξεροκέφαλος τα έβαλε με όλους και με όλα και τελικώς υπέκυψε μόνον στους κανόνες της φύσης. Αμεσα συνδεδεμένος με την ιστορία της σύγχονης Ελλάδας έφερε πολλά χαρακτηριστικά της τα οποία ίσως και να προκάλεσε. Απλή ανάγνωση της αρθρογραφίας του στο Βήμα μπορεί να το βεβαιώσει. Επωνύμως ή ως Παπινιανός. Γνώριζα την κόρη του την Ολγα από το σχολείο! όχι η Όλγα δεν έγινε δικηγόρος αν και σπούδασε νομικά! Εύχομαι να τον θυμάται με αγάπη. Γνώρισα και την πρώτη και τη δεύτερη σύζυγό του για τις οποίες έτρεφε σεβασμό και αναγνώριση. Θα τον θυμούνται το δίχως άλλο. Γνώρισα και πολλούς φίλους του και συνεργάτες του. Κάποιοι από αυτούς δεν ζουν. Ο Σκοτίδας, ο Βορίδης... σίγουρα του έχουν στήσει τσιμπούσι στον άλλο κόσμο καθώς ήξεραν πόσο ήταν καλοφαγάς. Ο κ. Μπονιφάτσης, ο κύριος Χ σίγουρα θα είναι απόψε λυπημένοι. Διαφορετικοί αλλά παρόντες όσο κανείς στη δημιουργία του γραφείου που έγινε στη συνέχεια εταιρία. Ο Νίκος ο Κορίτσας και οι άλλοι που έμειναν κοντά του ως το τέλος σίγουρα θα έχουν τώρα πολλή δουλειά να κάνουν. Πολλά ζητήματα να λύσουν και μαζύ να αποδείξουν αν το όραμα μιας δικηγορικής εταιρίας μπορεί να αποβεί αληθές. Με το Χρήστο Λαμπράκη θα έχουν πολλά να συζητήσουν. Αν και φοβάμαι ότι θα τον τρέχει να ακούει μουσική αγγέλων με την απόλυτη του όρου έννοια, κάτι που δεν του ήταν πολύ προσφιλές. Το δίχως άλλο θα βρει και φίλους και εχθρούς στον άλλο κόσμο. Τον Καραμανλή, τον Ωνάση, το Βρανόπουλο, τη Ντόλυ τόσους και τόσους. Υποθέτω ότι ήδη τους λέει τα νέα του Γκουβέρνου και έχουν όλοι ξεκαρδιστεί στα γέλια.

Από εμένα μια ευχή για τα συναπαντήματα στον ουρανό! Τον πατέρα μου και τα μάτια σου Δικηγόρε. Πέραν των όσων θυμάται, σου έχει φυλαγμένο το δάγκωμα του μικρού σου σκύλου στο μάτι μου για το οποίο (ο πατέρας μου) ανησύχησε πολύ: μήπως και κόλλησε λύσσα το σκυλάκι! Αυτό το δάγκωμα που μου χρεώθηκε ως "ερωτικό" από πολλούς πελάτες! Το δίχως άλλο θάχω πολλά να θυμάμαι κατά καιρούς και να μνημονεύω, τώρα ιδίως πιά, μόνον καλά. Για τη ζωή που ζει κανείς μέχρι τον πάτο κυρίως. Και γι'αυτά θα μιλώ και θα γράφω. Οποιος λοιπόν διερωτάται για το παλιό ποστ, ιδού! υπάρχει ένα καινούργιο. Υπάρχουν άλλωστε αρκετοί που θα μιλήσουν αύριο για τον "διαπρεπή νομικό". Εγώ θα σας λέω από δώθε για τη ζωή, τους έρωτες, τα ανέκδοτα, τον κοσμοπολιτισμό, το γκολφ του Προέδρου αλλά και το "χώρο" πουυ οργάνωνε. Καλό ταξείδι Δικηγόρε και ας είσαι συγχωρεμένος!

Αποκρατικοποιήσεις με μεταβίβαση περιουσιακών στοιχείων στο ΤΑΙΠΕΔ

Τον τελευταίο καιρό και ιδίως ενόψει κρίσης αντιμετωπίζουμε καθημερινά σχεδόν το ζήτημα της αξιοποίησης της περιουσίας του Ελληνικού Δημοσίου. Η αξιοποίηση αυτή αντιμετωπίζεται ήδη από την εποχή των πρώτων ενδείξεων της κρίσης ως το αποτελεσματικότερο μέσο για την αντιμετώπισή της.

Επειδή όμως σειρά ενεργειών και αποπειρών δεν έφεραν κανένα αποτέλεσμα και επειδή το σύνολο των φορέων που ελέγχουν τα όσα κάνει η κυβέρνησή μας ενόψει του ότι μας δανείζουν, έχει εκφράσει τη δυσπιστία του σε σχέση με την αποτελεσματικότητα που επιδεικνύουμε οδηγηθήκαμε στην ίδρυση του ΤΑΙΠΕΔ με το Ν. 3986/2011 (ΦΕΚ Α’ 152/01.07.2011). Θα πρέπει βέβαια εδώ να αναφέρουμε ότι η ίδρυση αυτού το φορέα και ο τρόπος λειτουργίας του ήταν πρόταση-απαίτηση των δανειστών. Εκείνοι ήταν που ζήτησαν να συσταθεί ένα ταμείο, στο οποίο θα καταβληθούν τα ποσά των επενδυτών για τις αποκρατικοποιήσεις. Το σύνολο των ποσών αυτών δε θα μπορούσαν παρά να χρησιμοποιηθούν για την αποπληρωμή του δημόσιου χρέους. Ακριβώς αυτό έγινε, όπως προκύπτει από το άρθρο 1 παρ. 2, σύμφωνα με το οποίο: «…Το προϊόν αξιοποίησης χρησιμοποιείται αποκλειστικά για την αποπληρωμή του δημοσίου χρέους της χώρας, σύμφωνα με όσα ορίζονται στην παράγραφο 17 του επόμενου άρθρου. …».

Για τις ανάγκες του παρόντος θα σταθούμε σε τρία σημεία, τα οποία προβληματίζουν, ιδίως από την ώρα που μέσα από τις επικείμενες διαδικασίες θα μεταβιβαστούν προς ιδιώτες επενδυτές αγαθά κρίσιμα για το δημόσιο συμφέρον. Η πρώτη παρατήρηση είναι πιο γενική και αφορά στο γεγονός ότι μετά την ψήφιση του ιδρυτικού νόμου του ΤΑΙΠΕΔ ξεκίνησε μια διαδικασία συνεχούς τροποποίησης του, μέσα από την οποία τούτο συγκεντρώνει όλο και περισσότερες αρμοδιότητες. Η δεύτερη αφορά στη νομική μορφή που λαμβάνει το ΤΑΙΠΕΔ και την επίδραση που αυτό έχει σε σχέση με τήρηση διατάξεων που αφορούν στις διαδικασίες αποκρατικοποίησης. Η τρίτη τέλος, σχετίζεται με το γεγονός ότι τα ΤΑΙΠΕΔ αποκτά το περιουσιακό αγαθό ελεύθερο από κάθε δικαίωμα τρίτου πάνω σε αυτό.  

Α) Οι συνεχείς αλλαγές στις διατάξεις

Μετά την ολοκλήρωση της σύστασης του ΤΑΙΠΕΔ ο ανωτέρω νόμος τροποποιήθηκε αρκετές φορές και με αυτή τη μέθοδο αυξήθηκε το πλέγμα αρμοδιοτήτων που του ανατέθηκε. Χαρακτηριστικά θα αναφέρουμε ότι με το  άρθρο 7 παρ.5 εδ. α΄ και β΄ Ν.4038/2012 (ΦΕΚ Α 14/2.2.2012) ο Ν. 3986/2011 και ειδικότερα το άρθρο 5 παρ. 2 αυτού τροποποιείται έτσι, ώστε το ΤΑΙΠΕΔ να μπορεί να μεταβιβάζει και να συνάπτει γενικότερα κάθε μορφής σύμβαση σε σχέση με περιουσιακό στοιχείο, ακόμη και αυτό δεν του έχει ακόμη μεταβιβαστεί.  Είναι πράγματι αξιοπρόσεκτο το ότι σε ένα νέο νόμο, ο οποίος έρχεται να εισαγάγει ένα αντίστοιχα ένα φορέα για να προχωρήσει η έξοδος από την κρίση, διαπιστώνεται μετά από πάροδο τόσο μικρού χρονικού διαστήματος και χωρίς να έχει ολοκληρωθεί καμία διαδικασία αποκρατικοποίησης, απαιτούνται τόσο πολλές και σημαντικές αλλαγές.

Β) Η νομική μορφή του ΤΑΙΠΕΔ

Προς αποφυγή καταστάσεων, οι οποίες θα μπορούσαν να καθυστερήσουν την όλη διαδικασία, ορίζεται ρητά στο ίδιο άρθρο ότι το ΤΑΙΠΕΔ σε καμία περίπτωση δεν εμπίπτει στην κατηγορία των οργανισμών και επιχειρήσεων του δημόσιου τομέα. Αυτό γίνεται προφανώς, προκειμένου να μη χρειάζεται να κάνει διαγωνισμούς. Γνωρίζουμε ωστόσο ότι τουλάχιστον κατά το δίκαιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης για τις δημόσιες συμβάσεις από μόνος αυτός ο ορισμός δεν αρκεί, για να οδηγήσει σε εξαίρεση από τις Οδηγίες 2004/17/ΕΚ και 2004/18/ΕΚ αντίστοιχα. Θα πρέπει βέβαια εδώ να αναλογιστούμε ότι πολλά από τα περιουσιακά στοιχεία που θα μεταβιβάσει το ΤΑΙΠΕΔ αφορούν σε δημόσια αγαθά. Θυμίζουμε λοιπόν ότι οι πράξεις που παράγονται σε σχέση με την εκμετάλλευση τέτοιων αγαθών έχουν χαρακτηριστεί εκτελεστές διοικητικές πράξεις ανεξαρτήτως του οργάνου που της εκδίδει (βλ. χαρακτηριστικά ΣτΕ 1212/2010,  ΣτΕ Ολ 1176/2008, ΣτΕ 891/2008, ΣτΕ  3860/2002). 

Γ) Η απελευθέρωση των αγαθών που μεταβιβάζονται από κάθε δικαίωμα τρίτου

Εκείνο όμως που δημιουργεί ακόμη μεγαλύτερο προβληματισμό σε σχέση με τις διατάξεις που διέπουν το ΤΑΙΠΕΔ είναι αυτό που προβλέπεται από το άρθρο 2 παρ. 12, σύμφωνα με το οποίο: … 12. Από τη δημοσίευση της απόφασης της Δ.Ε.Α.Α. που προβλέπεται στην παράγραφο 5, το περιουσιακό στοιχείο περιέρχεται στην κυριότητα, νομή και κατοχή του Ταμείου, ελεύθερο από κάθε δικαίωμα τρίτου. Για τυχόν δικαιώματα του επί του περιουσιακού στοιχείου που μεταβιβάζεται στο Ταμείο, ο τρίτος έχει αποκλειστικά δικαίωμα αποζημιώσεως, έναντι μόνον του Δημοσίου, με την επιφύλαξη όσων ορίζονται στις παραγράφους 8 και 9. …». Με τη διάταξη αυτή τίθεται ένα ζήτημα σχετικά με το ποια θα είναι η τύχη λ.χ. των αξιώσεων (είτε αυτές έχουν αναγνωριστεί με δικαστική απόφαση είτε είναι ακόμη σε δικαστική ή άλλη εκκρεμότητα). Προφανώς η προσπάθεια να εκποιηθεί ένα αγαθό και να λάβει τη μεγαλύτερη δυνατή αξία –άρα όντας απαλλαγμένο από διάφορες διεκδικήσεις τρίτων- δεν είναι κάτι που επιχειρείται για πρώτη φορά και δεν είναι και παράλογο να συμβαίνει. Αυτό που θα πρέπει όμως να μη λησμονούμε είναι ότι ορισμένα πράγματα, όπως τα δικαιώματα ιδιοκτησίας προστατεύονται και από το Σύνταγμα και από την ΕΣΔΑ (βλ. αντί πολλών τις ΑΠ 1362/2011, ΑΠ 541/2011, ΑΠ 1000/2010, Ολ. ΑΠ 40/98, Ολ. ΑΠ 4 και 7/90 κ.π.α.).

Εγκριση και νομοθετική λειτουργία

Το περιεχόμενο της νομοθετικής λειτουργίας και των νομοθετικών αρμοδιοτήτων της Βουλής οφείλει να γνωρίζει ένας καλός φοιτητής της νομικής εξάπαντος. Επίσης και απλή ανάγνωση του Συντάγματος βοηθά να κατανοήσουμε ότι δεν σφάλει η ιστοσελίδα της Βουλής στον τρόπο που αντιλαμβάνεται τις εργασίες της. Ούτε όμως στις αναφορές για τη νομοθετική διαδικασία βλέπω να σφάλει με βάση τις γνώσεις ενός πρωτοετούς φοιτητού. Προς τι όλα αυτά τα κοινότυπα? θα αναρωτηθεί κάποιος. Διότι πολύ απλά πριν λίγες μέρες κάηκε η πόλη που ζω ενώ η Βουλή ενέκρινε σχέδια συμβάσεων. Και εξειδικεύω: ΝΟΜΟΣ ΥΠ΄ΑΡΙΘΜ. 4046 (ΦΕΚ Α΄28/14.02.2012) Έγκριση των Σχεδίων Συμβάσεων Χρηματοδοτικής Διευκόλυνσης μεταξύ του Ευρωπαϊκού Ταμείου Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας (Ε.Τ.Χ.Σ.), της Ελληνικής Δημοκρατίας και της Τράπεζας της Ελλάδος, του Σχεδίου του Μνημονίου Συνεννόησης μεταξύ της Ελληνικής Δημοκρατίας, της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και της Τράπεζας της Ελλάδος και άλλες επείγουσες διατάξεις για τη μείωση του δημοσίου χρέους και τη διάσωση της εθνικής οικονομίας Ο ΠΡΟΕΔΡΟΣ ΤΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ Εκδίδομε τον ακόλουθο νόμο που ψήφισε η Βουλή: Αρθρο 1 Εγκριση των Σχεδίων Συμβάσεων Χρηματοδοτικής Διευκόλυνσης, του Σχεδίου του Μνημονίου Συνεννόησης και παροχή εξουσιοδοτήσεων για την υπογραφή τους 1. Εγκρίνονται τα ακόλουθα Σχέδια Συμβάσεων Χρηματοδοτικής Διευκόλυνσης μεταξύ του Ευρωπαϊκού Ταμείου Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας (ΕΤ.Χ.Σ.), της Ελληνικής Δημοκρατίας και της Τράπεζας της Ελλάδος (ΤτΕ), όπως τα Σχέδια αυτά με τα συνημμένα παραρτήματα τους στην αγγλική γλώσσα, ως επίσημη γλώσσα των κειμένων αυτών, και σε μετάφραση τους στην ελληνική γλώσσα προσαρτώνται στον παρόντα νόμο: α) Το Σχέδιο Σύμβασης Χρηματοδοτικής Διευκόλυνσης μεταξύ του Ε.Τ.Χ.Σ., της Ελληνικής Δημοκρατίας και της ΤτΕ, με τίτλο «Σύμβαση Διευκόλυνσης Διαχείρισης Υποχρεώσεων ΣΙΤ» ("PSI LM Facility Agreement"), μαζί με τα επτά (7) παραρτήματα της, για την παροχή χρηματοδοτικής ενίσχυσης μέχρι του συνολικού ποσού των τριάντα δισεκατομμυρίων (30.000.000.000) ευρώ, με σκοπό να χρηματοδοτηθεί μέρος της εθελοντικής ανταλλαγής ομολόγων της Ελλάδας με επενδυτές του ιδιωτικού τομέα, κατ' εφαρμογή της δήλωσης της Συνόδου Κορυφής των κρατών - μελών της Ευρωζώνης της 26ης Οκτωβρίου 2011, όπως ειδικότερα ορίζεται στο Σχέδιο της Σύμβασης (Παράρτημα Ι). β) Το Σχέδιο Σύμβασης Συγχρηματοδότησης μεταξύ της Ελληνικής Δημοκρατίας ως επωφελούμενου κράτους-μέλους, της ΤτΕ, του Ε.Τ.Χ.Σ., και της Wilmington Trust (London) Limited, με τίτλο «Σύμβαση Συγχρηματοδότησης» ("Co-Financing Agreement"), με τα τρία (3) παραρτήματα της, με σκοπό να καθοριστούν για την εκτέλεση της Σύμβασης της περίπτωσης α', το οφειλόμενο ποσό, οι πληρωμές και οι υποχρεώσεις, καθώς και ο τρόπος πληρωμής μέσω κοινού φορέα πληρωμής, όπως ειδικότερα ορίζεται στο Σχέδιο της Σύμβασης (Παράρτημα II). γ) Το Σχέδιο Σύμβασης Χρηματοδοτικής Διευκόλυνσης μεταξύ του Ε.Τ.Χ.Σ., της Ελληνικής Δημοκρατίας και της ΤτΕ, με τίτλο «Συμφωνία Διευκόλυνσης Πιστωτικής Ενίσχυσης της ΕΚΤ» ("ECB Credit Enhancement Facility Agreement"), μαζί με τα έξι (6) παραρτήματα της, για την παροχή χρηματοδοτικής ενίσχυσης, μέχρι του συνολικού ποσού των τριάντα πέντε δισεκατομμυρίων (35.000.000.000) ευρώ, με σκοπό να παρασχεθεί στην Ελληνική Δημοκρατία η δυνατότητα να χρηματοδοτήσει την ενδεχόμενη επαναγορά τίτλων της που έχουν παρασχεθεί ως ενέχυρο στο Ευρωσύστημα, με τίτλους του Ε.Τ.Χ.Σ., όπως ειδικότερα ορίζεται στο Σχέδιο της Σύμβασης (Παράρτημα III). δ) Το Σχέδιο Σύμβασης Χρηματοδοτικής Διευκόλυνσης μεταξύ του Ε.Τ.Χ.Σ., της Ελληνικής Δημοκρατίας και της ΤτΕ με τίτλο «Διευκόλυνση αποπληρωμής Τόκων Ομολόγων» ("Bond Interest Facility") μαζί με τα έξι (6) παραρτήματα της, σχετικά με την παροχή χρηματοδοτικής ενίσχυσης μέχρι του συνολικού ποσού των πέντε δισεκατομμυρίων επτακοσίων εκατομμυρίων (5.700.000.000) ευρώ, με σκοπό την εξυπηρέτηση των δεδουλευμένων τόκων ομολόγων πριν την ανταλλαγή, όπως ειδικότερα ορίζεται στο Σχέδιο της Σύμβασης (Παράρτημα IV). 2. Εγκρίνονται τα Σχέδια: α) Του Μνημονίου Συνεννόησης (Memorandum Of Understanding) μεταξύ της Ελληνικής Δημοκρατίας, της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και της Τράπεζας της Ελλάδος, το οποίο αποτελείται από: αα) το Μνημόνιο Οικονομικής και Χρηματοπιστωτικής Πολιτικής (Memorandum of Economic and Financial Policies), ββ) το Μνημόνιο Συνεννόησης στις Συγκεκριμένες Προϋποθέσεις Οικονομικής Πολιτικής (Memorandum of Understanding on Specific Economic Policy conditionality) και γγ) το Τεχνικό Μνημόνιο Συνεννόησης (Technical Memorandum of Understanding) με τα παραρτήματα και τους πίνακες που το συνοδεύουν στην αγγλική ως επίσημη γλώσσα, και σε μετάφραση του στην ελληνική γλώσσα, όπως το Σχέδιο του Μνημονίου προσαρτάται στον παρόντα νόμο (Παράρτημα V). β) Των Επιστολών Πρόθεσης (Letters of Intent) του Πρωθυπουργού και του Υπουργού Οικονομικών, καθώς και του Διοικητή της Τράπεζας της Ελλάδος προς: αα) τον Πρόεδρο των κρατών - μελών της Ευρωζώνης, τον αρμόδιο Αντιπρόεδρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για τις Οικονομικές και Νομισματικές Υποθέσεις και το Ευρώ, και τον Πρόεδρο της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, η οποία θα συνοδεύεται από το Μνημόνιο Συνεννόησης όπως εγκρίνεται σύμφωνα με την προηγούμενη περίπτωση α' και ββ) το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο (ΔΝΤ), η οποία θα συνοδεύεται από το Μνημόνιο Οικονομικής και Χρηματοπιστωτικής Πολιτικής και το Τεχνικό Μνημόνιο Συνεννόησης, όπως εγκρίνονται σύμφωνα με την προηγούμενη περίπτωση α', των οποίων τα Σχέδια στην αγγλική ως επίσημη γλώσσα και σε μετάφραση τους στην ελληνική γλώσσα, προσαρτώνται στον παρόντα νόμο (Παράρτημα VI). _ Τι μπορεί να σημαίνει αυτό κύριοι καθηγητές του Συνταγματικού Δικαίου σε σχέση με το νομοθετικό έργο της Βουλής? Εγκρίνει τι σημαίνει? ότι αποδέχεται κάτι που αποφάσισε κάποιος άλλος? μα εδώ πρόκειται για σχέδια συμβάσεων! δηλαδή ποιό το νόημα του άρθρου? ότι αν κάποιος συνάψει τις συμβάσεις αυτές (όπως πιό κάτω εξουσιοδοτείται...) πρέπει να συνάψει οπωσδήποτε αυτά τα σχέδια και να μην διαφύγει του γράμματος? Ούτε και αυτό πιστεύω διότι θα το έλεγε ο νόμος! Αναζητώ τις απαντήσεις με ανησυχία για την διανοητική μου επάρκεια. Οχι μου λέει το ένστικτό μου! αυτό δεν είναι νόμος! Πιθανό να αποτελεί πολιτική βούληση αλλά νόμος δεν είναι. Μετά διαβάζω όμως και το ν 3985/11 όπου και πάλι η Βουλή εγκρίνει κάτι πίνακες. Χωρίς κανένα ρήμα. Εγκρίνεται το Μεσοπρόθεσμο Πλαίσιο... το οποίο έχει ως εξής. Σίγουρα η Βουλή το πίστεψε για νόμο. Είναι όμως νόμος? Διαβάζω με επιμέλεια την έκθεση της Επιστημονικής Υπηρεσίας της Βουλής. Ο υπογράφων την Εκθεση Ανδρέας Κούνδρουρος, παλαιός γνώριμος από το Παρίσι προφανώς δεν τα έχει χαμένα και ελληνικά γνωρίζει. Και τρόπους. Γράφει λιτά και σοφά. "Οι προς ψήφιση διατάξεις, ιδίως οι σχετικές με παρεμβάσεις, περιέχουν κανόνες δικαίου οι οποίοι δεν είναι δεκτικοί νομοτεχνικής επεξεργασίας λόγω της μορφής τους (βλ., σχετικώς, Ι. Αραβαντινό, Εισαγωγή στην επιστήμη του δικαίου, 1983, σελ. 127 επ.)." Ευχαριστώ Ανδρέα γιατί νόμιζα ότι τα είχα χαμένα για λίγο. Το παρόν δεν επιλύει το πρόβλημα της παρούσας πολιτικής συγκυρίας. Ούτε επιδιώκει να ερμηνεύσει τα ανερμήνευτα. Οι κοινοβουλευτικές εγκρίσεις όμως συνεχίζονται: Στη Βουλή κατατέθηκε το νομοσχέδιο με το οποίο κυρώνεται η πράξη νομοθετικού περιεχομένου για την έγκριση της νέας δανειακής σύμβασης ανάμεσα στο Ευρωπαϊκό Ταμείο Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας (EFSF), την Ελληνική Δημοκρατία, την Τράπεζα της Ελλάδος και το Ελληνικό Ταμείο Χρηματοπιστωτικής Τελευταία μου μεταφραστική απορία: πρόκειται για approval ή για ratification? Το περιεχόμενο των κειμένων δεν επιτρέπει τη δεύτερη εκδοχή. Εφόσον λοιπόν μιλάμε για approval τα πράγματα είναι κάπως σοβαρά. Ακόμη σοβαρότερα φαίνονται να είναι όταν τα εισηγούνται υπουργοί καθηγητές Συνταγματικού Δικαίου. Και πραγματικά προβληματίζομαι όταν διαβάζω στον ημερήσιο τύπο ανακοινώσεις για τους νομικούς - δικηγόρους- γενικής φύσεως νομικούς παραστάτες ελληνικού και αγγλικού δικαίου με σκοπό την προβολή τους ως προς το γιατί πληρώθηκαν ή ως προς το τι τελικά παρήγαγαν με τα κείμενα αυτά που δεν ξέρω αν ήταν well approved το σίγουρο είναι ότι από νομικής απόψεως θα χαρακτηρίζονταν ιδίως ως "κατεβατά" η δεσμευτικότητα των οποίων εναπόκειται σε καταστάσεις κείμενες εκτός της σφαίρας του Συντάγματος και των νόμων.

O νομοθετικός ορισμός του αστέγου

Ν 4052/2012 (ΦΕΚ Α΄41/01/03/2012) "Νόμος αρμοδιότητας Υπουργείων Υγείας και Κοινωνικής Αλληλεγγύης και Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης για εφαρμογή του νόμου «Εγκριση των Σχεδίων Συμβάσεων Χρηματοδοτικής Διευκόλυνσης μεταξύ του Ευρωπαϊκού Ταμείου Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας (Ε.Τ.Χ.Σ.), της Ελληνικής Δημοκρατίας και της Τράπεζας της Ελλάδος, του Σχεδίου του Μνημονίου Συνεννόησης μεταξύ της Ελληνικής Δημοκρατίας, της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και της Τράπεζας της Ελλάδος και άλλες επείγουσες διατάξεις για τη μείωση του δημοσίου χρέους και τη διάσωση της εθνικής οικονομίας» και άλλες διατάξεις" Άρθρο 29 Ορισμός αστέγου 1. Αναγνωρίζονται οι άστεγοι ως ευπαθής κοινωνική ομάδα, στην οποία παρέχεται κοινωνική προστασία. Ως άστεγοι ορίζονται όλα τα άτομα που διαμένουν νόμιμα στη χώρα, τα οποία στερούνται πρόσβασης ή έχουν επισφαλή πρόσβαση σε επαρκή ιδιόκτητη, ενοικιαζόμενη ή παραχωρημένη κατοικία που πληροί τις αναγκαίες τεχνικές προδιαγραφές και διαθέτει τις βασικές υπηρεσίες ύδρευσης και ηλεκτροδότησης. 2. Στους αστέγους περιλαμβάνονται ιδίως αυτοί που διαβιούν στο δρόμο, σε ξενώνες, αυτοί που φιλοξενούνται από ανάγκη προσωρινά σε ιδρύματα ή άλλες κλειστές δομές, καθώς και αυτοί που διαβιούν σε ακατάλληλα καταλύματα. 3. Με απόφαση του Υπουργού Υγείας και Κοινωνικής Αλληλεγγύης και του εκάστοτε συναρμόδιου Υπουργού που δημοσιεύεται στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως, ρυθμίζονται τα ειδικότερα θέματα εφαρμογής της παρούσας, ιδίως το περιεχόμενο, η έκταση και ο χρόνος παροχής κοινωνικής προστασίας, καθώς και η διαδικασία και οι φορείς υλοποίησης της καταγραφής των αστέγων. Οταν είδα τη διάταξη μπήκα σε σκέψεις! να ένας ορισμός που πράγματι χρειαζόταν σκέφθηκα.Και μάλιστα με κοινωνικά κριτήρια που θα θεσμοθετήσεις ο Υπουργός Υγείας στο μέλλον. Μετά παρατήρησα την νόμιμη διαμονή και κατάλαβα το σκοπό του ορισμού που παραπέμπει σε μελλοντικές αποφάσεις: οι μη νόμιμα διαμένοντες στη χώρα δεν είναι κατά το νομοθέτη άστεγοι. Βρισκόμαστε ενώπιον ενός κλασσικού παραδείγματος όποου ο νομοθετικός ορισμός και η γλώσσα του νομοθέτη διαφέρουν από την κοινώς ομιλούμενη. Για όλους μας ο άστεγος είναι έννοια αντιληπτή με κριτήριο το αν δεν έχει κανείς στέγη και μόνον. Με τη ρήτρα αυτή πετύχαμε να στενέψουμε το νόημα αλλά και να μην προστατέψουμε τους εν στενή εννοία αστέγους δια νόμου αλλά εφόσον εκδοθεί η Υπουργική απόφαση που προβλέπει η παρ. 3. Τότε γιατί να ορίσουμε τον άστεγο? Αναζήτησα τη λύση στη νόμος. Μήπως κάποιο παλαιότερο νομοθέτημα προβλέπει ευεργετικά μέτρα για κάποιους "άλλους άστεγους"? Βρήκα μόνον διατάξεις για σεισμοπλήκτους. Ακυρη η ιδέα μου. Αναζήτησα στη google την απάντηση. Βρήκα κάποιους προβληματισμούς και πολλές εικόνες. Σύμφωνα με έκθεση της ερευνήτριας Όλγας Παπαλιού για το Εθνικό Κέντρο Κοινωνικών Ερευνών, χρησιμοποιώντας την ευρωπαϊκή τυπολογία για την έλλειψη στέγης –ETHOS (Απρίλιος 2009), και κατόπιν αιτήματος του υπουργείου Υγείας και Κοινωνικής Αλληλεγγύης, οι Νομαρχιακές Αυτοδιοικήσεις της χώρας κατέγραψαν 7.720 άστεγους από προνοιακές δομές. «Στη συγκεκριμένη καταγραφή δεν συμπεριλαμβάνεται ο μεγάλος αριθμός των παράνομων μεταναστών, ούτε των πολιτικών προσφύγων που διαμένουν προσωρινά σε κέντρα υποδοχής προσφύγων-αιτούντων άσυλο, ούτε και των μετακινούμενων Ρομά/Τσιγγάνων που ζουν σε καταυλισμούς, κατηγορίες για τις οποίες προβλέπονται ειδικά προγράμματα στήριξης», σημειώνει η ερευνήτρια, διαπίστωσα από την ίδια ανάρτηση. Ησύχασα κάπως. Φυσικά και στην έννοια άστεγος δεν συγκαταλέγονται οι μετανάστες και οι ρομά/τσιγγάνοι! Μετά τους είδα στο δρόμο με βαθύτατο αίσθημα ντροπής! όχι μόνον για την πραγματικότητα αλλά και για τους θεσμούς που υποστηρίζουμε ως "λαός" κατά το Σύνταγμα της Χώρας. Ως "εκλογικό σώμα", ώς "ελληνες πολίτες". Εκρινα σκληρά όμως το Σύνταγμα και το Λαό εν τέλει. Ανάλγητα. Διότι και αυτές οι έννοιες ορίζονται επί τη βάσει του Μνημονίου και των χρεών της χώρας με τρόπο που δεν δημιουργεί υπερηφάνεια στους Συνταγματολόγους μας.

Ναι είδαν το ... μισό ελέφαντα στη μέση του δωματίου.

Σε συνέχεια του post μου την 7/03/2012 για το αν ο ελέφαντας έκανε αισθητή την παρουσία του στη μέση του δωματίου με σχετική χαρά έλαβα γνώση για τον νέο «δίκαιο» νόμο

NOMOΣ ΥΠ’ ΑΡΙΘ. 4055/2012

Δίκαιη δίκη και εύλογη διάρκεια αυτής.

Άρθρο 21

Δικαστικό Ένσημο

1. Η παράγραφος 3 του άρθρου 7 του ν.δ. 1544/1942 (Α΄ 189) που αντικαταστάθηκε με το άρθρο 70 του ν. 3994/2011 (Α΄ 165) αντικαθίσταται ως εξής: «3. Στο τέλος, που επιβάλλεται κατά το άρθρο 2 του ν. ΓΠΟΗ/1912, δεν υπόκεινται οι αναγνωριστκές που αφορούν τις διαφορές των άρθρων 663, 677, 681Α και 681Β, καθώς και οι αγωγές για την εξάλειψη υποθήκης και προσημείωσης και εκείνες που αφορούν την ακύρωση πλειστηριασμού.»

2. Η διάταξη της παραγράφου 14 του άρθρου 72 του ν. 3994/2011 (Α΄ 165) δεν εφαρμόζεται στις αγωγές που ασκήθηκαν ως καταψηφιστικές πριν από την έναρξη ισχύος του, εφόσον μετατραπούν σε αναγνωριστικές μετά την έναρξη ισχύος αυτού.

Διατηρώ τις επιφυλάξεις μου για κάποιες ακόμη κατηγορίες αναγνωριστικών αγωγών για τις οποίες θα έπρεπε εξίσου να μην ισχύει η επιβολή δικαστικού ενσήμου.

Η πρόσβαση στη δικαιοσύνη είναι και πρέπει να είναι ελεύθερη για όλων των ειδών τις αξιώσεις και όχι μόνο αυτές των εξαιρούμενων άρθρων 663, 677, 681Α και 681Β ΚΠολΔ, τα οποία περιγράφουν διαφορές κοινωνικά φορτισμένες. 

Η καλή νομοθέτηση! το τέκνο της governance είναι κοντά μας.

Η καλή νομοθέτηση αποτελεί αντικείμενο ενδιαφέροντος πολλών διεθνών οργανισμών και θεσμικών φορέων.H έννοια αποδίδει άκομψα θεωρουμε τον αγγλοσαξωνικό better regulation όρο. Ο ΟΟΣΑ εργάζεται στην κατεύθυνση αυτή. Ειδικη αναφορά αξίζει στο πρόγραμμα SIGMA. Αποτελεί όμως αντικείμενο και το 2ου Μνημονίου το οποίο μεριμνά για την βελτίωση των νόμων μας εισάγοντας ως παράδειγμα τον εαυτό του σε 1000 περίπου σελίδες ΦΕΚ όπου εγκρίνονται σχέδια και πολιτικά κείμενα. Σίγουρα το Μνημόνιο 2 δεν δίδει το παράδειγμα καλής νομοθέτησης αλλά ούτε και το Μνημόνιο 1 καθώς και οι λεγόμενοι εφαρμοστικοί του νόμοι. Το σίγουρο είναι ότι σε εφαρμογή τους εντατικοποιείτα η προσπάθεια καλής νομοθέτησης. Τι είναι τούτο πάλι θα πει κάποιος? Το βέβαιο είναι ότι υπέστη διαβούλευση. Ο ημερήσιος τύπος μας έχει ενημερώσει από καιρό. Αν δεν κάνω λάθος μάλιστα έχουμε ήδη μια μονάδα καλής νομοθέτησης.Και από το 2006 ασχολείτο ο τότε Πρωθυπουργός μας.Φυσικά υπάρχει και το απαραίτητο ευρωπαϊκό δίκτυο καλής νομοθέτησης. Η Καλή Νομοθέτηση (Better Regulation) αποτελεί διακυρηγμένο στόχο της ΕΕ. Ήδη από το 1985 αρχίζει να διαμορφώνεται ως τάση μέσα στην Κοινότητα, αλλά και σε μεμονωμένα κράτη μέλη. Για πρώτη φορά διατυπώνεται ως στόχος στις Συνθήκες και συγκεκριμένα, στη Συνθήκη του Άμστερνταμ του 1997, όπου παρατίθεται ως παράρτημα η Δήλωση υπ' αριθ. 39 (Δήλωση για την ποιότητα της διατύπωσης της κοινοτικής νομοθεσίας): "Η Διάσκεψη σημειώνει ότι η ποιότητα της διατύπωσης της κοινοτικής νομοθεσίας αποτελεί καθοριστικό παράγοντα για την ορθή εφαρμογή της από τις αρμόδιες εθνικές αρχές και για την καλύτερη κατανόησή της από το κοινό και τους επιχειρηματικούς κύκλους. Υπενθυμίζει τα σχετικά συμπεράσματα στα οποία κατέληξε η Προεδρία του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου στο Εδιμβούργο στις 11 και 12 Δεκεμβρίου 1992, επί του θέματος, καθώς και το ψήφισμα του Συμβουλίου όσον αφορά την ποιότητα της διατύπωσης της κοινοτικής νομοθεσίας, το οποίο εκδόθηκε στις 8 Ιουνίου 1993 (Επίσημη Εφημερίδα των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων C 166 της 17. 6. 1993, σ. 1). Έκτοτε, η ΕΕ έκανε σημαντικά βήματα για να επιτύχει τη θεσμοθέτηση της καλής νομοθέτησης όσον αφορά τις πράξεις που εκδίδει. Στην ανακοίνωση του Μαρτίου 2005 με τον τίτλο «Βελτίωση της νομοθεσίας για την ανάπτυξη και την απασχόληση στην Ευρωπαϊκή Ένωση» αναγνωρίστηκε ότι η απλούστευση αποτελεί προτεραιότητα για την ΕΕ. Παραπέρα, στην Ανακοίνωση της 25.10.2005, η Επιτροπή έθεσε σε εφαρμογή τη στρατηγική αυτή, παραθέτοντας τις εξής μεθόδους που θα ακολουθήσει: α. Κατάργηση παρωχημένων ή ακατάλληλων νομοθετικών πράξεων β. Κωδικοποίηση της νομοθεσίας (για τον περιορισμό του μεγάλου όγκου της) γ. Αναδιατύπωση (με συγχώνευση, ενδεχομένως, νομοθετικών πράξεων) δ. Τροποποίηση του ρυθμιστικού περιβάλλοντος ε. Ενίσχυση της χρήσης της τεχνολογίας των πληροφοριών Η νομοθετική λειτουργία τάχα όμως τι απέγινε και δεν αρκεί? Δεν μας τα λέει καλά το Σύνταγμα και οι νόμοι τουλάχιστον σε επίπεδο ορολογίας? Ο πρόσφατος νόμος 4048/12 ορίζει ως αντικείμενό του τη βελτίωση της ρυθμιστικής διακυβέρνησης. Και επειδή αυτό είναι ακατανόητο επεξηγεί: Ως βελτίωση της ρυθμιστικής διακυβέρνησης νοείται η τήρηση των αρχών καιη εφαρμογή των μέσων της καλής νομοθέτησης. 2. Για τους σκοπούς του παρόντος συνεχίζει το άρθρο 1: α. Ρύθμιση είναι κάθε νομοσχέδιο, προσθήκη ή τροπολογία και κάθε πράξη ή απόφαση, η οποία περιέχει γενικούς και απρόσωπους κανόνες δικαίου και είναι μείζονος σημασίας. β. Καλή νομοθέτηση είναι η πολιτική και η διαμόρφωση αρχών και μέσων για τη βελτίωση της ποιότητας των ρυθμίσεων και των διαδικασιών παραγωγής τους. γ. Ρυθμιστική διακυβέρνηση είναι η διαδικασία συντονισμού των δράσεων καλής νομοθέτησης, στις οποίες περιλαμβάνονται ο ρυθμιστικός προγραμματισμός και η τήρηση των αρχών αυτής κατά τη σύνταξη, θέσπιση και εφαρμογή των ρυθμίσεων, καθώς και η λήψη μέτρων πολιτικής για την προώθησή τους. Βεβαίως θεσπίζεται Γραφείο Καλής Νομοθέτησης που είναι το Γραφείο Καλής Νομοθέτησης της Γενικής Γραμματείας της Κυβέρνησης. Βεβαίως με τον ίδιο νόμο εισάγονται αρχές! Άρθρο 2 Αρχές της καλής νομοθέτησης 1. Η ποιότητα των ρυθμίσεων διασφαλίζεται με την τήρηση των αρχών καλής νομοθέτησης, όπως είναι ιδίως: α. Η αναγκαιότητα. β. Η αναλογικότητα (καταλληλότητα, εύλογη σχέση μέσου και σκοπού με υιοθέτηση του λιγότερο επαχθούς μέτρου). γ. Η απλότητα και η σαφήνεια του περιεχομένου των ρυθμίσεων. δ. Η αποφυγή αποκλινουσών από την κατά περίπτωση γενική πολιτική ή αντιφατικών ρυθμίσεων. ε. Η αποτελεσματικότητα και αποδοτικότητα με συνεκτίμηση τόσο των θεμελιούντων τη ρύθμιση των οικονομικών και άλλων στοιχείων, όσο και των συνεπειών της ρύθμισης. στ. Η διαφάνεια. ζ. Η επικουρικότητα και λογοδοσία με τον προσδιορισμό των αρμόδιων οργάνων εφαρμογής των ρυθμίσεων. η. Η ασφάλεια δικαίου. θ. Η προσβασιμότητα στις ρυθμίσεις και με ηλεκτρονικά μέσα. ι. Η δυνατότητα υποβολής προτάσεων σχετικών με τις ρυθμίσεις κατά το στάδιο της κατάρτισης και της αξιολόγησης της εφαρμογής τους (ανοιχτή διαδικασία). ια. Η ισότητα των φύλων. ιβ. Η δημοκρατική νομιμοποίηση. 2. Οι αρχές της καλής νομοθέτησης εφαρμόζονται: α. κατά την κατάρτιση και αξιολόγηση νόμων και κανονιστικών πράξεων, β. κατά την απλούστευση, με την τροποποίηση ή κατάργηση διατάξεων, την αναμόρφωση και την κωδικοποίηση, καθώς και κατά την ενσωμάτωση του κοινοτικού δικαίου, γ. κατά την κατάρτιση προτάσεων νόμου. Το άρθρο 3 προτείνει και διαδικασίες καλής νομοθέτησης Το αρθρο 4 ρυθμίζει τις υποχρεώσεις των οργάνων θέσπισης ρυθμίσεων για την τήρηση των αρχών καλής νομοθέτησης Ειδικότερα τα όργανα θέσπισης ρυθμίσεων μεριμνούν για: α. Τον εντοπισμό και οριοθέτηση του προβλήματος, το οποίο επιβάλλει τη ρύθμιση και τον εντοπισμό των συναφών νομοθετικών ή κανονιστικών ρυθμίσεων. β. Τον προσδιορισμό και τεκμηρίωση των αρνητικών συνεπειών της μη ρύθμισης. γ. Τον προσδιορισμό των διαθέσιμων εναλλακτικών επιλογών και τη συγκριτική τεκμηρίωση της ικανότητάς τους να επιτυγχάνουν τους επιδιωκόμενους σκοπούς. δ. Τη στάθμιση των ωφελημάτων, του κόστους και των διακινδυνεύσεων που προκύπτουν από την υιοθέτηση της ρύθμισης σε αναφορά με τη βέλτιστη σχέση κόστους-οφέλους της προκρινόμενης εναλλακτικής και την ελάχιστη δυνατή επέλευση παρεπόμενων δυσμενών αποτελεσμάτων, ιδίως στην οικονομία, την κοινωνία, τη διοίκηση και το περιβάλλον. ε. Τη σαφήνεια των νοημάτων της ρύθμισης και ιδίως τη διατύπωση συγκεκριμένων, μετρήσιμων, σαφών και χρονικά οριοθετημένων στόχων που επιδιώκονται με αυτή. Ειδικότερα, την παροχή σε ανοιχτή και επεξεργάσιμη μορφή όλων των απαραίτητων δεδομένων, ιδίως στατιστικών, οικονομικών, περιβαλλοντικών και χωρικών που αφορούν και τεκμηριώνουν την προτεινόμενη ρύθμιση. στ. Τη γραμματική και συντακτική ορθότητα των διατάξεων και την τήρηση των νομοτεχνικών κανόνων. ζ. Την υιοθέτηση όλων των απαραίτητων μέτρων για τη διασφάλιση της επίτευξης των στόχων πολιτικής με το ελάχιστο δυνατό κόστος, στο οποίο περιλαμβάνονται τα διοικητικά βάρη για τις επιχειρήσεις, τους πολίτες και τη διοίκηση. η. Την οργάνωση και παρακολούθηση κοινωνικής ή κάθε άλλου είδους διαβούλευσης, που κρίνεται ως αναγκαία, καθώς και την οργάνωση και παρακολούθηση της συμμετοχής των ενδιαφερομένων κατά το σχεδιασμό, εφαρμογή και αξιολόγηση της ρύθμισης. θ. Το σαφή προσδιορισμό των οργάνων της διοίκησης που είναι αρμόδια για την εφαρμογή της ρύθμισης. ι. Την υιοθέτηση κανόνων που υπηρετούν τις αρχές της βιώσιμης ανάπτυξης. Στα παραπάνω αν κατανοώ τι μας λένε φυσικά, δεν έχω σημαντικές ενστάσεις επί της ουσίας. Εκεί όμως που προβληματίζομαι είναι πώς τα όργανα του κράτους όπως τα ορίζει το Σύνταγμα ονοματίζονται όργανα θέσπισης ρυθμίσεων σε ένα κουβά μαζί. Το πώς δηλαδή είτε σε επίπεδο ορολογίας είτε σε επίπεδο ουσίας κανείς δεν σκέφθηκε ότι υπάρχει και Σύνταγμα. Οτι καλή η διαβούλευση αλλά το δημοκρατικό πολίτευμα λειτουργούσε με έναν τρόπο που είχε κατοχυρωθεί θεσμικά και πως οι αλλαγές του δεν γίνονται με εξ αντιγραφής και εκ μεταφράσεως νομοθετήματα που αποφασίζουν την καλή νομοθέτηση.

Μετά την διακυβέρνηση που σίγουρα είναι κάτι το διάφορο από την κυβέρνηση ή την εξουσία, η καλή νομοθέτηση θόλωσε τις έννοιες για καλά. Μεταφραστικό θα πει κάποιος το θέμα. Ισως να είναι μια απάντηση όταν μιλάμε για μεταφορά οδηγιών και ζητήματα μετάφρασης εννοιών. Οταν όμως μιλάμε για βασικές έννοιες του πολιτεύματος οι λέξεις έχουν το νόημά τους και η μετάφραση δεν σώζει. Το πολίτευμα χτίζεται με λέξεις καρφωμένες στο Σύνταγμα. Προς θεού. Ζούμε ακόμη την περίοδο των γραπτών με λέξεις συνταγμάτων. Και κάθε σύνταγμα διεκδικεί ένα ρόλο. Το δίχως άλλο είναι και αυτό μια ρύθμιση. Μια ρύθμιση που πρέπει να υποστεί καλή νομοθέτηση κατα τα ανωτέρω δηλούμενα. Αλλά τότε ας ξεχάσουμε όσα μάθαμε μέχρι σήμερα για την εξουσία και το πολίτευμα. Μια για πάντα. Καλωσορίζω λοιπόν την καλή νομοθέτηση ως μια σημαντική καινοτομία και ότι φέρνει μαζί της το γνήσιο και σίγουρα όχι το μοναδικό τέκνο της governance και βάζω μπρος για σκέψη και περίσκεψη. Και για όποιον θέλει να διαβάσει περισσότερο μερικές προτάσεις.

ΓΥΝΑΙΚΑ ΔΙΚΗΓΟΡΟΣ

Αναζήτησα σήμερα το όνομα της πρώτης γυναίκας δικηγόρου στην Αθήνα. Δεν βρήκα και πολλές πληροφορίες από γρήγορο μα την αλήθεια ψάξιμο. Ελένη Καρύδη λέγοταν και την ανακάλυψα με αφορμή την πρώτη γυναίκα του Δικηγορικού Συλλόγου Πειραιά που λεγόταν Μαρία Φλαμπουριάρη.

Μετά έψαξα στην Αμερική. Το 1869 η Arabella Μάνσφιλντ. Κατέληξα στη Γαλλία.

Την Jeanne Chauvin την ήξερα από παλιά. Ηταν μια πρωτιά που την είχαν ακούσει τα αυτιά μου με τον τρόπο που οι Γάλλοι προβάλλον τις πρωτιές τους. Κόρη συμβολαιογράφου πήρε πτυχίο το 1890 (δεύτερη γυναίκα νομικός) και υποστήριξε το διδακτορικό της τρία χρόνια μετά. Το 1897 το Εφετείο στο Παρίσι δεν της επέτρεψε να ορκισθεί δικηγόρος με το αιτιολογικό ότι το επάγγελμα ήταν κατ'εξοχήν ανδρικό και μη επιτρεπτό σε γυναίκες. Τρία χρόνια μετά ψηφίσθηκε νόμος την 1 δεκεμβρίου του 1900 που επέτρεψε στις γυναίκες να ασκούν το επάγγελμα αυτό στη Γαλλία. Εξη μέρες μετά ορκίσθηκε ως η δεύτερη γυκαίκα δικηγόρος καθώς την πρόλαβε μια άλλη που ορκίσθηκε στις 4 Δεκεμβρίου του ίδιου χρόνου. Ο νόμος αυτός προκάλεσε σημαντική μισογυνική αντίδραση και χλευασμό για τις γυναίκες που επιχείρησαν να προχωρήσουν στο συγκεκριμένο επάγγελμα.

Για τις αντιλήψεις που χαρακτήριζαν την εποχή οι εικόνες αρκούν. Για τη σημερινή εποχή έχουμε μιλήσει και άλλοτε. Σημαντικά βήματα και ελάχιστες κορυφές.

Λες να είδαν τον ελέφαντα στη μέση του δωματίου?

Η καταβολή τέλους δικαστικού ενσήμου θεσμοθετήθηκε με το νόμο ΓπΟΗ/1912 . Το 1942  με το νόμο 1544 δόθηκε ερμηνεία στον παραπάνω νόμο που φαίνεται να κάλυπτε όλα τα είδη των αγωγών και η ακριβής διατύπωση ήταν : «Η ορθή έννοια του άρθρου 2 του νόμου ΓΠΘΗ΄ είναι ότι είς το δι΄ αυτού επιβαλλόμενον τέλος δέν υπόκεινται αί απλώς αναγνωριστικαί αγωγαί ώς και αί περί εξαλείψεως υποθήκης και προσημειώσεις και αι περί ακυρώσεως πλειστηριασμού» (άρθρο 7 παρ.3  ν.1544/1942).

Όμως, το 2011 ο Έλληνας νομοθέτης είδε τα πράγματα με καθαρό μάτι και ακριβώς 69 χρόνια μετά(Ιούλιος 1942-Ιούλιος 2011), έκρινε ότι το 1942 ο αντίστοιχος νομοθέτης δε νομοθέτησε σωστά,  εκ των πραγμάτων δεν μπορούσε, είχε θολωμένη κρίση καθώς βρισκόταν στα μέσα του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου και συγκεκριμένα η Ελλάδα βρισκόταν υπό Γερμανική Κατοχή εκείνη την περίοδο. Αποφάσισε, λοιπόν, ο σύγχρονος νομοθέτης σε καιρό ειρήνης  να εξορθολογήσει το κατοχικό νομικό εξάμβλωμα με το οποίο εξαιρούνταν οι αναγνωριστικές αγωγές από το δικαστικό τέλος και στα πλαίσια του αναχρονισμού …ουπς συγνώμη… εξορθολογισμού  και βελτίωσης στην απονοµή της πολιτικής δικαιοσύνης -κατά το τίτλο της αιτιολογικής έκθεσης του νόμου 3994/2011- να εξαιρέσει από την εξαίρεση τις αναγνωριστικές αγωγές. Συγκεκριμένα αντικατέστησε την παρ.3 του άρθρου 7 ν.1544/1942 με το αρ.70 του ν. 3994/2011:

«Στο τέλος, που επιβάλλεται κατά το άρθρο 2 του ν.ΓΠΟΗ/1912 δεν υπόκεινται οι αγωγές περί εξαλείψεως υποθήκης και προσημειώσεως, καθώς και περί ακυρώσεως πλειστηριασμού.»

Γράφτηκαν πάρα πολλά για τις συνέπειες αυτής της κατάργησης ή αλλιώς της επιβολής του δικαστικού ενσήμου στις αναγνωριστικές αγωγές και όλα πολύ σωστά. Απλά διατηρώ την ηχώ από τον περασμένο Ιούλιο για την αντισυνταγματικότητα της επιβολής αυτής, την παραβίαση ανθρωπίνων δικαιωμάτων για την ελεύθερη πρόσβαση στη δικαιοσύνη και τέλος το πλήγμα στην ανεξαρτησία της δικαιοσύνης ως εξουσία.

 Βέβαια και παρά τις έντονες διαμαρτυρίες των Δικηγορικών Συλλόγων  σε όλη την Ελλάδα  μέχρι και σήμερα δεν «υπήρξε κάποιο θύμα» αυτής της διάταξης. Λογικό, καθώς αγωγές που κατατέθηκαν από τον Ιούλιο του 2011 μέχρι και σήμερα ορίζονται να δικαστούν κατά μέσο όρο το 2013. Οπότε ο ελέφαντας που βάλανε στη μέση του μικρού σαλονιού των ανθρωπίνων δικαιωμάτων δεν μας ενοχλούσε και πολύ.

Διαβάζω σήμερα σε διάφορες διαδικτυακές εφημερίδες ότι κυκλοφορούν φήμες για την κατάργηση του δικαστικού ένσημου για τις αναγνωριστικές  αγωγές, σε υποθέσεις αποζημιώσεων, σε διαφορές από αμοιβές για παροχή εργασίας, σε υποθέσεις που αφορούν διατροφή και επιμέλεια τέκνων και εξάλειψη υποθήκης και προσημειώσεις.

Λες να είδαν το ελέφαντα στη μέση του δωματίου?

ΥΓ. Ελπίζω αυτός που ήταν έξω από το γραφείο όπου συζητήθηκε το δικαστικό ένσημο στις αναγνωριστικές αγωγές να άκουσε σίγουρα ΚΑΤΑΡΓΗΣΗ και όχι ΤΕΛΟΣ δικαστικού ενσήμου. 

Οι δημόσιες συμβάσεις για μια ακόμη φορά στην επικαιρότητα

Οι δημόσιες συμβάσεις έρχονται για μία ακόμη φορά στην επικαιρότητα σε επίπεδο τόσο εθνικού όσο και ευρωπαϊκού δικαίου. Στη χώρα μας εντάσσονται στο Ν. 4046/2012 (ΦΕΚ Α’, 28) Έγκριση των Σχεδίων Συμβάσεων Χρηματοδοτικής Διευκόλυνσης μεταξύ του Ευρωπαϊκού Ταμείου Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας, της Ελληνικής Δημοκρατίας και της Τράπεζας της Ελλάδος, του Σχεδίου του Μνημονίου Συνεννόησης μεταξύ της Ελληνικής Δημοκρατίας, της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και της Τράπεζας της Ελλάδος και άλλες επείγουσες διατάξεις για τη μείωση του δημοσίου χρέους και τη διάσωση της εθνικής οικονομίας.

Ειδικότερα στο παράρτημα V_2_ΕΛΛ Μνημόνιο Συνεννόησης στις Συγκεκριμένες Προϋποθέσεις Οικονομικής Πολιτικής και ειδικότερα στο άρθρο 2.5 και τον υπότιτλο «Αποτελεσματικότητα των διαδικασιών» η κυβέρνηση αναλαμβάνει την υποχρέωση να μεταρρυθμίσει το σύστημα των δημοσίων συμβάσεων. Ο σκοπός κατά τα αναφερόμενα στη διάταξη είναι α) η απλούστευση, ο εξορθολογισμός και η ενοποίηση του κορμού της νομοθεσίας περί δημοσίων συμβάσεων και β) ο εξορθολογισμός των διοικητικών δομών και διαδικασιών στις δημόσιες συμβάσεις. Σχετικό σχέδιο δράσης θα πρέπει να αποσταλεί προς την Επιτροπή ΕΕ εντός του 2^ου τριμήνου του 2012. Επίσης η κυβέρνηση οφείλει να παρουσιάσει προσχέδια των αναγκαίων νομοθετικών και οργανωτικών μέτρων προς την Επιτροπή εντός του 4^ου τριμήνου 2012. Τέλος, αναλαμβάνεται και η υποχρέωση για διεξοδική αναθεώρηση του συστήματος προσφυγών κατά των διαδικασιών ανάθεσης με στόχο αφενός τη μείωση των σημαντικών και συχνών καθυστερήσεων που προκαλούνται από την υπερβολική χρήση και τις μακροχρόνιες διαδικασίες προσφυγών στις διαδικασίες δημοσίων συμβάσεων και αφετέρου την εκτίμηση του ρόλου της ΕΑΔΠ στον τομέα αυτό. Σχετικό σχέδιο δράσης προτείνεται από την κυβέρνηση σε συμφωνία με την Επιτροπή ΕΕ.

Σε επίπεδο δικαίου της ΕΕ λιγότερο από μία δεκαετία μετά τη θέσπιση της τελευταίας σειράς οδηγιών για τις δημόσιες συμβάσεις το 2004, η Επιτροπή προχώρησε στις 20 Δεκεμβρίου 2012 στη δημοσιοποίηση πρότασης για ανανέωσή τους. Η πρόταση αυτή αποτελεί προϊόν διαβούλευσης με τους ενδιαφερόμενους φορείς και έρχεται να τροποποιήσει τις Οδηγίες 2004/17/ΕΚ και 2004/18/ΕΚ.

Οι υφιστάμενες ανωτέρω οδηγίες ήρθαν να τροποποιήσουν τις προηγούμενες μετά από το ίδιο περίπου χρονικό διάστημα. Βασικό στοιχείο καινοτομίας ήταν το ότι ενώ πριν από αυτές υπήρχε μία οδηγία για κάθε ξεχωριστό είδος σύμβασης (έργα, προμήθειες και υπηρεσίες) τουλάχιστον με την 2004/18/ΕΚ το σύνολο των δημοσίων συμβάσεων ρυθμίζεται από μία και μόνο οδηγία. Αντίστοιχα η 2004/17 ορίζει τα σχετικά με τις συμβάσεις αυτές στους λεγόμενες εξαιρούμενους τομείς.

Η πρόταση της Επιτροπής διατηρεί το υφιστάμενο σχήμα με μία γενική οδηγία και μία για τους εξαιρούμενους τομείς, ενώ για πρώτη φορά προτείνεται η θέσπιση μιας οδηγίας ειδικά για τις συμβάσεις παραχώρησης.

Η Επιτροπή στην αιτιολόγηση της πρότασής της για τα νέα σχέδια οδηγιών αναφέρει ότι οι δημόσιες συμβάσεις ως σημαντικό τμήμα της στρατηγικής «Ευρώπη 2020» είναι απαραίτητο να αναθεωρηθούν και να εκσυγχρονιστούν. Βασικός στόχος είναι να καταστεί πλέον αυτό το νομικό πλαίσιο καταλληλότερο για την αντιμετώπιση του εξελισσόμενου πολιτικού, κοινωνικού και οικονομικού πλαισίου. Κατά την εκτίμηση της Επιτροπής οι υφιστάμενες οδηγίες, οι οποίες αποτελούν προϊόν μιας εξελικτικής διαδικασίας από το 1971 έως σήμερα, έχουν σε μεγάλο βαθμό επιτύχει το σκοπό τους. Έχουν συνεισφέρει στο να εγκαθιδρυθούν διαδικασίες διαφανείς και χωρίς διακρίσεις, καθώς και στο να εξασφαλιστεί το ότι το σύνολο των οικονομικών φορέων σε ολόκληρη την ενιαία αγορά θα επωφεληθούν πλήρως από τις βασικές ελευθερίες όταν συμμετέχουν στον ανταγωνισμό για τις δημόσιες συμβάσεις.

Παρόλα αυτά όμως ρητά συνομολογείται ότι το σύνολο των ενδιαφερόμενων φορέων έχει εκφράσει το αίτημά του για αναθεώρηση των οδηγιών αυτών. Οι ανάγκες που έχουν επισημανθεί είναι η απλοποίηση των κανόνων, η αύξηση της αποτελεσματικότητας και της αποδοτικότητάς τους και η ενίσχυση της καταλληλότητας τους για την αντιμετώπιση του εξελισσόμενου πολιτικού, κοινωνικού και οικονομικού πλαισίου.

Επίσης ένα στοιχείο που θα πρέπει να ληφθεί υπόψη είναι τόσο η Οδηγία 2009/81/ΕΚ για τις δημόσιες συμβάσεις στον τομέα της άμυνας και της ασφάλειας, οι οποίες για πρώτη φορά τυγχάνουν ειδικής αντιμετώπισης, καθώς και οι λεγόμενες δικονομικές οδηγίες 89/665/ΕΟΚ και 92/13/ΕΚ αντίστοιχα.

Ειδική αναφορά θα πρέπει πάντως να γίνει και στο γεγονός ότι για πρώτη φορά στο πλαίσιο της προπεριγραφείσας πρότασης της Επιτροπής ΕΕ για τις δημόσιες συμβάσεις περιλαμβάνεται και η θέσπιση μιας οδηγίας ειδικά για τις συμβάσεις παραχώρησης. Σκοπός της Επιτροπής είναι να αρθεί η όποια αβεβαιότητα υφίσταται στον τομέα αυτό, ιδίως ενόψει του γεγονότος ότι στις συμβάσεις αυτές σύμφωνα με τις υφιστάμενες οδηγίες δε γίνεται πλήρης εφαρμογή τους.

Το συμπέρασμα από τα όσα αναλύονται ανωτέρω είναι ότι για μία ακόμη φορά το ζήτημα της ανάθεσης των δημοσίων συμβάσεων τόσο σε επίπεδο δικαίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης όσο και σε επίπεδο εθνικού δικαίου έχει παύσει να καλύπτεται από τις υφιστάμενες διατάξεις και κρίνεται απαραίτητη η αναθεώρησή του και η ανάληψη πρωτοβουλιών, ώστε να καταστεί αποτελεσματικότερο.

Ημερίδες και άλλα δεινά

"Η Κυβέρνηση πραγματοποιεί μια σειρά από ημερίδες προκειμένου να συζητήσει τα πορίσματα και τις συστάσεις στο έγγραφο προβληματισμού το οποίο συνέταξε η ομάδα εργασίας για την αναθεώρηση του Κώδικα Πολιτικής Δικονομίας. Οι ημερίδες αυτές θα επιτρέψουν την ευρεία διαβούλευση με τους τοπικούς φορείς και τη συμμετοχή αναγνωρισμένων διεθνών εμπειρογνωμόνων στον τομέα της πολιτικής δικονομίας" (3ο τρίμηνο του 2012)

Αν κάποιος διερωτάται πώς το ξαφνικό ενδιαφέρον για ημερίδες και από ποιόν προέρχεται, δεν έχει παρά να διαβάσει το Μνημόνιο σελ 817 της ΕτΚ Α αρ. 28 της 14/2/2012. Μπορεί έτσι να προετοιμασθεί κατάλληλα, να οχλήσει τους δικονομολόγους και τις δικαστικές ενώσεις και φορώντας το κατάλληλο ένδυμα να προσέλθει για να συντελέσει στην αναθεωρηση του Κώδικα Πολιτικής Δικονομίας που πρόσφατα αναθεωρήθηκε και συνεχώς αναθεωρείται σταθερά και αδιάκοπα, μέχρι που κάθε έννοια ασφάλειας δικαίου να είναι φρούδα σκέψη...

Θα μου πείτε τώρα τι σκοτούρα έχει για τον Κώδικα Πολιτικής Δικονομίας το Μνημόνιο. Μα αν διαβάσει κανείς το πλήρες κείμενό του θα διαπιστώσει ότι σειρά ανάλογων ζητημάτων εισέρχονται στο κείμενο με τρόπο που μια ξαδέρφη μου γεροντοκόρη να αισθάνεται αδικημένη που δεν της προσφέρθηκε γαμπρός δια του μνημονίου. Ο πόνος κάθε πικραμένου στο Μνημόνιο. Μαζι με τους πόνους αυτούς και τα πλήρως περιγραφόμενα μικρά και μεγάλα συμφέροντα παραδοσιακά: η αναγνώριση πτυχίων ιδιωτικών φορέων με συμφωνίες δικαιόχρησης, η τακτοποίηση - νομιμοποίηση αυθαιρέτων,η μεταρύθμιση του καθεστώτος των δημοσίων συμβάσεων (σελ ΦΕΚ 788) συμπεριλαμβανομένου και του περιορισμού των πολλών προσφυγών (!), βεβαίως η μεταρρύθμιση του Κώδικα περί Δικηγόρων (σε. 804- 805) πριν το τέλος Ιουνίου του 2012, Καλύτερη Νομοθέτηση (σελ. 813), τη μεταρρύθμιση του δικαστικού συστήματος (σελ. 816 επ) εδώ εμπίπτει και ο πολύπαθος Κώδικας Πολιτικής Δικονομίας. Δεν είναι τα μόνα ζητήματα που θα επιλυθούν όμως με το Μνημόνιο τα ως άνω. Αναφέρω μόνον μερικά νομικού ενδιαφέροντος. Ολα επάγονται την άφθονη νομοπαραγωγή. Ολα απαιτούν τη συνδρομή του Κοινοβουλίου στη βάση συγκεκριμένου χρονοδιαγράμματος. Τώρα βέβαια τι εικόνα διατηρεί για τον εαυτό του το Κοινοβούλιο είναι κάτι που όφειλε να συλλογισθεί πριν ψηφίσει τις εγκρίσεις σχεδίων συμβάσεων όπως τις ψήφισε με το άνω νομοθέτημα. Θα δεσμευθεί κατά "δεσμία αρμοδιότητα" να νομοθετήσει ότι έδοξε των Μνημονίω? Θα αναλάβει τις συνέπειες της μη ψήφισης αν δεν συντελεσθεί ο δανεισμός εφόσον βέβαια λάβει χώρα? Πολλές οι απορίες μου διαβάζοντας τα νομοθετήματα αυτά με το ακατανόητο περιεχόμενό τους, το οποίο δεν έχει βέβαια κανονιστικό χαρακτήρα, όπως μας είπε και το ΣτΕ στην πρόσφατη απόφασή του 668/12 αλλά 866 σελίδες ΦΕΚ τι είναι τάχα? Τι περιλαμβάνει ένας νόμος όπως ονομάζεται? Τι είναι τα προσαρτήματά του όταν δεν είναι νόμοι? Είναι απλό! ο μηχανισμός κυκλικής σύνδεσης μεταξύ τους ξεκινά από τις εγκριθείσες ως σχέδια συμβάσεις δανεισμού. Αυτές θέτουν ως όρους τα μέτρα που απαιτούν νομοθέτηση σε συνεχή ροή. Ορθά το είδε και το Συμβούλιο της Επικρατείας στις ίδιες αποφάσεις του. Δεν θα επεκταθώ στα παράδοξα δεινά αυτών των ρυθμίσεων που άλλοτε προκαλούν θυμιδία και άλλοτε οργή. Σήμερα δευτεριάτικα θα επιμείνω στις ημερίδες. Που με βεβαιότητα θα ενδιαφέρουν τους δανειστές μας καθώς είμαι βεβαία ότι δεν μπορούν να κλείσουν μάτι με την κατάσταση του Κώδικα Πολιτικής Δικονομίας και με το επείγον της αναθεώρησής του. Θα προτείνω μάλιστα σε όλους τους φίλους και γνωστούς Ινστιτουτογενείς νομικούς που δεν είναι και λίγοι να σπεύσουν να κάνουν ημερίδες και σαν νέοι Αη Γιώργηδες να πατάξουν το δράκοντα του Εθνους, τον Κώδικα Πολιτικής Δικονομίας. Οι δικονομολόγοι μάλιστα που κάνουν ωραία συνέδρια να σπεύσουν αλλά να προτιμήσουν ημερίδες όπως λέει και το Μνημόνιο. Φυσικά και το ΙΔΜΕ και ας με συγχωρνάν όσοι τυχόν παρέβλεψα. Και παρακαλώ εντός χρονοδιαγράμματος - 3ο τρίμηνο του 2012. Μέχρι το Σεπτέμβρη που θα είναι και ο ήλιος στον Κριό με ωροσκόπο Λέοντα και φυσικά και τον μήνα Αύγουστο που είναι παχιές οι μύγες εντός χρονοδιαγράμματος.