ΝΟΜΙΚΑ ΝΕΑ

NOMIKΑ ΝΕΑ LAW BLOG

NOMIKΑ ΝΕΑ LAW BLOG

Πέμπτη 29 Δεκεμβρίου 2011

Να φοβάσαι τις μικρές φωνές!

Το 2011 τελειώνει με ορυμαγδό νομικών νέων. Η παραίτηση των δύο εισαγγελέων, η συνάντηση του Πρωθυπουργού με τους Προέδρους των Ανωτάτων Δικαστηρίων, η προφυλάκιση Εφραίμ δείχνουν ότι η Δικαιοσύνη είναι στο μάτι του κυκλώνα.

Είναι γεγονός ότι οι Θεσμοί είναι συνολικά στο μάτι του κυκλώνα βέβαια.

Οι βουλευτές ζητούν λεφτά και κάνουν αγωγές αποζημιώσεων ακόμη και αν δεν κατηγορούνται για κάποιο σκάνδαλο. Λίγο πολύ κάποια δίκη κουβαλάει ο καθένας τους!
Η διοίκηση έχει τα εύσημα της διαφθοράς εδώ και χρόνια. Πλέον "άξιος ο μισθός της" που περιορίσθηκε και τη ζόρισε.
Οι Υπουργοί, οι πρώην Υπουργοί αλλά και οι μέλλοντες αν δεν διώκονται σίγουρα στη συνείδησή μας υπάρχει λόγος σοβαρός να έχουν διωχθεί και να διωχθούν. Φυσικά διώκονται κιόλας παρά το ευνοϊκό γι'αυτούς νομοθετικό καθεστώς.
Οπου και αν ψάξεις δεν βρίσκεις σημείο υγιές να ακουμπήσεις και να ξαποστάσεις.
Καλύτερα με τους άστεγους και τους λαθρομετανάστες να κάθεσαι παρά με την εξουσία.
Γιατί όμως η Δικαιοσύνη?
Η αλήθεια είναι ότι τα τελευταία χρόνια πρωταγωνιστούσε και πρωταγωνιστεί στα πολιτικά και οικονομικά δρώμενα. Οι δίκες του Παπανδρέου, οι καθάρσεις δεν έπεισαν. Οι σπίλωση της πολιτικής ζωής παρέμεινε παρά τις τόσες αποφάσεις που εκδώθηκαν.
Και φυσικά οι πολιτικοί μας συνέχισαν δυναμικά το έργο τους παρά το φόβο της δικαιοσύνης. Εκτός από όσους κράτησαν ίσως αποστάσεις ή πήγαν ειρηνικά στο σπίτι τους. Οπως και αρκετοί δικαστές.
Η δημιουργία των Ανεξάρτητων Αρχών δεν στερέωσε ούτε εξυγίανε τη διοικητική μηχανή. Αντίθετα!
Οι τόσες αναθεωρήσεις του Συντάγματος και οι μηχανισμοί που σκαρφίστηκαν για το καλό μας δεν δούλεψαν. Το ασυμβίβαστο των βουλευτών έπεσε στο Στρασβούργο ως ανεμένετο και αναθεωρήθηκε. Το ασυμβίβαστο του βασικού μετόχου έπεσε στο ΔΕΕ... (αλλά αυτό τώρα τι το θυμήθηκα ...).
Ούτε η διφάνεια αποτέλεσε το κατάλληλο φάρμακο για τα δεινά μας. Τι να σου κάνει μια λεξούλα όταν το σύμπαν όζει. Ανάβηκαν με τη διαύγεια πληροφορίες στο διαδίκτυο ε και?
Τι να σου κάνει μια λέξη που νόημα δεν έχει κανένα? Εδώ η δικαιοσύνη και δεν αρκεί που όλοι μας καταλαβαίνουμε τι σημαίνει.
Η αλήθεια είναι βέβαια ότι παράλληλα με την απαξίωση των θεσμών αυξήθηκαν οι φωνές της ηθικής, της κάθαρσης και της αγιότητας. Οπως συμβαίνει συνήθως. Η υποκρισία σκεπάζει το χάλι.

Γιατί όμως ο Πρωθυπουργός αυτής της παράδοξης κυβέρνησης που στηρίζουν τα κόμματα (ιδίως βεβαια το ΛΑΟΣ!) καλεί πάλει τους εκπροσώπους της Δικαιοσύνης?
Πόσο πιά να τους συναιτίσει?
Πόσο να τους νουθετήσει?
Γιατί ακόμη τους υπολογίζει?

Φυσικά και δεν τους υπολογίζει! Αυτό που φοβάται ο κ. Πρωθυπουργός και όλοι οι ισχυροί αυτού του κόσμου είναι τις μικρές φωνές.
Να γίνω σαφέστερη:
Η δικαστική εξουσία αποτελείται από ένα σύνολο προσώπων (ανεξάρτητο κλπ) που όμως δεν είναι συνολικά ελέγξιμο και ενιαίο. Ποτέ δεν ξέρεις τι σου ξημερώνει με τον πρώτο τυχόντα πρωτοδίκη. Ακόμη και οι ειρηνοδίκες μπορεί να κάνουν ζημιά μεγάλη. Ποιόν να πρωτοκαλοπιάσεις! έναν θα κάνεις πρόεδρο. Οι άλλοι όμως θα κρατήσουν γινάτι.
Εναν θα προάγεις ή θα στείλεις σε επιτροπές, σε διαιτησίες ή θα κάνεις τα στραβά μάτια που "πιάνεται". Οι άλλοι θα το μάθουν. Πολλοί από αυτούς τους άλλους θα φοβούνται. Θα ελπίζουν να γίνουν σαν τους πρώτους. Τους ξεχωριστούς. Θα κάθονται καλά.
Μερικοί όμως δεν θα κάθονται. Περιορίσθηκαν και οι μισθοί βλέπεις. Γκρίνια στο σπίτι. Δικαστές πλέον δεν γίνονται όπως κάποτε οι αποτυχημένοι δικηγόροι. Παιδιά όλων μας είναι και αυτοί που έδωσαν εξετάσεις και πολλοί πέρασαν αμερόληπτα σε μία σχολή, τη σχολή των δικαστών. Οράματα είχαν και αυτοί. Μια αξιοπρεπή ζωή και μία εργασία έξω από τη φρίκη που βιώνουν οι "άλλοι απόφοιτοι των νομικών σχολών".
Ησυχοι άνθρωποι, πολλές γυναίκες που ήθελαν να μεγαλώσουν παιδιά, καλοί άνθρωποι.
Οι μικρές αυτές φωνές που αυτές τις μέρες τρώνε οικογενειακά με τους παπούδες και δεν είναι στο Γκστάαντ ούτε όμως και στον προθάλαμο των φυλακών, είναι πολύ επικίνδυνες για τους θεσμούς.
Και όλο σιγοψιθυρίζουν μεταξύ τους. Ολο και περισσότερο κατανοούν ότι το πράγμα δεν πάει άλλο.
Θα μου πείτε κ. Πρωθυπουργέ και τι θα κάνουν? Όλοι θα παραιτηθούν? Ποτέ δεν ξέρεις.
Καμιά φορά πρέπει τις μικρές φωνές να τις φοβάσαι και να τις ακούς προσεκτικά.
Γι'αυτό κ. Πρωθυπουργέ μην συγκαλείτε τους προέδρους! αυτοί δικοί σας είναι ούτως ή άλλως. Γιορτάστε όπως πάντα τας εορτάς. Ησυχάστε με τους ανθρώπους του κύκλου σας.
Οι άλλοι, ο κάθε πρωτοδίκης Παρακαμπυλίων (που λένε και οι μεγαλοδικηγόροι!) δεν σας αφορούν και πώς να τους ακούσετε και όλους γιορτές μέρες.
Μόνον τη δουλειά τους να κάνουν αρκεί. Λίγοι όχι και πολλοί. Και λίγοι αρκούν αν δουλέψουν. Το οικοδόμημα που τόσο περίτεχνα και κακόγουστα οικοδομείται θα γίνει θρίψαλλα.
Ισως μάλιστα να αρκεί και μόνον ένας. Ο ΕΝΑΣ! ένας να απονέμει δικαιοσύνη φθάνει.
Κουράγιο και ευχές για τις μικρές φωνές απόψε.
Ελπίζω και εύχομαι στο θεό των μικρών φωνών να μην σιγίσουν.

Τετάρτη 21 Δεκεμβρίου 2011

ΑΡΝΗΣΙΔΙΚΙΑ ΚΑΙ ΔΙΚΑΙΗ ΔΙΚΗ

Μας εντυπωσιάζει το πρόσφατο σχέδιο νόμου με ρητές αναφορές στην αιτιολογική του έκθεση για το ότι η ελληνική δικαιοσύνη αρνησιδικεί.

Μετά τόσα νομοθετήματα για την επιτάχυνση της απονομής της δικαιοσύνης διαπιστώνουμε ότι οι δικαστές απειλούνται πλέον με περιορισμό διακοπών και μισθού αν δεν δημοσιεύουν πολλές αποφάσεις όπως απειλείται ο γιός μου με περικοπή χαρτζιλικιού αν μαλώνει με τους συμμαθητές του και αμολάει ακρίδες στην τάξη.

Με χαρά θα υποδεχόμουν κατόπιν αυτού ένα νέο κύκλο δικαστικών αποφάσεων για αστική ευθύνη του δημοσίου λόγω πλημμελούς νομοθέτησης που θα δικαιώσει όλες μας τις θεωρητικές προσδοκίες. Επίσης με χαρά θα δεχόμουν ένα κύκλο δικών για προσβολή προσωπικότητας μέσω νομοθετήματος!

Τα ως άνω δεν σημαίνουν ότι η δικαιοσύνη δεν καθυστερεί στη δουλειά της. Επίσης δεν σημαίνει ότι δεν έχουμε όλοι αγανακτήσει με την κατάσταση που επικρατεί στο σύνολο των θεσμών του κράτους. Το αντίθετο.

Και θλιβόμαστε και ντρεπόμαστε για το μέρος της ευθύνης που μας αναλογεί.
Τούτο βεβαίως δεν μας αποτρέπει από το να μειδιούμε όταν ο καθόλα σεβαστός κ. Μενουδάκος δηλώνει σε τηλεοπτική εκπομπή ότι το κακό οφείλεται στους δικηγόρους που απεργούν.
και συμφωνούμε με τον κ. Ρακιντζή για τις δηλώσεις του όπως με τους θεωρητικούς που εξοργίζονται (όσοι δηλαδή δεν δικηγορουν ή πολιτεύονται. Αξιώνουμε όμως και από τη θεωρία μεγαλύτερη σοβαρότητα και δεινότερη επιχειρηματολογία. Με λιβέλους δεν έχεις αποτέλεσμα.

Ούτε μας αποτρέπει από το να εξοργιζόμαστε από την ανταμοιβή των δικαστών για εύνοια σε κρατικά μέτρα που συχνά συναντούμε κατά τρόπο που όλοι μας πιά μπορούμε να υποθέσουμε ποιός θα γίνει αντιπρόεδρος ή πρόεδρος δικαστηρίου ανάλογα με τα πινάκια των τελευταίων ετών που δίκαζε.

Η κατάσταση των θεσμών είναι οδυνηρή στο σύνολό της. Και φυσικά η δικαιοσύνη πάσχει. Δεν μπορώ όμως να μην γελάσω που θα κόψουμε το χαρτζιλίκι και τις διακοπές στους δικαστές σαν να είναι άτακτα παλιόπαιδα. Οπως δεν μπορώ να μην θρηνήσω που ξέρω ποιά παιδιά θα λάβουν τον έπαινο της εξουσίας για το καλό τους έργο.

Εμπρός λοιπόν! ας αποδείξουμε στην Τρόικα ότι και αφτιά τραβάμε και πιπέρι στο στόμα βάζουμε.Μετά να γυρίσουμε χαρούμενοι πλευρό και να συνεχίσουμε τον ύπνο μας!

Τρίτη 20 Δεκεμβρίου 2011

το τέλος της SAAB και η Ευρώπη

Η πολυτέλεια στην αυτοκίνηση του διανοούμενου, του εγκρατούς, του μη νεόπλουτου έλαβε τέλος παράλληλα με την σουηδική κάποτε αυτοκινητοβιομηχανία που έκανε και αεροπλάνα. Η σουηδική δικαιοσύνη κήρυξε την πτώχευση και αυτής της εταιρίας.
H Saab ξεκίνησε ως Svenska Aeroplan Aktiebolaget το 1937, κατασκευάζοντας αεροπλάνα, ενώ η κατασκευή αυτοκινήτων ξεκίνησε το 1947. Και οι δραστηριότητες του ομίλου, όσον αφορά την κατασκευή αεροπλάνων και αυτοκινήτων, διαχωρίστηκαν τη δεκαετία του ΄90, με τη δημιουργία της Saab, στην οποία η General Motors απέκτησε μερίδιο 50% το 1990 και τον πλήρη έλεγχο το 2000. Το 2009 η αμερικανική αυτοκινητοβιομηχανία, στο πλαίσιο αναδιάρθρωσής της, έθεσε προς πώληση τη Saab, την οποία αγόρασε η Spyker Cars το Φεβρουάριο του 2010. Στα τέλη Μαρτίου της ίδιας χρονιάς προέκυψαν ξανά προβλήματα ρευστότητας για τη Saab και η παραγωγή της σταμάτησε για να ξαναρχίσει προσωρινά ένα μήνα αργότερα.
«Αυλαία» λοιπόν πέφτει στη Saab. Η αμερικανική αυτοκινητοβιομηχανία General Μotors ανακοίνωσε ότι σταματά την παραγωγή των διάσημων και καλοσχεδιασμένων αυτοκινήτων καθώς δεν προχώρησαν οι διαπραγματεύσεις με την ολλανδική Spyker Cars. Χιλιάδες εργαζόμενοι μένουν στον δρόμο. Εξαγοράσθηκε κάμποσες φορές ακούσαμε και για κινέζους. Οι συνήθεις οικονομικές ανακοινώσεις των ροζ σελίδων. Για αφελείς.

Θα νόμιζε ίσως κανείς ότι παρηγορούμε την τοπική μας δυστυχία. Ομως όχι. Ο κόσμος αλλάζει. Η παγκόσμια αγορά δεν βοηθά ούτε τα καταπληκτικά αυτά αυτοκίνητα που στόλισαν τη ζωή μας με ασφάλεια και δυναμική γραμμή. Είχα και εγώ κάποτε ένα τέτοιο αυτοκίνητο που το θυμάμαι με δέος. Με έσωσε με δύο λάστιχα ταυτόχρονα σκασμένα και δεν κατάλαβα τίποτε. Πετούσε και πετούσαμε μαζί.

Η σουηδική αντίληψη για τον κόσμο με την υποστήριξη του κράτους ξεκίνησε την ιστορία της παράλληλα με άλλες αυτοκινητοβιομηχανίες της Ευρώπης.Η αμερικανική οικονομία προώθησε την πτώχευση. Ε μάλλον δεν χωράμε όλοι στην σύγχρονη παγκόσμια αγορά.
και κράτη και εταιρίες στριμωχθήκαμε στην ανέχεια των καιρών.

Ενας καθηγητής μου στο Paris II έλεγε πως η ιστορία της αυτοκινητοβιομηχανίας συνδέεται με την ιστορία των σύγχρονων κρατών. Δεν μιλάμε όμως ούτε για τα Τραμπαντ ούτε για τις Μπέντλευ. H SAAB ως σύμβολο οδηγεί σε τίτλους τέλος και μια τάξη ανθρώπων που την στήριζαν και οδηγούσαν τα προϊόντα της. Η Ευρώπη θα όφειλε να προβληματισθεί σοβαρά με αφορμή αυτή την πτώχευση. Και να πάψει να γκρινιάζει για την μικρή Ελλαδίτσα που της χαλάει την εικόνα της ευμάρειας στα παγκόσμια φόρα.

Πέμπτη 15 Δεκεμβρίου 2011

Η ΕΚΔΙΚΗΣΗ ΤΩΝ ΜΝΗΜΕΙΩΝ?

Υποστολή της αμερικανικής σημαίας θα γίνει σε ειδική τελετή στη Βαγδάτη, βάζοντας και επισήμως τέλος στην αμερικανική παρουσία στο Ιράκ. Νωρίτερα, ο Μπαράκ Ομπάμα έβαλε τους δικούς του τίτλους τέλους στον πόλεμο, καλωσορίζοντας τους Αμερικανούς στρατιώτες στην πατρίδα.

Οι περισσότεροι από τους 5.500 Αμερικανούς στρατιώτες που βρίσκονταν στο Ιράκ έχουν ήδη επιστρέψει και οι τελευταίοι αναμένεται να γυρίσουν μέσα στις επόμενες ημέρες, αφήνοντας την ευθύνη της ασφάλειας στις Αρχές του Ιράκ.

Μέσα στα εννέα χρόνια του πολέμου οι ΗΠΑ έστειλαν συνολικά 1,5 εκατομμύριο στρατιώτες για έναν ή δύο θητείες στο δύσκολο μέτωπο του Ιράκ, έχασαν 4.500 στρατιώτες (πάνω από 200 υπηρετούσαν στο στρατόπεδο Μπράγκ) και 30.000 τραυματίστηκαν.

Μεταξύ των λοιπών καταστροφών χάθηκαν σημαντικά μνημεία από το λίκνο του πολιτισμού. Σίγουρα ούτε τα μνημεία ούτε οι νεκροί εκδικούνται.

Ομως όποτε θρηνούμε την τύχη της οικονομίας μας και ερμηνεύουμε παρέα με τους Γκρίνσπαν τα τεκταινόμενα στη Δύση ας ακούμε τις κραυγές των μνημείων.

Πολιτισμοί που βομβαρδίζουν με τόσο τέλεια όπλα αρχαιότητες και παιδιά είναι καταδικασμένοι στα χειρότερα δεινά. Αυτοδικαίως.

Τετάρτη 7 Δεκεμβρίου 2011

Μια ωραία πρωτοβουλία της Ποταμίτης Βεκρής

Συνήθως είναι ο φίλος μου ο Σωτήρης ο Φέλιος που μας καλεί σε διάφορα πολιτιστικά δρώμενα στα οποία πρωταγωνιστεί. Ολοι δα το γνωρίζουν και εμείς δεν έχουμε να προσθέσουμε και πολλά. Τελευταία όμως κάτι περισσότερο κινείται στα πολιτιστικά πράγματα των δικηγόρων.
Ο Ζέπος ο Δημήτρης παίζει σινεμά.
στην ταινία του Λάνθιμου νομίζω κάποιος συνάδελφος από την Ποταμίτης Βεκρής.
Τώρα και μια πολύ ενδιαφέρουσα έκθεση φωτογραφίας- ζωγραφικής - mixed media των Νικολαρείζη- Λιναρδάκη- Βαϊοπούλου. Εγκαίνια στις 16/12 στις 8, στο στολίδι της Νεοφύτου Βάμβα φυσικά!
Αρκετά με τα οικονομικοπολιτικά συνέδρια προβολής με πληρωμένη εισήγηση! αρκετά τα αντιεπιστημονικά αυτά fora! μια καλλιτεχνική πρωτοβουλία δείχνει ότι ο δικηγόρος παραμένει δικηγόρος. Οπως πάντα: μέσα στην αγορά, μέσα στην οικονομία, στις τέχνες αλλά πάντα αυτόνομος και ανεξάρτητος.
καλή επιτυχία.

Τρίτη 6 Δεκεμβρίου 2011

ΑΜΑΡΤΙΕΣ ΓΟΝΕΩΝ

Η ορκωμοσία της νεαρής Ελβίνας Βενιζέλου έγινε αφορμή για επιβεβαίωση του ρητού του τίτλου.
Πέραν του γεγονότος ότι κανείς δεν μπορεί να θεωρήσει δίκαιη για μια απόφοιτη την αποδοκιμασία αυτή, καθώς τα παιδιά ποτέ δεν φταίνε, το γεγονός επισημαίνεται καθώς κανείς δεν θα μπορούσε ποτέ να φαντασθεί λίγα χρόνια νωρίτερα ένα ανάλογο διάβημα.
Παιδιά καθηγητών ορκίζονται στις σχολές που διδάσκουν οι γονείς τους συνεχώς και συχνά επιστρέφουν για να διδάξουν με τη σειρά τους στις ίδιες. Κανείς δεν αποδοκίμασε μέχρι σήμερα. Ο κανόνας μάλιστα είναι να επιδοκιμάζονται θεσμικά οι μορφές αυτές διαδοχής.
Παιδιά πολιτικών επίσης διακρίνονται και διαδέχονται τους γονείς τους. Ποιός θα το αμφισβητούσε τάχα? Κανείς μέχρι σήμερα δεν διανοήθηκε να αποδοκιμάσει έναν υποψήφιο πρωθυπουργό για το λόγο αυτό. Αντίθετα τον προτιμούσε.
Γονείς παιδιών παρευρίσκονται στις ορκωμοσίες τους και τα καμαρώνουν ανώνυμοι και επώνυμοι. Ποιό το κακό?
Γιατί λοιπόν τάχα τέτοιο ξέσπασμα οργής στο πρόσωπο της νεαρής Ελβίνας και του μπαμπά της?
Εχει να κάνει με το ΑΠΘ όπου διακρίθηκε ο πατέρας?
Εχει να κάνει με τη διάψευση που συνεπάγεται η ανέλειξη ενός νέου καθητητή?
Έχει να κάνει με τον τροχό που γυρίζει όταν αναθεωρείς το Σύνταγμα και ψηφίζεις το 14.9?
Γιατί τάχα?
Από την άλλη μεριά δεν μπορεί κανείς να μην εντάξει το συγκεκριμένο ξέσπασμα στο γενικότερο κλίμα που δυσκολεύει κάθε κοινωνική παρουσία των πολιτικών οπουδήποτε. παντου η γιούχα, παντού η οργή. Οι πολιτικοί πλέον στην Ελλάδα κινδυνεύουν από γιαούρτι!
Η οργή για την απόγνωση που επάγονται τα τόσα ψέμματα, η τόση αναμονή χωρίς διέξοδο, η τόση ματαίωση για τους νέους που τους απαγορεύουμε να ονειρεύονται.
Τούτο για μένα είναι καλό. Αναδεικνεύει αφύπνιση της μάζας που μέχρι τώρα ζητούσε από τον αγά να τη σφάξει για να αγιάσει. Που δεν σήκωνε κεφάλι στην εξουσία παρά τα διαβήματα της γενιάς του Πολυτεχνίου που κατέληξαν σε υπουργικές καρέκλες.

Κάποτε έπρεπε η εξουσία να αμφισβητείται και από κάποιον άλλο πέραν του Λαζόπουλου και των μολότωφ στην Ελλάδα. Μόνον έτσι μπορεί άλλωστε να βελτιωθεί ή να ανατραπεί.
Με νου και κρίση.

Προσωπικά συγχαίρω τη νεαρή Ελβίνα Βενιζέλου και της εύχομαι καλή σταδιοδρομία.
Συγχαρητήρια αξίζουν και στους γονείς που με τόσες... θυσίες ανάστησαν το παιδί τους. Ο υπουργός Βαγγέλης Βενιζέλος συχνά μιλούσε για την εβδομάδα των 10 ημερών, αν δεν κάνω λάθος, ενόψει του να συναντά το παιδί του. Η συνάδελφος μητέρα της πέτυχε να κληρονομήσει το επιστημονικό ταλέντο και των δύο και να παραμείνει κομψή και λυγερή η κόρη της (για να λέω και εγώ τον καημό μου...). Ποιός δεν θυμάται το διάσημο χορό του πατέρα και της κόρης?
Μπράβο λοιπόν σε όλους.
Μπράβο και στα παιδά που φώναξαν. Είναι η πρώτη φορά. Δεν λές νεκροθάφτη έναν υπουργό κάθε μέρα. Εναν καθηγητή και υπουργό μάλιστα ποτέ! Αλλάζει ο κόσμος. Η διαμαρτυρία είναι πολιτικη πράξη!
Ελπίζω όταν η Ελβίνα γίνει υποψήφια για μία θέση στο ΑΠΘ οι φοιτητικές νεολαίες να θυμούνται την αντίδραση αυτή και να μην συνηγορήσουν όπως κάνουν πάντα σε τέτοιες περιπτώσεις υπέρ της διαδοχής επωνύμων σε βάρος της αξιοκρατίας. Αν πάλι η Ελβίνα Βενιζέλου το αξίζει εύχομαι ολόψυχα να την ψηφίσουν.

Με λίγα λόγια ας τελειώνουμε με τις προκαταλήψεις και ας ξεκινήσουμε κάποτε να λέμε τα πράγματα με το όνομά τους.
Εστω και αν οι στιγμές μοιάζουν αταίριαστες και τα παιδιά σίγουρα δεν φταίνε.

Πέμπτη 1 Δεκεμβρίου 2011

ημέρα κατά του AIDS ή κάθε εποχή και η πανώλη της!

Η ιδιαιτερότητα της 1ης Δεκεμβρίου είναι γνωστή ακόμη και σε αυτούς που δεν θεωρούν επιτυχή την επικοινωνιακή επιλογή των ημερών "αφιερωμάτων" σε διάφορες ιδέες, πρόσωπα ή καταστάσεις. Η ημέρα λοιπόν αυτή είναι αφιερωμένη κατά του AIDS και επιτρέπει την ανοιχτότερη ας πούμε συζήτηση για το θέμα. Εκατομμύρια παιδιά μολύνονται μας λέει ένα ιατρικό δημοσίευμα.Εκτός ελέγχου η εξάπλωση του ιού στη χώρα, μας λέει άλλο δημοσίευμα.
Σειρά εκδηλώσεων έχουν προγραμματισθεί και αξίζει να τις επισημάνουμε και από εδώ.

Ο διάλογος για το aids από την δική μας πλευρά συμποσούται τάχα σε μερικές αποφάσεις δικαστηρίων που έδωσαν μεγάλες αποζημιώσεις λόγω αστικής ευθύνης του Δημοσίου, όταν προκλήθηκε από μολυσμένη μετάγγιση?

Ευθύνη του κράτους δεν υπάρχει όταν γίνεται ευρεία χρήση με κοινές σήριγγες έξω ας πούμε από το Υπουργείο Πολιτισμού και στα βλέμματα των σωμάτων ασφαλείας που προστατεύουν τον Υπουργό αλλά όχι τους πολίτες?

Με συμπάθεια ακούμε τον υπουργό υγείας να κάνει έκκληση για την πορνεία και την χωρίς προστασία συνεύρεση με μολυσμένες παράνομες πόρνες... πολλές εκ των οποίων είναι έξω από το Υπουργείο του όπως μας είπε. Ομως αλήθεια, το κράτος δεν έχει υποχρέωση να ελέγχει την παράνομη πορνεία και τους παράνομους αλλοδαπούς? Γιατί επί Ολυμπιακών Αγώνων το έπραξε? Η μήπως και αυτά είναι ενδιαφέροντος της Τρόικας η οποία πρέπει να έρθει να δοκιμάσει τις πόρνες μία μία και μετά να τις μαζέψει και να τις στείλει όπου δει αυτοπροσώπως?

Η πενία του κράτους σημαίνει ότι καταλύεται το κράτος? Αν λοιπόν δεν μας καλούν σε αυτοδικεία ενόψει της αδυναμίας να μας προστατέψει το κράτος μας μήπως μας προκαλεί σε αγωγές αστικής ευθύνης? ή μήπως πρέπει να πρυτανεύσει η σκέψη ότι δεν θα πάρουμε φράγκο και να τις κερδίσουμε αφού ουκ αν λάβεις παρά του μη έχοντος...

Κάθε εποχή έχει και την πανώλη της. Χαμένες ψυχές στην αρχή πολλές, διάσπαρτος θρήνος και μετά λήθη. Το aids εμφανίσθηκε να είναι η τιμωρία της σεξουαλικής απελευθέρωσης των 60 και 70. Φυσικά και η τιμωρία της απελευθέρωσης του ομοφυλοφιλικού κινήματος και της αποδοχής του. Τότε κάθε συντηριτικός θα σκεπτόταν μέσα του ότι : καλά να πάθουν ....
Σήμερα αυτό δεν ισχύει. Σήμερα μάλιστα πολλοί μολύνονται για να λάβουν επίδομα μιας και δεν έχουν άλλους πόρους. Σήμερα όλοι ξέρουμε ότι το aids δεν ήταν θεόσταλτη ποινή και άφθονοι ομοφυλόφιλοι κατέχουν δημόσιες θέσεις στην Ευρώπη ενώ το ΔΕΕ τους δίδει και συνταξιοδοτικό δικαίωμα. Ο κόσμος αλλάζει αλλά οι "πανώλες" χρειάζονται.
Για να εμπνέουν το φόβο. Για να οδηγούν τα παιδιά σε ηλεκτρονικό ασφαλές σεξ και όχι σε σωματική επαφή που μολύνει.
Δεν ξέρω τι μολύνει περισσότερο. Η μέρα απαιτεί αναδρομή στο σύνολο των νόσων που απέκτησαν κοινωνικό χαρακτήρα και στα αίτιά τους.
Δυστυχώς η επαγγελματική διαστροφή κολάει στις αποζημιώσεις. Στη συνταγματική υποχρέωση του κράτους να μεριμνά για τη δημόσια υγεία. Για όποιον θέλει να αποκτήσει περαιτέρω μια ιδέα ας δει και εδώ και εδώ.
Σήμερα επίσης σκέπτομαι κάμποσους φίλους και συναδέλφους που έφυγαν από την αρρώστια αυτή. Ο πρώτος στο σεμινάριο συνταγματικού δικαίου στις αρχές της δεκαετίας του 80 όταν είμασταν φοιτητές. Τότε που κανείς δεν είπε ανοιχτά πως χάθηκε.

Δευτέρα 21 Νοεμβρίου 2011

Το φλερτ του Συμβουλίου της Επικρατείας με την εξουσία

είναι παλιό και σταθερό το φλερτ και κανέναν δεν σοκάρει. Ιδίως για τους δικαστές του ΣτΕ και λιγότερο για τους πολιτικούς.
παρά τις απόψεις που εκφράζουν οι νεοδιόριστοι συνήθως δικαστές όταν μεγαλώνουν αναμένουν την αποκατάσταση σε κάποια θέση εξουσίας.ισως και μερικά παιδιά με ιδεολογία θέτουν τη δικαιοσύνη, και το ΣτΕ σε άν βάθρο που δεν χωρεί συζητήσεις και πειράγματα. όμως μετά... η εξουσία είναι γλυκιά. έστω και αν για χρόνια είναι ο μόνιμος διάδικος που έχουν απέναντί τους.
και όταν όμως είναι εν ενεργεία οι δικαστές συμπράτουν σε νομοπαρασκευαστικές ή άλλες εκδοχές όπως το νομικό γραφείο του πρωθυπουργού που παραδοσιακά στελεχώνεται με δικαστές του ΣτΕ ιδίως για τον έλεγχο των διαταγμάτων.
πώς τάχα συμβαδίζει αυτό με την ανεξαρτησία της δικαιοσύνης? μα θα σου πει κάποιος και στη Γαλλία έτσι γίνεται. Από την ΕΝΑ στο Conseil d'Etat και από εκεί στα διάφορα υπουργεία... Ναι αλλά το Conseil είναι εντελώς δικαστήριο? και αν μοιάζει να είναι ήταν ιστορικά δικαστήριο? Και καλά οι γάλλοι, εμείς όμως το κάναμε ελληνικό και το κατοχυρώσαμε συνταγματικά ως δικαστήριο.
Τι θα έλεγε κάποιος αν ένας ποινικός δικαστής τελείωνε την καριέρα του με πρόσληψη από εταιρία δολοφόνων? μα θα μου πεις δεν είναι το ίδιο. οι δολοφόνοι είναι οι "κακοί". Ναι θα απαντούσα αλλά και το κράτος είναι ο καλύτερος πελάτης ενός δικαστή του ΣτΕ. ο μόνιμος. ο καθημερινός.
τι να την κάνω την αίτηση ακυρώσεως (και τη συνταγματική της κατοχύρωση) αν εγώ ο απλός πολίτης δεν μπορώ να αποκαταστήσω τον δικαστή μου στα γεράματά του? ενώ ο άλλος διάδικος το μπορεί! τον βάζει σε ΑΔΑ, του δίνει διαιτησίες, τον κάνει σύμβουλο υπουργού, πρόεδρο δημοκρατίας, τον στέλνει στο ΔΕΚ ή ΔΕΕ ή σε άλλα ευρωπαϊκά και καλοπληρωμένα δικαστήρια, τον κάνει υπουργό....
ολο το σημείωμα δεν αφορά τον συμπαθή Γεώργιο Σταυρόπουλο, ο οποίος μαγειρεύει και καταπληκτικές μακαρονάδες και ήταν πάντα πολιτικό πρόσωπο με τον τρόπο του.
αφορά ιδίως αυτούς που σκέπονται ότι "δεν είναι πράγματα αυτά" να γίνεται υπουργός ο Σταυρόπουλος. γιατί και αυτοί ακόμη και αν πρόκειται να γίνουν δικηγόροι (που δεν είναι λίγοι) το δικαστικό αξίωμα ανταλλάσουν.

Cristina Calvo: δικηγόρος

Η ισπανίδα συνάδελφος Cristina Calvo εξελέγη όπως μας πληροφορούν έγκριτα έντυπα ως μέλος του ΔΣ διεθνούς δικηγορικής εταιρίας. Δεν το γνωρίζω προσωπικά αλλά η είδηση λέει ότι είναι το πρώτο μέλος ΔΣ που είναι γυναίκα. Σιδεροκέφαλη εύχομαι και όχι μοναδική για πολύ.
Η αλήθεια βέβαια είναι ότι σπάνια οι γυναίκες γίνονται partners σε μεγάλες δικηγορικές εταιρίες και ακόμη σπανιότερα μέλη ΔΣ. Αντίθετα αφθονούν σε επίπεδο associate. Οι κακές γλώσσες λένε πάντως και ότι αυτές που φέρονται ως γυναίκες ή είναι ανύπανδρες και άτεκνες ή μάλλον δεν είναι και γυναίκες. Οποτε ακούω τις δηλώσεις αυτές από βρεττανούς κυρίως συναδέλφους επισημαίνω βέβαια ότι και οι φερόμενοι ως άνδρες στην Αγγλία είναι ζήτημα τι ακριβώς είναι αλλά τούτο δεν αλλάζει τα πράγματα.
Οι γυναίκες καταλαμβάνουν ακόμη θέσεις χαμηλές και χωρίς μεγάλες φιλοδοξίες στο επάγγελμά μας.

Τρίτη 15 Νοεμβρίου 2011

ΔΙΟΔΙΑ : πληρώνω και ΔΕΝ πληρώνω!

Δύο σημαντικές ειδήσεις φέρνουν τα διόδια και πάλι στο προσκήνειο.
Ο Δημήτρης Δελεβέγκος μας λέει στην CAPITAL.:
"Στη μάχη κατά του χρέους επιστρατεύονται τα οδικά έργα παραχώρησης, όσα βρίσκονται σε πλήρη λειτουργία αλλά και η «προβληματική» ομάδα όπου οι εργασίες έχουν ανασταλεί. Από χτες οι συμβάσεις παραχώρησης της Αττικής Οδος Α.Ε., της Γέφυρα Α.Ε., της Μορέας Α.Ε., της Νέα Οδός Α.Ε., της Ολυμπία Οδός Α.Ε., της Αυτοκινητόδρομος Αιγαίου Α.Ε. και της Κεντρική Οδός Α.Ε. έχουν μεταφερθεί ως περιουσιακά στοιχεία του Δημοσίου στο Ταμείο Αξιοποίησης Ιδιωτικής Περιουσίας του Δημοσίου.
Πρόκειται για την εταιρεία που είχε ιδρυθεί το περασμένο καλοκαίρι στο πλαίσιο του μεσοπρόθεσμου και θα αναλάβει με «βιτρίνα» την «προίκα» του Δημοσίου, εν προκειμένω τα έργα παραχώρησης, για να συγκεντρώσει έσοδα.
Σύμφωνα με τους κυβερνητικούς σχεδιασμούς, τα δικαιώματα του Δημοσίου θα μεταβιβαστούν στην Ελληνικοί Αυτοκινητόδρομοι Α.Ε. της οποίας προγραμματίζεται η ιδιωτικοποίηση σταδιακά από το τρίτο τρίμηνο του 2012".

Την ίδια μέρα η Ελευθεροτυπία μας πληροφορεί ότι το Κίνημα Δεν Πληρώνω διώχνει την Hochtief.
«Η οικονομική κρίση στην Ελλάδα και η επίμονη μαζική άρνηση πληρωμής διοδίων έχουν προκαλέσει μεγάλα ελλείμματα στα προσδοκώμενα έσοδα από τα έργα κατασκευής των δρόμων Μαλιακός-Κλειδί και Ελευσίνα-Πάτρα-Τσακώνα», αναφέρει ανακοίνωση της Hochtief, σύμφωνα με ανταπόκριση του «Ρόιτερ».

Tα διόδια είτε τα πληρώνεις είτε δεν τα πληρώνεις σε πρωτοσέλιδο λοιπόν και πάλι.

Οι προβληματισμοί είναι ποικίλοι. Συνοψίζουμε κάποιους:

1. το διόδιο είναι ανταποδοτικό τέλος για τη χρήση αυτοκινητοδρόμου. Εξελίχθησε σε ελπίδα για χρήμα τόσο των κρατών όσο και των ιδιωτικών εταιριών όπως βλέπουμε πιό πάνω.

2. το διόδιο καθώς καταβάλλεται επιτόπου και με μετρητά είναι φρέσκο χρήμα με καθημερινή ρουτίνα. Προβλέψιμο,αν ξέρεις την κυκλοφορία ενός δρόμου, σίγουρο, πληρώνεται ούτως ή άλλως για να περάσει κανείς τη μπάρα (εκτός και αν ανήκει στο κίνημα ΔΕΝ πληρώνω που μοιάζει να μπορεί να εκλέξει τον επόμενο Πρωθυπουργό: Ιδωμεν)

3. το διόδιο το θέλουν πολλοί, τράπεζες, εταιρίες, κράτη, υπάρχει δεν υπάρχει αυτοκινητόδρομος.Υποθέτουμε για τον λόγο υπ. αρ. 2.

4. το διόδιο στη χώρα μας συνδέθηκε τα τελευταία χρόνια με συγκεκριμένες συμβάσεις και δρόμους ή γέφυρες αν και πληρώναμε και πριν όταν δεν υπήρχαν με την ελπίδα ότι θα γίνουν. το διόδιο πάντως δεν συνδέεται με την εκτέλεση έργων αφού πολλά από αυτά για τα οποία καταβάλλεται διόδιο δεν εκτελούνται (δεν αναλύονται οι λόγοι). Συνεπώς το διόδιο, μπορεί να υποθέσει κανείς ότι έχει μεταλλαχθεί σε κάποιου είδους εισφορά προς αναξιοπαθούντα κράτη, εταιρίες, τράπεζες χωρίς να έχει ανταποδοτικό χαρακτήρα. Στο σημείο αυτό αξίζει να επισημάνει κανείς ότι το Κίνημα Δεν πληρώνω, με χαρά πληρώνει εδώ και δεκαετίες διόδια σε ανύπαρκτους αυτοκινητοδρόμους στη χώρα. Δεν πληρώνει το διόδιο των συμβάσεων παραχώρησης περιοριστικά! Το διόδιο ενσωματώνει τη θεωρία του παραλόγου με τρόπο ικανοποιητικό, θα έλεγε κάποιος φιλόσοφος.

5. τα διόδια μπορούν να καταβάλλονται και με άλλους τρόπους ώστε οι Δεν πληρώνω να εξουδετερωθούν. Γιατί επιμένουμε στα φραγκοδίφραγκα και στις μπάρες? ειδικά στη χώρα μας? Μήπως ήρθε καιρός να δώσουμε βήμα σε καλύτερες τεχνολογίες και να ξεμπερδεύουμε?

6. τα διόδια διέπονται από το νόμο. Οχι μόνον αυτόν των παραχωρήσεων που κυρώνονται με νόμο αλλά την εθνική και κοινοτική νομοθεσία γενικώς. Υπάρχουν πολλές ρυθμίσεις που τα διέπουν (τόσες που ποιός τις διαβάζει άραγε?. Φυσικά δεν ενδιαφέρει αν ο νόμος τηρείται. Το διόδιο επιβεβαιώνει την κυριαρχία της ανομίας chez nous.

7. τα διόδια έγιναν αντικείμενο πολλών συνεδρίων περί τα ΣΔΙΤ την τελευταία δεκαετία που τώρα σίγησαν μαζικά. Μήπως μπορούν να μας εξηγήσουν οι διοργανωτές τους γιατί σίγησαν (συμπεριλαμβανομένων και πολλών πρεσβειών?)

8. (έτσι για να μην νοιώθουμε κομπλεξικοί ελληνάρες)θα μπορούσε κάποιος να μας πει πώς πάνε τα διόδια σε πανευρωπαϊκό επίπεδο και ειδικά στην Αγγλία που τα πίστεψε όσο τίποτε τα τελευταία χρόνια? Μήπως πάνε κατά διαβόλου? Μήπως κάποιοι πρέπει να ενημερωθούν? Πολλοί φορείς της Ενωσης θα ήταν έτοιμοι και πρόθυμοι να μας ενημερώσουν.

9. γιατί και στη μαμά των διοδίων του σύγχρονου κόσμου τη Γαλλία οι συμβάσεις παραχώρησης επεκτείνονται καθώς τα διόδια δεν αρκούν? Δεν είναι αρκετά θαυματουργό το διόδιο δια τας νόσους της Γαλλικής κοινωνίας?

10. και το τελευταίο για σήμερα: στη Γερμανία διόδια δεν υπάρχουν. Μάλλον εκεί δεν θα έχει δρόμους.Αλλά και αν έχει πότε αλήθεια κατασκευάσθηκαν?

Δευτέρα 14 Νοεμβρίου 2011

Δικαιοσύνη?

Το αφιέρωμα στη Δικαιοσύνη του Σταύρου Θεοδωράκη μας βάζει όλους σε πολλές σκέψεις. Ιδίως θέσεις που ακούσθηκαν από επίσημα χείλη: Οπως ότι για τις καθυστερήσεις στα δικαστήρια ευθύνονται οι δικηγόροι που απεργούν.

Πρόκειται για ένα σοβαρό προβληματισμό που φέρνει στην επιφάνεια την Δικαιοσύνη όπως την αντιλαμβάνεται ο σύγχρονος κόσμος και η σύγχρονη μικρή Ελλάδα μας!

Αδικη, σκληρή, αργή, προβληματική, διεφθαρμένη επίθετα που κάνουν τη δικαιοσύνη πραγματικό ζητούμενο. Την πληρώσαμε με αυξήσεις, τα πήραμε πίσω! της δώσαμε αίγλη, την πήραμε πίσω! την στήσαμε ορθή και τη γκρεμίσαμε ιδιοχείρως!
Μένει να βρει κανείς τι σημαίνει πιά δικαιοσύνη όταν η επίλυση της διαφωνίας ανατίθεται σε λειτουργικότερους θεσμούς, όταν η συγκυρία φανερώνει ότι δεν αρκεί και ότι οι κοινωνίες επιζητούν θεσμική ποικιλία. Δοκιμάζουν: μέχρι ενός ορίου πάντως!

Τι να πει κανείς όμως όταν σε νομοθετήματα της κρίσης και της σωτήριας περιόδου του μεσοπροθέσμου και του μνημονίου ελληνικό νομοθέτημα αναθέτει (κατά παρέκταση αρμοδιότητας) τον έλεγχο της τήρησης των όρων των δανειακών συμβάσεων της ψωροκόσταινας στο ΔΕΚ? όταν δηλαδή σε νομοθετήματα που συνέταξαν οι πλέον ακριβοπληρωμένοι νομικοί της χώρας και του κόσμου (όπως λένε) τροποποίησαν ακόμη και την ίδια τη Συνθήκη? Αλμαδοβαρική δικαιοσύνη, παράλογη και soft.

Μετά την ατυχήσασα πλήρως διαφάνεια η ώρα της δικαιοσύνης φθάνει λοιπόν. Να νοηματοδοτηθεί, να αποδομηθεί και να παγκοσμιοποιηθεί κονιορτοποιούμενη!

MARIO MONTI

Για τους αρχάριους του κοινοτικού δικαίου της δεκαετίας του 90 το όνομα του Μαριο Μόντι ήταν γνωστό από την αλληλογραφία με την επιτροπή και τα κοινοτικά έγγραφα.
Για όσους ασχολήθηκαν με τις δημόσιες συμβάσεις γνωστή παραπομπή.
Τώρα και πρωθυπουργός μετά τον Καβαλιέρε.
Οπως μας λέει το Βήμα:
Η επιλογή του σίγουρα δεν υπήρξε τυχαία, καθώς ο διαπρεπής καθηγητής Πολιτικής Οικονομίας είναι ένθερμος ευρωπαϊστής και κινείται εδώ και πολύ καιρό στους κύκλους των ισχυρών παικτών της πολιτικής στην Ευρώπη. Ο Μόντι είναι πρόεδρος του πανεπιστημίου Bocconi University και επίτιμος πρόεδρος του Bruegel, της ευρωπαϊκής δεξαμενής σκέψης, την οποία ίδρυσε το 2005, ενώ έχει υπηρετήσει ως Ευρωπαίος Επίτροπος σε θέματα Εσωτερικών Αγορών, Χρηματοπιστωτικών Υπηρεσιών και από το 1995 έως το 1999 και έπειτα ως Επίτροπος Ανταγωνισμού (1999-2004). Σε αυτή τη δεύτερη θητεία του ως Επίτροπος χειρίστηκε πολλές πολύκροτες υποθέσεις, όπως εκείνες των General Electric/Honeywell, Microsoft, και της γερμανικής Landesbanken.
Συγκεκριμένα, μπλόκαρε μια συγχώνευση 42 δισεκατομμυρίων δολαρίων μεταξύ της General Electric και της Honeywell και επέβαλε πρόστιμο 650 εκατομμυρίων δολαρίων στη Microsoft για παραβιάσεις των νόμων
περί μονοπωλίου. Επίσης, διέταξε επτά τοπικές γερμανικές κρατικές τράπεζες να επιστρέψουν περισσότερα από τρία δισεκατομμύρια ευρώ που είχαν λάβει σε παράνομες κρατικές επιχορηγήσεις που είχαν λάβει από τοπικές κυβερνήσεις.
Ο Μάριο Μόντι μαζύ με τον δικό μας νέο Πρωθυπουργό θα επιχειρήσουν να διασώσουν την Ευρωζώνη από την επίθεση που δέχεται από ποικίλους και άδηλους εχθρούς. Το δηλώνει απερίφραστα η κ. Μέρκελ: μετά το δεύτερο παγκόσμιο πόλεμο ιδού ο μεγαλύτερος κίνδυνος για την Ευρώπη. Στα χέρια του Σούπερ Μάριο η Bella Italia alora.
La Bella Europa?
Είναι δυνατό αλήθεια όταν την μεταπολεμική Ευρώπη σημάδεψαν στρατηγοί μπαρουτοκαπνισμένοι και πολιτικοί με τριβή πολέμου να περιμένει κανείς από Τραπεζίτες και στελέχη ακαδημαϊκά (όσα ευρωπαϊκά εύσημα και αν έχουν) να πολεμήσουν τον πόλεμο αυτό? μα θα πεικανείς: πόλεμος χρήματος! τι ανάγκη έχουμε από στρατηγούς! έχουμε ανάγκη από τους ειδικούς του χρήματος. Πόλεμος οικονομίας! πιθανό να είναι και έτσι. Στον πόλεμο όμως του χρήματος είμαστε όλοι μα όλοι φρέσκοι. Γι'αυτό και προς το παρόν χάνουμε παντού.
Εύχομαι και ελπίζω σε κάποια εργαστήρια να δουλεύουν παράλληλα με τους πολεμάρχους οικονομολόγους και γραφειοκράτες που δοκιμάζουν στου κασίδι το κεφάλι τα ταλέντα τους, οι επιστήμονες μιας ατομικής βόμβας χωρίς αίμα αλλά με αποτέλεσμα. Μιας "άλλης" βόμβας.Εύχομαι και ελπίζω η "βόμβα" αυτή να έχει και ιδεολογικό υπόβαθρο αλλά και σπουδαίο αποτέλεσμα.
Ο καθείς και τα όπλα του που λέει ο ποιητής, έστω και αν οι ποιητές δεν έχουν θέση σε τέτοιους καιρούς.
Για ένα νομικό, το όνομα του Μάριο Μόντι είναι σαν το όνομα του ρόδου του συγγραφέα συμπατριώτη του. Ομως εμπιστοσύνη δεν προκαλεί. Οι Επίτροποι και οι σπουδαγμένοι μιας εποχής το δίχως άλλο τακτοποιήθηκαν στην καλή τους ηλικία. Ποιός όμως περιμένει σωτήρες και στρατηγούς από τα σπλάχνα της γραφειοκρατίας?
Είθε να σφάλω.

Παρασκευή 7 Οκτωβρίου 2011

Steven Jobs: διδάγματα για την κατεστημένη νομική επιστήμη


Η νομική επιστήμη θα είχε πολλά να συλλογισθεί με αφορμή το θάνατο του Steven Jobs. Παρανόμησε, απολύθηκε, χρήστης ουσιών, επαναστάτης, χωρίς πτυχίο αλλά εν τέλει υπήρξε παρά τις επιταγές της. Ο νους ενίοτε πρέπει να βλέπει ανάποδα! το οφείλει στη εγκυρότητά του.
H νομική επιστήμη είναι τακτική και ομοιόμορφη. Δεν αντέχει εξαιρέσεις. Κατεστημένη και επαναλαμβανόμενη αποζητά το κύρος της διάρκειας και του καταναγκασμού. Χωρίς αυτόν και το ηθικό της υπόβαθρο το εκάστοτε ισχύον δεν αξίζει μία.

Ο νόμος όμως και όσοι τον υπηρετούν δεν θα μπορούσε τάχα να λειτουργεί διαφορετικά?
Αναμφίβολα!


Steven Jobs in Stanford
"Εγώ εγκατέλειψα τις σπουδές μου στο Κολέγιο Reed… Γιατί το έκανα αυτό, λοιπόν;
Όλα άρχισαν προτού καν γεννηθώ. Η βιολογική μου μητέρα ήταν πολύ νέα, ανύπαντρη φοιτήτρια, και αποφάσισε να με δώσει για υιοθεσία. Πίστευε πολύ βαθιά ότι θα έπρεπε να με υιοθετήσουν απόφοιτοι πανεπιστημίου και έτσι όλα είχαν κανονιστεί ώστε μόλις γεννιόμουν να με υιοθετούσαν ένας δικηγόρος και η γυναίκα του. Μόνο που, μόλις βγήκα από τη κοιλιά της μητέρας μου, οι δύο αυτοί άνθρωποι αποφάσισαν την τελευταία στιγμή ότι ήθελαν κορίτσι. Έτσι, λοιπόν, οι σημερινοί μου γονείς, οι οποίοι ήταν σε λίστα αναμονής τότε, έλαβαν ένα τηλεφώνημα στη μέση της νύχτας και άκουσαν κάποιον να τους λέει: «Έχουμε, αναπάντεχα, ένα νεογέννητο αγόρι. Το θέλετε;». Και είπαν: «Βεβαίως».

Η βιολογική μου μητέρα ανακάλυψε αργότερα ότι η θετή μου μητέρα ποτέ δεν είχε αποφοιτήσει από κανένα πανεπιστήμιο και ότι ο θετός μου πατέρας δεν είχε αποφοιτήσει καν από γυμνάσιο. Έτσι, αρνήθηκε να υπογράψει τα έγγραφα στα οποία χρειαζόταν η συμφωνία της ώστε να οριστικοποιηθεί η υιοθεσία μου. Υποχώρησε, όμως, λίγους μήνες αργότερα, όταν οι θετοί μου γονείς υποσχέθηκαν ότι κάποια μέρα θα με έστελναν σε πανεπιστήμιο. Να μορφωθώ… Πήγα σε ένα ακριβό πανεπιστήμιο και οι οικονομίες των σκληρά εργαζόμενων γονιών μου ξοδεύτηκαν στα δίδακτρα.
Έπειτα από 6 μήνες, όμως, δεν είχα ειλικρινή απάντηση στο ερώτημα εάν άξιζε τον κόπο οι γονείς μου να ξοδεύουν τόσα χρήματα για να σπουδάζω εγώ… Έτσι, λοιπόν, πήρα μια μέρα την απόφαση να εγκαταλείψω τις σπουδές, πιστεύοντας ειλικρινά ότι όλα θα τακτοποιηθούν και ότι θα βρω τελικά το δρόμο μου. Ήταν σχεδόν τρομακτικό, τότε, αυτό που έκανα, αλλά καθώς κοιτάζω πίσω τώρα, νομίζω πως ήταν μία από τις καλύτερες αποφάσεις που πήρα ποτέ.

Έκανα κάποια μαθήματα καλλιγραφίας και κυνήγησα κάποια άλλα ενδιαφέροντα… Τίποτα απ' όλα αυτά δεν είχαν βέβαια καμία ελπίδα πρακτικής εφαρμογής στη ζωή μου. Αλλά δέκα χρόνια αργότερα, όταν σχεδιάζαμε τον πρώτο υπολογιστή τα βρήκα μπροστά μου.

Πρέπει να έχεις εμπιστοσύνη ότι τα σημεία αυτά (ή, τα σημάδια, αν θέλετε), με κάποιον τρόπο, στο μέλλον θα ενωθούν. Πρέπει σε κάτι να έχεις πίστη. Στη διαίσθησή σου, στη μοίρα σου, στη ζωή, στο κάρμα, σε οτιδήποτε. Αυτή η προσέγγιση δεν με πρόδωσε ποτέ, και έχει κάνει όλη τη διαφορά στη ζωή μου.

Η δεύτερή μου ιστορία είναι για την αγάπη και την απώλεια

Ήμουν τυχερός - πολύ νωρίς ανακάλυψα τι ήθελα να κάνω στη ζωή. Ο Woz κι εγώ ξεκινήσαμε την Apple στο γκαράζ του σπιτιού των δικών μου, όταν εγώ ήμουν 20 χρόνων. Δουλέψαμε σκληρά και σε 10 χρόνια η Apple είχε αναπτυχθεί από μια δουλειά που την κάνανε δύο άνθρωποι μέσα σε ένα γκαράζ σπιτιού σε μια εταιρεία αξίας 2 δισεκατομμυρίων δολαρίων με περισσότερους από 4.000 υπαλλήλους.

Είχαμε μόλις βγάλει στην αγορά την καλύτερή μας δημιουργία -το Macintosh- έναν χρόνο νωρίτερα, κι εγώ μόλις είχα γίνει 30 ετών. Και τότε, με απέλυσαν. Πώς μπορείς να απολυθείς από μία εταιρεία που ξεκίνησες και έστησες εσύ; Ε, καθώς η Apple μεγάλωνε, προσλάβαμε κάποιον που εγώ νόμιζα ότι ήταν ταλαντούχος για να διοικεί την εταιρεία μαζί μου. Και για τον πρώτο σχεδόν χρόνο, τα πράγματα πήγαιναν καλά. Αλλά τότε, τα οράματα και τα σχέδιά μας για το μέλλον άρχισαν να αποκλίνουν, και τελικά είχαμε μία «έκρηξη», έναν μεγάλο καβγά μεταξύ μας. Οταν συνέβη αυτό, το διοικητικό συμβούλιο τάχθηκε με το μέρος αυτού του ανθρώπου που εμείς είχαμε προσλάβει για να μας ξαλαφρώσει στη διοίκηση της εταιρείας.

Έτσι λοιπόν, στα 30 μου χρόνια, με πέταξαν έξω. Και μάλιστα με τον πιο «δημόσιο», πιο ταπεινωτικό τρόπο. Ο,τι ήταν έως τότε το επίκεντρο της ενήλικης ζωής μου, γκρεμίστηκε. Και αυτό για μένα ήταν ολέθριο, καταστροφικό.

Για μερικούς μήνες μετά δεν ήξερα τι να κάνω. Πίστευα πως είχα απογοητεύσει φοβερά όλη την προηγούμενη γενιά των επιχειρηματιών - ότι μου έπεσε η σκυτάλη τη στιγμή που μου την έδιναν για να συνεχίσω… Αλλά κάτι άρχισε σιγά- σιγά να ρίχνει λίγο φως στη ζωή μου. Αυτό το «κάτι» ήταν ότι αγαπούσα πολύ αυτό που έκανα. Όσα είχαν συμβεί στην Apple, δεν είχαν καν αγγίξει, για μένα, αυτό το «κάτι». Είχα γευτεί την απόρριψη, αλλά ήμουν ακόμα ερωτευμένος.

Και έτσι, αποφάσισα να ξεκινήσω πάλι από την αρχή. Δεν το έβλεπα τότε, αλλά αποδείχτηκε ότι η απόλυσή μου από την Apple ήταν ό,τι καλύτερο μπορούσε να μου είχε συμβεί. Το βάρος τού να είσαι επιτυχημένος αντικαταστάθηκε από την ελαφράδα τού να μπορείς και πάλι να είσαι πρωτάρης και να έχεις για όλα λιγότερη σιγουριά. Η απόλυσή μου με απελευθέρωσε και με βοήθησε να περάσω σε μία από τις πιο δημιουργικές περιόδους της ζωής μου.

Είμαι σχεδόν σίγουρος ότι τίποτα από όλα αυτά δεν θα είχε συμβεί εάν δεν είχα απολυθεί από την Apple. Ηταν ένα φάρμακο με απαίσια γεύση, αλλά νομίζω πως τελικά ο ασθενής το χρειαζότανε. Μερικές φορές η ζωή σε χτυπάει στο κεφάλι με ένα τούβλο. Μη χάνετε την πίστη σας. Είμαι πεπεισμένος ότι το μόνο πράγμα που με κράτησε όρθιο ήταν ότι αγαπούσα πολύ αυτό που έκανα.

Και ο μόνος τρόπος για να κάνει κάποιος μια σπουδαία δουλειά είναι να την αγαπήσει. Εάν δεν την έχετε ανακαλύψει ακόμα, μην απογοητευθείτε. Συνεχίστε να ψάχνετε. Μην επαναπαυτείτε. Μην συμβιβαστείτε.

Η τρίτη ιστορία μου έχει να κάνει με το θάνατο

Όταν ήμουν 17 ετών, διάβασα μια ρήση που έλεγε: «Εάν ζήσεις κάθε μέρα ωσάν να ήταν η τελευταία σου, κάποια μέρα είναι σχεδόν βέβαιο ότι θα δικαιωθείς». Μου έκανε εντύπωση αυτή η ρήση, και έκτοτε, για τα τελευταία 33 χρόνια, κάθε πρωί κοιτάζομαι στον καθρέφτη και ρωτώ τον εαυτό μου: «Εάν η σημερινή μέρα ήταν η τελευταία της ζωής σου, θα ήθελα να κάνω αυτό που ετοιμάζομαι να κάνω σήμερα;». Και όποτε η απάντηση ήταν «όχι» για σειρά ημερών, ήξερα αμέσως ότι κάτι έπρεπε να αλλάξω.
Υπενθυμίζοντας στον εαυτό μου ότι «σύντομα θα πεθάνεις», βρήκα το πιο χρήσιμο εργαλείο ώστε να παίρνω τις σημαντικότερες αποφάσεις στη ζωή μου. Διότι σχεδόν όλα τα πράγματα -όλες οι εξωτερικές προσδοκίες, όλες οι υπερηφάνειες, όλοι οι φόβοι και οι όλες οι ντροπές για πιθανή αποτυχία- όλα αυτά απλώς γκρεμίζονται, εξαφανίζονται όταν βλέπεις μπροστά σου το θάνατο και μένουν μόνο εκείνα που είναι στ' αλήθεια σημαντικά.
Υπενθυμίζοντας στον εαυτό σου ότι μια μέρα θα πεθάνεις, είναι ο καλύτερος τρόπος για να αποφύγεις την παγίδα τού να σκέφτεσαι συνεχώς αυτά που θα χάσεις εάν πάρεις την «άλφα» ή «βήτα» απόφαση. Θυμήσου ότι είσαι ήδη γυμνός. Δεν υπάρχει κανένας λόγος, λοιπόν, να μην ακολουθήσεις αυτό που σου ζητάει η καρδιά σου.

Πριν από περίπου έναν χρόνο, μου ανακοίνωσαν οι γιατροί ότι έχω καρκίνο. Έκανα MRI (μαγνητική τομογραφία) στις 7.30 το πρωί και έδειξε ξεκάθαρα ότι είχα καρκίνο στο πάγκρεας. Τότε δεν ήξερα κάν τι είναι το πάγκρεας. Οι γιατροί μού είπαν ότι ο καρκίνος που είχα εγώ εκεί ήταν σχεδόν αθεράπευτος και ότι θα έπρεπε να αρχίσω να συνηθίζω στην ιδέα ότι δεν μου έμενε περισσότερη ζωή από τριών έως εννέα μηνών. Ο προσωπικός μου γιατρός με συμβούλευσε να επιστρέψω στο σπίτι και να αρχίσω αμέσως να τακτοποιώ τις «προσωπικές» μου υποθέσεις, μία φράση που χρησιμοποιούν ως κλισέ οι γιατροί αντί να σου πουν «προετοιμάσου να πεθάνεις».

Η «τακτοποίηση προσωπικών υποθέσεων» είναι να προσπαθήσεις να πεις, σε ελάχιστους μήνες, στα παιδιά σου όσα νόμιζες ότι είχες άλλα τουλάχιστον δέκα χρόνια για να τους τα πεις. Είναι, επίσης, να μην αφήσεις πίσω σου, πεθαίνοντας, εκκρεμότητες που θα ταλαιπωρήσουν τους δικούς σου ανθρώπους που θα μείνουν πίσω. Σημαίνει, τέλος, αυτό το «τακτοποίηση προσωπικών υποθέσεων», να βρεις τον κατάλληλο χρόνο και τρόπο για να αποχαιρετίσεις τα αγαπημένα σου πρόσωπα.

Ζούσα με αυτήν την καταραμένη διάγνωση κάθε μέρα της ζωής μου. Το ίδιο βράδυ που ανακοίνωσαν οι γιατροί ότι είχα καρκίνο, μου έκαναν και βιοψία ενδοσκοπικά, μέσω του λαιμού μου, στο στομάχι και από εκεί στα έντερα, πέρασαν μία βελόνα στο πάγκρεας και πήραν μερικά κύτταρα από τον καρκίνο. Εγώ ήμουν σε καταστολή, αλλά η γυναίκα μου, που ήταν παρούσα, μου είπε ότι όταν είδα οι γιατροί τα κύτταρα κάτω από ένα μικροσκόπιο, άρχισαν να κλαίνε, διότι αποδείχτηκε ότι είχα μια πολύ σπάνια μορφή καρκίνου του παγκρέατος που είναι θεραπεύσιμη με εγχείρηση. Σχεδόν όλες οι άλλες μορφές τέτοιου καρκίνου είναι καταδικασμένες. Ετσι, λοιπόν, με βάλανε στο χειρουργείο, και σήμερα είμαι μια χαρά.

Αυτό ήταν το κοντινότερο που έχω φτάσει στο θάνατο. Και ελπίζω να είναι το κοντινότερο που θα φτάσω σε αυτόν για τις επόμενες δεκαετίες. Έχοντας ζήσει, λοιπόν, αυτήν την εμπειρία, νομίζω πως μπορώ, με μεγαλύτερη σιγουριά απ' ότι όταν ο θάνατος ήταν για μένα απλώς μία «φιλοσοφική ιδέα», να πω ότι:

Κανείς δεν θέλει να πεθάνει. Ακόμα και οι άνθρωποι που θέλουν να πάνε στον Παράδεισο, δεν θέλουν να πεθάνουν για να φτάσουν εκεί. Και όμως, ο θάνατος είναι ο προορισμός που όλοι μοιραζόμαστε. Κανείς, ποτέ, δεν έχει γλιτώσει από αυτόν. Ο Θάνατος είναι, ίσως, η καλύτερη ανακάλυψη της Ζωής. Και έτσι, μάλλον, πρέπει να είναι. Ο Θάνατος είναι ο ατζέντης, ο μεσίτης, που σε βοηθά να αλλάξεις τη Ζωή σου, προτού έρθει αυτός να σε πάρει. Ξεκαθαρίζει το παλιό, προετοιμάζοντας το έδαφος για να 'ρθει το καινούργιο. Αυτή την στιγμή που σας μιλάω, το καινούργιο είστε εσείς. Αλλά κάποια μέρα, όχι πολύ μακρινή από τώρα, και εσείς θα εξελιχθείτε σιγά σιγά σε «παλιό», και θα... ξεκαθαριστείτε. Συγχωρήστε με που γίνομαι τόσο δραματικός, αλλά αυτή είναι η απλή αλήθεια.

Ο χρόνος σας είναι περιορισμένος. Μην τον σπαταλάτε, λοιπόν, ζώντας τη ζωή κάποιου άλλου ανθρώπου. Μην παγιδευτείτε από το δόγμα τού να ζείτε από τα αγαθά της σκέψης ενός άλλου. Μην αφήστε το θόρυβο από την άποψη άλλων ανθρώπων να πνίξει την δική σας, εσωτερική φωνή. Και, το πιο σημαντικό απ' όλα, να έχετε πάντα το θάρρος να ακολουθείτε την καρδιά και το ένστικτό σας. Αυτά τα δύο, κάπως, πάντοτε, γνωρίζουν ήδη τι εσύ θέλεις πραγματικά να γίνεις. Είναι δευτερεύοντα.

… Μείνε πεινασμένος. Μείνε ανόητος. Αυτό ευχόμουν και εγώ πάντοτε για τον εαυτό μου. Και τώρα, καθώς αποφοιτάτε για να αρχίσετε μια καινούρια ζωή, εύχομαι και για σας το ίδιο, ακριβώς, πράγμα: «Μείνετε πεινασμένοι. Κάντε την τρέλα σας».

Πέμπτη 6 Οκτωβρίου 2011

Νομικά Νέα παντού!

Οταν ξεκίνησε αυτό το blog σεμνά και χωρίς επιδίωξη ακροαματικότητας δεν φαντάσθηκα ότι το όνομά του Νομικά Νέα θα είχε τόση επιτυχία. Το θεώρησα μάλλον κοινότυπο αν και σαφές. Σήμερα τα Νομικά Νέα έχουν γεμίσει τον τόπο!

Πότε γι'αυτό χαίρομαι, πότε όμως τσαντίζομαι.

Αρχικά ένα πολλά υποσχόμενο ένθετο του Βήματος χωρίς όμως σημαντικό μέλλον.
νομικά νέα προσφέρει και η ιστοσελίδα του γραφείου Στυλιανού
το γραφείο Ατσαβε επίσης με αναπαραγωγή του μπλογκ μας (χωρίς να το συζητήσουμε ποτέ αν και μας κολακεύει ιδιαίτερα)
σελίδα με νομικά νέα και η ΕΕΧΙ
στη συνέχεια διάφορα άλλα blogs συναδέλφων με το ίδιο όνομα.
τώρα και η Lawnet στην κεφαλίδα των μαιλ που μας στέλνει καθημερινά.
θα προσθέσω την ειδική στήλη του ΣΑΔΑΣ Νομικά Νέα αρχιτεκτονικού ενδιαφέροντος.
Νομικά νέα και ο ΣΕΠΕ!
Νομικά νεα προσφέρει και η εταιρία ENERGOTECH !
Νομικά νέα και από την Κύπρο μας!
Ομως με το ίδιο όνομα και στο facebook κάποιος ξεκίνησε. Οχι εμείς!Η πρώτη νομική ιστοσελίδα όπως αναφέρεται του συναδέλφου Ηλία Σιδέρη!
Νομικά Νέα και ακόμη ένα μπλογκ όμως για όλους!
Νομικά νέα και με οροσκόπιο!
Προβληματίζομαι σοβαρά λοιπόν! να κρατήσω το όνομα στο μπλογκ ή να το αλλάξω για να τους τρελλάνω όλους?
Oμως η google μας βγάζει πρώτους. και το sync μας αναγνωρίζει αν και δεν ασχοληθήκαμε ποτέ μαζί του.
Τελικά είχαμε επιτυχία ως φαίνεται αν όχι κατά το περιεχόμενο μάλλον κατά τον τίτλο.
Μα δηλαδή έχουμε τόσα να πούμε εμείς οι νομικοί? τόσα νέα ? και αφού έχουμε τόσα νέα γιατί δεν έχουμε και λίγη φαντασία για τον τίτλο των όσων έχουμε να διηγηθούμε?

Τρίτη 4 Οκτωβρίου 2011

Ο ΦΤΩΧΟΥΛΗΣ ΤΟΥ ΘΕΟΥ

H μέρα επιβάλει αναφορά στον Αγιο Φραγκίσκο της Ασσίζης για μας γνωστό και ως Φτωχούλη του Θεού από τον Νικο Καζαντάκη. Προστάτης των ζώων πλέον μας έρχεται στο νου όταν συναντάμε στην πόλη μας περιπλανώμενα αδέσποτα που ζουν εγκαταλελειμένα.

Προστάτης των φτωχών, αυτός το σπάταλο πλουσιόπαιδο θυμίζει στο σύγχρονο νεοέλληνα το κομποσκίνι που πρέπει να σφίξει στη μέση όταν τα ψέμματα τελειώνουν.

Θα μπορούσε να είναι και προστάτης των δημοσίων υπαλλήλων σε επικείμενη εφεδρεία αν αυτούς δεν προστάτευε το Σύνταγμα και η μονιμότητα. Αλλά ο λυρισμός περισσεύει για τα ζητήματα αυτά σήμερα.Και ο Καζαντζάκης είναι εκτός κλίματος.

Μόνον ο Καρυωτάκης, δημόσιος υπάλληλος ο ίδιος, αρμόζει στο κλίμα των ημερών.

Οσο για τα σκυλιά και τα πουλιά ας βρουν προστασία σε άλλους θεούς βολικότερους και χωρίς χρέη.

Εμένα πάλι θα με τρελλαίνουν πάντα οι λέξεις: μετά την διαφάνεια και την επιφάνεια ήρθε η εφεδρεία.Πράγματι η ξεδιαντροπιά των λέξεων στο νομικό λόγο είναι κάτι που αξίζει πολλές προσευχές και μετάνοιες. Η ιστορία βλέπεις δεν ξεχνά.

Δευτέρα 3 Οκτωβρίου 2011

H Τρόϊκα στην Ευελπίδων

όταν ο Ριβερό έγραφο το γνωστό για τους γαλλομαθείς νομικούς J. RIVERO, « Le huron au palais royal ou réflexions naïves sur le recours pour excès de pouvoir », D., 1962, chron., p. 37., κανείς δεν φανταζόταν ότι μια μέρα η αφεντιά μου θα μπορούσε να σκεφθεί κατ'αναλογία Η Τρόϊκα στην Ευελπίδων!
Το χιούμορ περισσεύει και στις δύο περιπτώσεις! Τι γυρεύει λοιπόν το ΔΝΤ και οι συν αυτώ στην Ευεπλίδων?
Θα μπορούσε να υποθέσει κανείς ότι όλοι αυτοί οι ξανθοί και ξενέρωτοι αγγλοσάξωνες αναζητούν τη μνήμη του Ευέλπιδα που περιδιάβαινε στα χώματα αυτά προ ετών με γυαλισμένο σπαθάκι! Στην Ελλάδα βρίσκονται δηλαδή! στη χώρα που ο gay έρωτας άνθισε και ανθίζει. Μια επίσκεψη στην Ευελπίδων θα μπορούσε να αποτελεί φόρο τιμής στη μνήμη κάποιου υψηλού ευέλπιδα σαν κυπαρισσάκι!
Θα μπορούσε να υποθέσει επίσης κανείς ότι πήγαν να αποτίσουν φόρο τιμής στη μνήμη του χαμένου Κοεμτζή και να βιώσουν το μεγαλείο μιας παραγγελιάς που οδήγησε σε φονικό τα χρόνια που είχε νόημα να "παραγγέλνεις". Μην ξεχνάμε ότι στην είσοδο της Ευελπίδων πουλούσε το βιβλίο του για χρόνια ο Νίκος Κοεμτζής!
Θα μπορούσε να υποθέσει κανείς ότι η Τρόϊκα που όπως μας λένε οι εφημερίδες τρώει φθηνά πήγε να φάει βρώμικα στην καντίνα των δικηγόρων!
Ομως όχι! η Τρόικα πήγε να υπερασπιστεί το δίκαιο του συμβολαιογράφου και να του στείλει τα συναινετικά διαζύγια καθώς και άλλες δουλειές.
Δεν θέλω να πιστέψω ότι η Τρόϊκα διαπλέκεται με το συμβολαιογραφικό σύλλογο και υπηρετεί τα άνομα συμφέροντά του. Δεν μπορώ να διανοηθώ ότι η Τρόϊκα έχει λόγο να χτυπήσει τον κλάδο μας υπερασπιζόμενη τους καλούς καθόλα συμβολαιογράφους.
Ομως είναι αληθές! η ανεξάρτητη πολιτική δικαιοσύνη έλαβε την τιμητική αυτή επίσκεψη και οι δικηγόροι κινδυνεύουν να χάσουν τα συναινετικά. Απίστευτο αλλά αληθινό!
Το Συμβούλιο της Επικρατείας ας το σκεφθεί καλύτερα που δεν έλαβε ανάλογη επίσκεψη. Αν είχε ακυρώσει το Μνημόνιο ίσως να πήγαινε η Τρόϊκα και κατά κείθε...
Δεν μπορώ τέλος να υποθέσω ότι η διαδικασία αυτή (ναι η μαμά μου που μένει στην Αλεξάνδρας είδε με τα μάτια της το πουλμανάκι να περνά!) έγινε από πρωτοβουλία του Υπουργού μας Βαγγέλη Βενιζέλου για να αναδείξει το έργο της Σχολής Δικαστών που πέτυχε να εδρεύει στη Θεσσαλονίκη με τόσο κόπο! Τόσο σεμνός άνθρωπος δεν είναι δυνατό να διεκδίκησε τέτοια διαφήμιση της επιτυχίας του στους θεσμούς!
Ο νους μου τέλος πάει στο δωδεκάχρονο γιό μου! μήπως μετά την εμπειρία της πολύμηνης εκούσιας δικαιοδοσίας που έζησε για την υιοθεσία του ειδοποίησε (προφανώς ηλεκτρονικά) τους τροϊκανούς να πάρει το αίμα του πίσω? Η αλήθεια είναι ότι κόντεψε να ενηλικιωθεί για την έκδοση μιας εύκολης χωρίς καμία αντιδικεία απόφασης και είναι θυμωμένος! Τόσο όμως?
Δεν ξέρω αν η Τρόικα πέρασε καλά στην Ευελπίδων! τα παλιά χρόνια που τα δικαστήρια ήταν στο κέντρο τρώγανε οι δικηγόροι κανένα μεζέ στα παρακείμενα εστιατότια. Εμένα μάλιστα μικρή ο μακαρίτης ο Γιαννόπουλος με είχε κεράσει μαζί με τον πατέρα μου αμελέτητα σε ένα υπόγειο περιμένοντας μια νυχτερινή πτώχευση...
Αλλά τι θέλω και θυμάμαι τώρα αμελέτητα και πτωχεύσεις...

Τετάρτη 28 Σεπτεμβρίου 2011

Αξιότιμε κ. Πρόεδρε,

αγαπητέ Πρόεδρε του Δικηγορικού Συλλόγου Αθηνών, αγαπητέ κ. Αδαμόπουλε,

Η επιστολή αυτή συντάσσεται από ένα δικηγόρο που δεν σας ψήφισε στις δικηγορικές εκλογές.Δεν σας κρύβω όμως ότι την απόφασή σας να διαγράψετε από τα μητρώα των ... επιτίμων συναδέλφων τον Υπουργό κ. Πάγκαλο την εγκρίνω και την επικροτώ. Θα χαιρούμουν μάλιστα ιδιαίτερα αν ξεκαθάριζε το μητρώο μας από το σύνολο των πολιτικών που δεν ασκούν το επάγγελμα καθώς και όλων όσων το επιβαρύνουν με μεγάλους αριθμούς, τρομακτικούς κάπως για τους νέους δικηγόρους που αισθάνονται στην άκρη του μητρώου και της μοίρας τους.

Η δήλωση του κ. Πάγκαλου μας προσέβαλε όλους. Ακόμη και αν ισχύει για κάποιους από εμάς δεν αφορά τον κλάδο ούτε το επάγγελμά μας. Φορολογούμαστε ως επαγγελματίες και ακόμη και αν κάποιοι φοροδιαφεύγουν ίσως να οφείλεται στο γεγονός ότι τους το επιτρέπει ο νόμος που συνετάγη προς όφελος μιας μερίδας εξ ημών. Το νόμο όμως εμείς δεν τον ψηφίσαμε. Τον ψήφισαν κάποιοι που δικηγορούν και πολιτεύονται εν ταυτώ. Γιατί όπως πολύ καλά γνωρίζετε η Βουλή είναι γεμάτη δικηγόρους στην ταυτότητα.
Ο κ. Πάγκαλος έβρισε πρώτα πρώτα τους νέους συναδέλφους που υποχρεούνται να πληρώνουν για να διατηρούν τη δικηγορική ταυτότητα και αποδέχονται να μην πληρώνονται γιατί έτσι το θέλει η αγορά κάποιων γραφείων. Τα παιδιά αυτά ήταν οι πρώτοι των πρώτων στις εξετάσεις τους και ίσως μερικοί που δεν ήταν πρώτοι να κόστισε στους γονείς τους μια περιουσία το πτυχίο που πήραν σε κάποιο αλλοδαπό πανεπιστήμιο. Ολα αυτά τα παιδιά είναι αυτοδίδακτα διότι οι καθηγητές τους πολιτεύονται και διότι τα πανεπιστήμια είναι κλειστά. Φυσικά αυτό δεν προβληματίζει τον κ. Πάγκαλο.
Στη συνέχεια έβρισε όσους δικηγόρους δουλεύουν και φορολογούνται. Διότι υπάρχουμε και εμείς παραδόξως.
Τέλος έβρισε έναν κλάδο επαγγελματικών ο οποίος πάσχει από πολιτικά σφάλματα ανθρώπων που φιγουράρουν σε πρωτοσέλιδα.
Εν τέλει σήμερα έβρισε και εσάς ως ανύπαρκτο και ανώνυμο ξεχνώντας ότι "αρχή ανδρα δείκνυσι".

Θα μου πείτε είναι γνωστό ότι ο κ. Πάγκαλος βρίζει. Τα σφάλματα της κακής οικογενειακής αγωγής πληρώνουμε τώρα όλοι. Που ξέχασε να βάλει πιπέρι στο στόμα όσο ήταν καιρός.

Ομως το ζήτημα δεν είναι προσωπικό αλλά θεσμικό. Διότι ο κ. Πάγκαλος τοποθετείται πάντα εκφράζοντας πολιτική άποψη και όχι προσωπικές γνώμες. Λειτουργεί σαν ένα ανεξέλεγκτο πρόσωπο που όμως κάνει τη δουλειά του έστω και αν πρέπει από καιρού εις καιρόν να το μαζέψεις για παραθερισμό σε κάποιο ξενοδοχείο φίλου του ξενοδόχου.
Οι δικηγόροι με αφορμή την απελευθέρωση του επαγγέλματος προφανώς πρέπει να ταπεινωθούν λίγο ακόμη. Πρέπει κάπως να αιτιολογηθούν οι προσλήψεις διεθνών γραφείων για ζητήματα εθνικού δικαίου και οι υπέρογκες αμοιβές που δίδει το ελληνικό δημόσιο.
Οι δικηγόροι, που δεν είναι πιά μεγαλοαστί και λίγοι, αλλά παιδιά όλου του κόσμου μπορούν να καθυβρίζονται όπως άλλοτε συνέβη για την τάξη των εργολάβων.
Το ζήτημα με τους δικηγόρους όμως είναι ότι κατέχουν το νόμο ή τουλάχιστον έτσι συμβαίνει με αρκετούς από αυτούς. Ασκούν ένα επάγγελμα που την πολιτική μπορεί να την ελέγξει.

Σας παρακαλώ λοιπόν εξ ονόματος των δικηγόρων που εργάζονται και φορολογούνται να εφαρμόζουμε το νόμο για το σύνολο των πολιτικών που μας θίγουν χωρίς κομματικές επιλογές και μια και γίνεστε σταδιακά επώνυμος να αναδείξετε το σθένος που αρμόζει στις συνθήκες. Η περίπτωση του κ. Παγκάλου δεν είναι η μόνη.

Φοβάμαι βέβαια ότι δεν θα το κάνετε. Τώρα που ο κ. Πάγκαλος σας έδωσε ηχηρό όνομα πιθανό είναι να πολιτευθείτε και εσείς. Αλλά στο μεταξύ αν θέλετε ας ενδιαφερθείτε για τα παιδιά τουλάχιστον των τελευταίων αριθμών του μητρώου που πρώτευσαν, αρίστευσαν και τιμωρούνται σαν να έφταιξαν προσωπικά για δεκαετίες λαμογιάς.

με τιμή

Ελένη Τροβά

Παρασκευή 23 Σεπτεμβρίου 2011

TROY DAVIS AND OTHERS...

Εκτελέσθηκε ο θανατοποινίτης Davis δημιουργώντας κύματα διεθνών αντιδράσεων λόγω των αμφιβολιών για την ενοχή του και της απαξίωσης της θανατικής ποινής.

Οσο υποκριτική και αν φαίνεται η αντίδραση αυτή σε πολλούς μας δεν αναιρεί το γεγονός ότι ο δυτικός κόσμος διατηρεί μία μερίδα ανθρωπιστών και πιστών του κράτους δικαίου ενεργή.

Η θανατική ποινή πάντα επιβεβαιώνει την αποτυχία του κρατικού φαινομένου και της οργανωμένης κοινωνίας αλλά και των ποικίλων υποστηρικτικών συστημάτων της όπως οι θρησκείες που στηρίζουν το κρατικό φαινόμενο.

Φυσικά το κράτος δεν πάσχει μόνον στο σημείο αυτό.Ούτε οι κοινωνίες μας.

Mαζύ με τον Davis σήμερα πενθούμε όλους όσους σκοτώνουμε όσους θα σκοτώσουμε και μαζί όλες τις αρχές που δήθεν στηρίζουν τα επιτεύγματά μας.

Προφανώς ο Davis ήταν μαύρος.

Παρασκευή 16 Σεπτεμβρίου 2011

Eurodisneyland; μια σύντομη αναφορά στα θεματικά πάρκα

(από τη Σύμβαση Παραχώρησης Δημοσίων Εργων)

1. Ο Μίκυ Μάους στο Παρίσι: μια επίσκεψη χωρίς κανόνες
Η θεωρία του Project Finance στην πλέον αμερικανική εκδοχή της δοκιμάσθηκε στην Ευρώπη με αφορμή την κατασκευή και λειτουργία του θεματικού πάρκου της Ευρωντίσνευλαντ. Το έργο αυτό έτυχε της συστηματικής υποστήριξης των αρμόδιων υπουργών της Γαλλίας της εποχής με πρώτους τους Laurent Fabius και τον Jacques Chirac. Έτυχε επίσης της συστηματικής υποστήριξης μεγάλων τραπεζικών οργανισμών όπως του Group Suez, της BNP, της Société Générale, της Warburg & Co LtD, της Caisse Nationale de Crédit Agricole .
Για την υλοποίηση του φαντασμαγορικού αυτού σχεδίου, το γαλλικό Δημόσιο, οι αμερικανοί επιχειρηματίες και το ευρωπαϊκό τραπεζικό σύστημα έδωσαν τους καλύτερους εαυτούς τους, καταφεύγοντας στη συνεργασία της γαλλικής βουλής για την ψήφιση των αναγκαίων διατάξεων που απαιτούντο , αλλά και στα αραβικά κεφάλαια για τη διάσωση του φιλόδοξου αυτού εγχειρήματος . Η αμερικανική θεωρία στη συγκεκριμένη περίπτωση χρειάσθηκε να αντιπαρατεθεί, αν και με ανώδυνο τρόπο, με τους κανόνες του ευρωπαϊκού δικαίου. Μέσα από την αντιπαράθεση αυτή καταδεικνύεται η αναγκαιότητα της ύπαρξης των απαραίτητων κανόνων και της έλλειψης καταναγκασμών με τρόπο που η φαντασία να συνεπικουρεί την ανταποδοτικότητα των επενδύσεων .
O χαρακτηρισμός του συνολικού νομικού εγχειρήματος δεν είναι διόλου δεδομένος, και έδωσε ήδη αφορμή για προβληματισμούς στο γαλλικό δίκαιο σε σχέση με το κατά πόσον η βασική σύμβαση που συνάφθηκε είναι διοικητική, ή διεθνής διοικητική, ή διοικητική διεθνούς οικονομικού ενδιαφέροντος . Στον όλο αυτό προβληματισμό δεν μπορεί παρά να επισημανθεί με έμφαση η ολοσχερής απουσία του κοινοτικού δικαίου .
Το κοινοτικό δίκαιο, απόν από το όλο νομικό σύμπλεγμα σχέσεων επέτρεψε στο τέλος της δεκαετίας του 1980 την υλοποίηση ενός έργου τεράστιας οικονομικής σημασίας με μέσα που εξέφραζαν τις θέσεις της παγκοσμιοποιημένης οικονομίας σε ένα σχέδιο παγκοσμιοποιημένης λογικής και ιδεολογίας. Υπήρχε λόγος όμως γι’αυτή την απουσία ?
Η Ευρωντίσνευλαντ συγκροτούσε ένα σύνολο συμβολισμών, προσδοκιών, οικονομικών και επενδυτικών δεδομένων, παραμυθιού και αλήθειας, με πλαίσιο και τοποθέτηση στη γη . Το έργο αναπτύχθηκε στη γη και επιδίωξε να αξιοποιήσει τη γη. Ίσως για το λόγο αυτό να εξαιρέθηκε της υπαγωγής του στο κοινοτικό δίκαιο, σύμφωνα και με το γράμμα μετέπειτα της οδηγίας 92/50/ΕΟΚ .
Δεν θα συμφωνήσουμε με αυτή την εκδοχή. Η κατασκευή του συγκεκριμένου έργου, παρά το γεγονός ότι αναπτύχθηκε στο χώρο, αφορούσε την δημιουργία ενός θεματικού πάρκου με αντικείμενο το οποίο μόνον η συγκεκριμένη αμερικανική εταιρία μπορούσε να προσφέρει. Παρότι η εταιρία αυτή δεν ήταν κατασκευαστική, το έργο κατά πάσα πιθανότητα έγινε αντιληπτό ως μια συνολική επένδυση της οποίας η φύση θα υπαγόταν αναγκαία στις εξαιρετικές διατάξεις του κοινοτικού δικαίου . Είναι όμως δυνατό, αν κρίνουμε από την περίοδο που συνάφθηκε η σχετική συμφωνία, να μην υπήχθη στις διατάξεις του κοινοτικού δικαίου, ως σύμβαση παραχώρησης δημοσίων έργων . Για το ζήτημα αυτό όμως θα επανέλθουμε πιο κάτω.
Ακόμη πιο ενδιαφέρων όμως είναι ο χαρακτηρισμός που προσέδωσε στο έργο η γαλλική νομοθεσία. Έργο «εθνικού ενδιαφέροντος» αποκάλεσε ο νομοθέτης το συγκεκριμένο αναπτυξιακό σχέδιο .
Η επικέντρωση του ενδιαφέροντος του γαλλικού έθνους στην έλευση του Μίκυ Μάους στην Ευρώπη, έχει να κάνει, χωρίς αμφιβολία, με τη συνολική γεωπολιτική σύλληψη της Γαλλίας της εποχής για το ρόλο της στον κόσμο . Επιδιώκοντας την ταυτόχρονη αναβάθμιση υποβαθμισμένων περιοχών, την επίλυση του προβλήματος της ανεργίας στα μεγάλα μητροπολιτικά κέντρα όπως το Παρίσι, τη συνεργασία ιδιωτών και δημοσίου, αλλά και την ανάδειξή της ως φιλοευρωπαϊκής δύναμης, επιχείρησε να κάνει την Marne –la- Valée τουριστικό κέντρο ανάπτυξης συλλογικής φαντασίωσης, με απαρχή την παιδική ηλικία . Κάθε παιδάκι θα ξεκινούσε τη ζωή του με ένα ταξίδι στο Παρίσι. Ο Μίκυ όμως δεν στάθηκε στο ύψος των περιστάσεων .
Magic Kingdom ονομάσθηκε η πρώτη μεγάλη θεματική ενότητα του πάρκου της Ευρωντίσνευλαντ. Το Μαγικό Βασίλειο δεν έστερξε να ενσωματωθεί στον Ενιαίο Ευρωπαϊκό Χώρο, όπως ανεμένετο κατά τα αισιόδοξα αρχικά σενάρια, κατά μία θεωρία μάλιστα διότι δεν πρόσφεραν στα εστιατόρια κρασί με το μεσημεριανό γεύμα . Ο καταναλωτής βρέθηκε στο επίκεντρο της αναποδοτικότητας και πάλι .

2. Το μεγαλύτερο θεματικό πάρκο τη Ευρώπης: ο σχεδιασμός και η υλοποίησή του
Η εταιρία Walt Disney με έδρα το Burbank της Καλιφόρνια είναι μια από τις μεγαλύτερες στο είδος εταιρίες διεθνώς, ειδικευμένη στην ανάπτυξη θεματικών πάρκων. Δημιούργησε θεματικά πάρκα στη Αμερική και την Ιαπωνία, όπου δραστηριοποιήθηκε στην προβολή του Walt Disney. Το ευρωπαϊκό σχέδιο δεν ήταν ανάλογο. Η δημιουργία ενός κερδοφόρου θεματικού πάρκου στη Γαλλία απαιτούσε κάτι περισσότερο από την ιδιωτική πρωτοβουλία, τις εκτάσεις και τους ήρωες του Disney. Απαιτούσε τη συμμετοχή του κράτους. Διαφορετικοί μύθοι συναντήθηκαν ενόψει της δημιουργίας ενός επικερδούς σχεδίου, διαφορετικοί ήπειροι, διαφορετικές αντιλήψεις. Στόχος ήταν η μεταφύτευση του αμερικανικού ονείρου σε ευρωπαϊκή γη. Χαρακτηριστικά αναφέρεται ότι, η εταιρία απέκτησε ενδιαφέρον για τη συγκεκριμένη επένδυση “with the European Union taking shape” η Ευρώπη έμοιαζε λοιπόν ως το ιδανικό τοπίο για τα cartoon.
Η εταιρία Walt Disney εντόπισε την κατάλληλη έκταση γης σε απόσταση 32 χιλιομέτρων από το Παρίσι, ως κατάλληλα για το σκοπό της επένδυσης αφού εξέτασε 200 περίπου εναλλακτικές λύσεις στη Γαλλία και στην Ισπανία. Η εταιρία επιθυμούσε, όταν το έργο ολοκληρωθεί (η επένδυση θα πραγματοποιείτο σε φάσεις) να είναι το μεγαλύτερο θεματικό πάρκο της Ευρώπης. Επιθυμούσε για το έργο της αυτό την καλύτερη χωροθέτηση, με επικοινωνία με κάθε είδους μέσο μεταφοράς, δυνατότητες εξυπηρέτησης κατασκευή υποδομών και εγκαταστάσεων, αεροπορικές διευκολύνσεις και συνδυασμένες μεταφορές, τηλεπικοινωνιακή επάρκεια, ασφάλεια. Επιθυμούσε επίσης να μην διαπραχθούν δύο οδυνηρά από την εμπειρία του παρελθόντος γι’αυτήν σφάλματα: α. να μην κατασκευασθούν άλλα ξενοδοχεία σε κοντινές περιοχές εκτός αυτών που εκμεταλλεύεται, β. να μην κατασκευασθεί άλλο ανάλογο έργο.
Το γαλλικό Δημόσιο έπαιξε έναν πολύ σημαντικό ρόλο στην ανάπτυξη της Ευρωντίσνευλαντ. Η εταιρία επιθυμούσε να αναπτύξει το έργο αυτό κατ’αποκλειστικότητα και χωρίς τη συμμετοχή άλλων συνεταίρων. Το γαλλικό Δημόσιο δεν της το επέτρεψε και απαίτησε να πωλήσει την πλειοψηφία των μετοχών της σε ευρωπαίους επενδυτές για τον επιμερισμό των κερδών . Από την άλλη μεριά η παρουσία του γαλλικού Δημοσίου στην δημιουργία και στην εξέλιξη του όλου έργου στάθηκε καταλυτική. Οι λόγοι θα γίνουν αντιληπτοί αμέσως πιο κάτω.
Διαπιστώνεται στην πράξη από τη μελέτη του έργου αυτού ότι παρότι ξεκίνησε σαν ένα ιδιωτικό έργο επενδυτικού χαρακτήρα, στη συνέχεια μεταβλήθηκε σε ένα έργο ενδιαφέροντος του γαλλικού Δημοσίου κυρίως με το κράτος να έχει το μέγιστο συμφέρον στην πρόοδό του. Τούτο κατέστη σαφές ήδη από το 1989, ένα χρόνο μετά την υπογραφή των πρώτων συμβάσεων λόγω των μεθόδων χρηματοδότησης που υιοθετήθηκαν. Η εταιρία Disney κατέστη εν τοις πράγμασι μειοψηφούσα μέτοχος και κατασκευάστρια της Ευρωντίσνευλαντ, την οποία και θα λειτουργούσε στη συνέχεια με βάση την τεχνογνωσία που είχε .
Το όλο εγχείρημα κινδύνεψε να οδηγηθεί σε πτώχευση στο 1995 με συνέπεια να απαιτηθεί αναδιοργάνωση των επενδυτικών δεδομένων

3. Οι πρωταγωνιστές του έργου στο Magic Kingdom
Το έργο οργανώθηκε με τους εξής πρωταγωνιστές , οι οποίοι συνεβλήθησαν μέσα από μια σειρά περίπλοκων συμβατικών σχέσεων :

Α. Το γαλλικό Δημόσιο
Το γαλλικό Δημόσιο έπαιξε και παίζει έναν κρίσιμο ρόλο στη διαμόρφωση της όλης σχέσης για την ανάπτυξη του έργου αυτού. Παρέχει ένα σύνολο διευκολύνσεων στον κατασκευαστή και διαχειριστή του θεματικού πάρκου, συγκοινωνιακής φύσεως, φορολογικών διευκολύνσεων, και ιδίως, προσφέρει το σύνολο των υποδομών που απαιτούνται για τη διασφάλιση της πρόσβασης των επισκεπτών. Παρέχει όμως και σειρά άλλων πλεονεκτημάτων, όπως ιδίως η συνεργασία στην πολεοδόμηση των εκτάσεων γύρω και μέσα στην Ευρωντίσνευλαντ, ώστε να αποκτήσουν το χαρακτήρα που απαιτούσε ένα σχέδιο όπως το συγκεκριμένο. Σωστά, το Conseil d’Etat έκρινε πως η όλη σχέση με το Δημόσιο φέρει έντονα τα χαρακτηριστικά της δημόσιας εξουσίας .
Αν και θα ανέμενε κανείς μιας αμερικανικής σύλληψης επένδυση να διακατέχεται από ιδιωτικοοικονομικά κριτήρια και να «αποφεύγει» τη συμμετοχή και ανάμειξη του κράτους, η συγκεκριμένη περίπτωση μας καθιστά σαφές ότι η κρατική παρουσία διατηρείται ως αναγκαιότητα ακόμη και στο πλαίσιο ενός φαντασμαγορικού κόσμου που θα προτιμούσε να ωφελείται της κερδοφορίας του αποκλειστικά. Θα μπορούσε να αντλήσει κανείς σημαντικά συμπεράσματα από το συγκεκριμένο παράδειγμα ακόμη και για την προοπτική ανάπτυξης ιδιωτικών πόλεων ή πολεοδομικών συγκροτημάτων στην Ευρώπη, δεδομένου του ήδη υφιστάμενου προβληματισμού.

Β. Η Eurodisneyland SCA
Η Eurodisneyland SCA είναι εταιρία με συμμετοχή 51% ευρωπαίους επενδυτές και 49 % την εταιρία Walt Disney. Η εταιρία αυτή ανέλαβε την κατασκευή και διαχείριση του έργου. Η συγκεκριμένη εταιρία είναι ο κύριος συμβαλλόμενος με το γαλλικό Δημόσιο και θα ήταν το βασικό όχημα υλοποίησης της επένδυσης, αν άλλα κίνητρα, τραπεζικής η φορολογικής φύσεως δεν συνέτειναν στην δημιουργία και άλλων εταιρικών σχημάτων.
Αν και θα περίμενε κανείς από την εταιρία αυτή να διακατέχεται από τάσεις αυτονομίας και οικονομικής ανεξαρτησίας, σχεδιάζοντας τη Λιμνούπολη και την κερδοφορία της, προσκολλήθηκε στο κράτος από το οποίο και άντλησε τα σημαντικότερα πλεονεκτήματα. Εξίσου προσκολλήθηκε στο διεθνές τραπεζικό σύστημα από το οποίο άντλησε τα αναγκαία κεφάλαια για να αποφύγει την καταστροφή, που επίκειτο μερικά μόλις χρόνια μετά την έναρξη λειτουργίας του πρώτου σταδίου της όλης επένδυσης.

Γ. Η εταιρία Euro Disney SA
Η εταιρία Euro Disney SA είναι εταιρία διοίκησης, η οποία είναι θυγατρική της αμερικανικής εταιρίας Disney. Βασικός της στόχος υπήρξε η παροχή υπηρεσιών διοίκησης και η προσφορά τεχνογνωσίας.
Όχημα κερδοφορίας χωρίς συμμετοχή σε επενδυτικούς κινδύνους, η εταιρία αυτή επέτρεψε στους αμερικανούς επενδυτές να αποκομίσουν σημαντικά κέρδη από παροχή υπηρεσιών διοίκησης.
Δ. Η χρηματοδοτική εταιρία EuroDisneyland SNC
Η χρηματοδοτική εταιρία EuroDisneyland SNC αποτέλεσε δημιούργημα των αναγκών τραπεζικού δανεισμού. Ενόψει της χρηματοδότησης, η εταιρία αυτή, θα αποκτούσε το θεματικό πάρκο κατά κυριότητα, το οποίο θα μίσθωνε στην πρώτη εταιρία Eurodisneyland SCA για 20 χρόνια, ενώ τα μισθώματα θα χρησίμευαν για την αποπληρωμή των δανείων. Μετά το πέρας της εικοσαετίας, η εταιρία αυτή θα πωλούσε το πάρκο στην πρώτη εταιρία έναντι προυπολογισθείσας ονομαστικής τιμής.
Μέσω της εταιρίας αυτής συνεστήθη ένα πρωτότυπο πλέγμα ασφαλειών σε ακίνητα χωρίς να απαιτηθεί η συνδρομή περισσότερο πρωτότυπων νομικών κατασκευών ή να αυξηθεί το λειτουργικό κόστος λόγω συνάψεως βαρών στο ακίνητο.

4. Η σύμβαση με το Γαλλικό Δημόσιο: μια διοικητική σύμβαση «εθνικού ενδιαφέροντος»
Πολυετείς διαπραγματεύσεις που ξεκίνησαν το 1985 από την τότε Υπουργό Εμπορίου Edith Cresson, ολοκληρώθηκαν το 1987 από τον Jacques Chirac με την υπογραφή στις 24/3/1987 σύμβασης–πλαισίου, όπως ονομάσθηκε. H σύμβαση που υπογράφηκε διαρκείας 30 ετών και εκτάσεως 173 σελίδων, οδήγησε σε μια εκτεταμένη συμφωνία το γαλλικό Δημόσιο, οργανισμούς τοπικής αυτοδιοίκησης (Seine et Marne, Region Ile de France) ένα νομικό πρόσωπο δημοσίου δικαίου το établissement public d’aménagement de la ville nouvelle de Marne –la- Valée, την Régie autonome des Transports Parisiens και την εταιρία Walt Disney . Η σύμβαση αυτή εγκρίθηκε με το “Décret 87-193 du 24 mars 1987 “Décted approuvant la convention pour la creation et l’exploitation d’Eurodisneyland en France et le projet d’intéret general relatif au quatrieme secteur de Marne-la- Vallée” . Σύμφωνα με το ως άνω διάταγμα εγκρίθηκαν από τον Πρωθυπουργό μετά από εισήγηση των αρμοδίων υπουργών και σύμφωνα με τον κώδικα περί πολεοδομίας η σύμβαση και το προσάρτημά της ενώ κρίθηκε με το άρθρο 2 του ίδιου διατάγματος ότι το έργο ενδιαφέρει το δημόσιο συμφέρον σύμφωνα με τα άρθρα 121-12 του κώδικα περί πολεοδομίας. Η μελέτη των βασικών της όρων σε βάθος θα μπορούσε να φωτίσει τους προβληματισμούς σε σχέση με το νομικό της χαρακτηρισμό.
Ειδικότερα το γαλλικό Δημόσιο υπέγραψε σύμβαση με την εταιρία Eurodisneyland SCA το Φεβρουάριο του 1988, όπου συμφώνησε:
Α. να παρέχει 15505 εκτάρια γης στην περιοχή Marne –la- Valée κατάλληλα χαρακτηρισμένη πολεοδομικά για το θεματικό πάρκο και για άλλες εμπορικές εκμεταλλεύσεις. Η γη θα επωλείτο στην εταιρία EuroDisneyland σε συγκεκριμένη τιμή αξίας 1971 επιπλέον δε θα τιμάτο το κόστος διαφόρων υποδομών καθώς και διάφορα επιπλέον βάρη. Τη συγκεκριμένη περίοδο η γη αυτή απαιτείτο να πολεοδομηθεί
Β. να χρηματοδοτήσει κατασκευάσει και λειτουργήσει 20 χιλιόμετρα προαστιακού σιδηροδρόμου με απευθείας πρόσβαση στο θεματικό πάρκο. Θα κατασκεύαζε επίσης τους σταθμούς επιβίβασης
Γ. να χρηματοδοτήσει και κατασκευάσει δύο αυτοκινητοδρόμους για να συνδέσει το βασικό αυτοκινητόδρομο Α4 με την Ευρωντίσνευλαντ.
Δ. να παρέχει δάνεια ύψους 4.8 δις γαλλικών φράγκων για την κατασκευή διαφόρων δευτερευόντων οδών και οδών πρόσβασης
Ε. να επιβάλλει το χαμηλότερο ποσοστό ΦΠΑ (5.5 %) σε όλα τα καταναλωτικά προϊόντα που πωλούνται στην Ευρωντίσνευλαντ.
Από την πλευρά της η εταιρία Eurodisneyland SCA εκπροσωπώντας και τις άλλε δύο προαναφερθείσες εταιρίες δεσμεύθηκε να
Α. ανοίξει το θεματικό πάρκο τον Απρίλιο του 1992
Β. να εγγυηθεί έναν αριθμό επιβατών του περιφερειακού σιδηροδρόμου για 5 χρόνια
Γ. να καταβάλει ένα σημαντικό ποσό για ηλεκτρισμό και ύδρευση
Δ. να εγγυηθεί ένα ελάχιστο ποσό εσόδων από φόρους στην Seine -et –Marne
Ε. να ενθαρρύνει την απόκτηση μετοχών της εταιρίας σε ευρωπαίους μετόχους
Στ. να περιλάβει στο θεματικό πάρκο τουλάχιστον ένα θέμα με αναφορά στο Γαλλικό και στον Ευρωπαϊκό Πολιτισμό
Η. να μην λειτουργήσει άλλο θεματικό πάρκο σε απόσταση 800 χλμ για 5 χρόνια μετά την έναρξη λειτουργίας.
Θ. να διατηρήσει τουλάχιστον 17 % των μετοχών της εταιρίας και της τρίτης χρηματοδοτικής εταιρίας για 5 χρόνια κατ’ελάχιστο μετά την έναρξη λειτουργίας το πάρκου.
H σύμβαση ρητά προβλέπει ότι, σε περίπτωση αδυναμίας εκτέλεσης της συμφωνίας -πλαίσιο, θα λύεται μετά από ειδοποίηση σε δήλη ημέρα, αφού προηγηθεί διαιτησία με σκοπό τον προσδιορισμό των αποζημιώσεων που θα πρέπει να καταβληθούν. Μεταξύ των βασικών υποχρεώσεων των μερών συμπεριλαμβάνεται η υποχρέωση να προβούν στις «καλύτερες προσπάθειες» για να γίνει κάθε αναγκαία ενέργεια για την πραγματοποίηση και την εκμετάλλευση της Ευρωντίσνευλαντ σύμφωνα με τους όρους της σύμβασης. Είναι χαρακτηριστικό δηλαδή ότι το στοιχείο της καλής πίστης κρίνεται καθοριστικό για την εκτέλεση των περίπλοκων συμβατικών υποχρεώσεων που αναλήφθηκαν.
Η σύμβαση αυτή θεωρήθηκε διοικητική σύμβαση από το Conseil d’Etat με αφορμή τον προβληματισμό που τέθηκε για το πρόβλημα της σύναψης διαιτητικής συμφωνίας με την αλλοδαπή εταιρία. Ο κύριος λόγος του χαρακτηρισμού αυτού ήταν η έντονη παρουσία προνομίων δημόσιας εξουσίας στο όλο συμβατικό σχήμα.
Με αφορμή τη συγκεκριμένη σύμβαση τέθηκε, μεταξύ άλλων, εναργές στο γαλλικό δίκαιο το πρόβλημα της σύναψης διαιτητικής ρήτρας σε διοικητικές συμβάσεις. Το Conseil d’Etat είχε γνωμοδοτήσει με αφορμή την ίδια σύμβαση κατόπιν ερωτήματος από τον αρμόδιο υπουργό, υπέρ της ακυρότητος μιας ενδεχόμενης διαιτητικής ρήτρας στη σύμβαση αυτή . Η θέση αυτή οδήγησε στην αναγκαιότητα ψήφισης νέου νόμου. Με το άρθρο 9 του νόμου της 19/8/1986 όρισε ότι κατά παρέκκλιση του άρθρου 2060 του Αστικού Κώδικα, το Κράτος, οι οργανισμοί τοπικής αυτοδιοίκησης και τα νομικά πρόσωπα δημοσίου δικαίου, έχουν δικαίωμα σε συμβάσεις που συνάπτονται με αλλοδαπές εταιρίες για την εκτέλεση έργων εθνικού ενδιαφέροντος, να συνάπτουν διαιτητική συμφωνία για την επίλυση των διαφορών που συνδέονται με την εφαρμογή και την ερμηνεία ων συμβάσεων αυτών, εφόσον δεν είναι δυνατό να επιλυθούν άλλως .
Η γνωμοδότηση του Conseil d’Etat είχε ως άμεση συνέπεια την ψήφιση της ειδικής αυτής διάταξης, η οποία χαρακτήρισε τη σχετική σύμβαση, για την οποία και ψηφίσθηκε η διάταξη, ως σύμβαση «εθνικού ενδιαφέροντος».
Εξάλλου με το Décret 87-286 du 23/4/1987 “Décret portant institution d’un délégué interministeriel au projet Euro Dieneyland en France” ιδρύθηκε διϋπουργική επιτροπή σε σχέση με τη λειτουργία της Ευρωντϊσνευλαντ στη Γαλλία με σκοπό το συντονισμό και την ενθάρρυνση των δραστηριοτήτων των διαφόρων διοικήσεων και νομικών προσώπων που ενισχύουν την πραγματοποίηση του έργου. Στόχο έχει επίσης η ίδια επιτροπή την εναρμόνιση των δράσεων του κράτους και της τοπικής αυτοδιοίκησης καθώς και των λοιπών νομικών προσώπων. Ελέγχει την καλή εκτέλεση που περιέχει η σύμβαση όπως εγκρίθηκε με το διάταγμα της 24/3/1987, και τέλος, ενισχύει κάθε πρωτοβουλία που ενισχύει τις οικονομικές, κοινωνικές και πολιτισμικές συνέπειες που προκύπτουν από την εκμετάλλευση του έργου .
Ηδη η σύμβαση αυτή τροποποιήθηκε κατ’εξακολούθηση. Οι τελευταίες της τροποποιήσεις εγκρίθηκαν με :
το Décret 98-785 du 1/9/1998 “ Décret modifiant le Décret 87-193 du 24 mars 1987 Décret approuvant la convention pour la creation et l’exploitation d’Eurodisneyland en France et le projet d’intéret general relatif au quatrieme secteur de Marne-la- Vallée » με το οποίο η σύμβαση εγκρίθηκε και τροποποιήθηκεαφού χαρακτηρίσθηκε και πάλι το έργο ως έργο δημοσίου συμφέροντος .
Το Décret 99-1118 du 21/12/1999 “ Décret modifiant le Décret 87-193 du 24 mars 1987 Décret approuvant la convention pour la creation et l’exploitation d’Eurodisneyland en France et le projet d’intéret general relatif au quatrieme secteur de Marne-la- Vallée » με το οποίο η σύμβαση εγκρίθηκε και τροποποιήθηκεαφού χαρακτηρίσθηκε και πάλι το έργο ως έργο δημοσίου συμφέροντος
Και τέλος με το Décret 2000-1274 du 26/12/2000 “ Décret modifiant le Décret 87-193 du 24 mars 1987 Décret approuvant la convention pour la creation et l’exploitation d’Eurodisneyland en France et le projet d’intéret general relatif au quatrieme secteur de Marne-la- Vallée » με το οποίο η σύμβαση εγκρίθηκε και τροποποιήθηκεαφού χαρακτηρίσθηκε και πάλι το έργο ως έργο δημοσίου συμφέροντος
Παρότι πολύ απέχει ο συγκεκριμένος χαρακτηρισμός από το να ευθυγραμμίζεται με τις θέσεις του Α. Malraux για τον πολιτισμό και το εθνικό ενδιαφέρον της Γαλλίας , ο νομοθετικός αυτός χαρακτηρισμός, φανερώνει την αγωνία της χώρας να ενσωματώσει τις εξελίξεις παράλληλα με την ευρωπαϊκή ολοκλήρωση που κατέφθανε. Η σύμβαση όμως αυτή, όπως αποδείχθηκε μέχρι σήμερα, μάλλον απομάκρυνε τη Γαλλία από τον ευρωπαϊκό της προσανατολισμό.

5. Συμβάσεις συνδεδεμένες με τη βασική- χρηματοδοτικές συμβάσεις – κατασκευαστική σύμβαση
Με βάση τη συμφωνία πλαίσιο δομήθηκε μια πυραμίδα θυγατρικών εταιριών που απέβλεπε σε φορολογικά και χρηματοδοτικά πλεονεκτήματα. Οι εταιρίες αυτές συνδέθηκαν μεταξύ τους συμβατικά ανάλογα με το σκοπό που εκάστη επιτελούσε.
Συνάφθηκε αρχικά αγοραπωλησία εκτάσεων από το Νομικό Πρόσωπο Δημοσίου Δικαίου EPA France στο group EuroDisney.
Συνάφθηκε στη συνέχεια συμφωνία διέλευσης με την SNCF και προς όφελός της, ώστε να δημιουργηθεί ειδικό καθεστώς προς όφελος τη Eurodisneyland.
Εξάλλου συνάφθηκαν συμφωνίες για μη ανταγωνισμό με ίδρυση ανάλογου θεματικού πάρκου με την Walt Disney CO των ΗΠΑ για περιοχή 800 χιλιομέτρων καθώς και άδεια διαρκείας 30 ετών ανανεώσιμη για την πνευματική ιδιοκτησία των θεμάτων που εκτίθενται στην έκταση τα οποία δημιουργεί η εταιρία Walt Disney CO.
Η εκτέλεση των εργασιών έγινε με αυτεπιστασία από το group Walt Disney σύμφωνα με την εμπειρία της δημιουργίας των άλλων ανάλογων θεματικών πάρκων στον κόσμο και με στόχο την οικονομία στο κατασκευαστικό κόστος. Πράγματι το κόστος δεν υπερέβη το 3% της όλης επένδυσης.
Κρίσιμης σημασίας ήταν οι εργασίες για την δημιουργία των προσβάσεων που χρηματοδοτήθηκαν από διάφορες τράπεζες. Οι προσβάσεις αυτές εκτελέσθηκαν με ευθύνη του γαλλικού Δημοσίου.
Κατασκευάσθηκε εξάλλου συνεδριακό κέντρο και εκτάσεις με κατοικίες με δυνατότητα φιλοξενίας σε 8.0000 δωμάτια. Για εργοτάξια του Φαραώ μιλούσαν οι εφημερίδες της εποχής καθώς μόνον η πρώτη φάση κόστισε 22 δις γαλλικά φράγκα. Το γαλλικό Δημόσιο πλήρωσε εξολοκλήρου περίπου 2,7 δις για την κατασκευή των προσβάσεων .
Από το συνολικό συμβατικό πλέγμα διαπιστώνεται ότι παρόλο το γεγονός ότι οι σχέσεις βασίσθηκαν ιδίως στην πραγματοποίηση ενός σκηνικού επί σημαντικών εκτάσεων γης, το κατασκευαστικό αντικείμενο ήταν ιδιαίτερα αξιόλογο και η εκμετάλλευση του σχεδίου εξαιρετικά ελκυστική λόγω των δικαιωμάτων αποκλειστικότητας που συνόδευσαν την όλη επένδυση. Εξίσου σημαντικό από άποψη συμβατική υπήρξε το σκέλος κατασκευής υποδομών και οδών προσβάσεως στο έργο, αλλά και η εκτέλεση οικιστικών προγραμμάτων.

6. Η σύμβαση - πλαίσιο για την ανάπτυξη της Ευρωντίσνευλαντ είναι σύμβαση παραχώρησης δημοσίων έργων ?

Η όλη συμβατική δομή που περιγράφθηκε συνοπτικά αποδίδει ένα πλέγμα σχέσεων που στοχεύουν στη διασφάλιση της ανταποδοτικότητας και της χρηματοδότησης του έργου, χωρίς όμως να επικεντρώνει το ενδιαφέρον των ισορροπιών στην κατασκευή ενός έργου. Ίσως επειδή η έμφαση δίδεται στην εισαγωγή τεχνογνωσίας και πνευματικής ιδιοκτησίας σε σχέση με τα προϊόντα διάνοιας της Walt Disney Co, το κατασκευαστικό σκέλος φέρεται ως περιορισμένης κατ’αρχήν σημασίας. Τούτο όμως δεν είναι αληθές.
Αρχικά διότι η όλη σύλληψη βασίζεται στην κατασκευή ενός «σχεδίου» πολύ περισσότερο φιλόδοξου από το Magic Kingdom. Ένα μεγάλο οικιστικό σύμπλεγμα και σειρά έργων υποδομής πλαισιώνουν το θεματικό πάρκο χωρίς να είναι δυνατό να ξεχωρίσει κανείς ποιο είναι το πραγματικό θέμα της επένδυσης. Ανάλογα μάλιστα από ποια πλευρά το βλέπει κανείς διαπιστώνει ότι για την SNCF η δημιουργία προαστιακού τραίνου με εξασφαλισμένο αριθμό εισιτηρίων ετησίως, πιθανώς να είναι σημαντικότερη από την κοπή εισιτηρίων εισόδου στην Ευρωντίσνευλαντ προς όφελος των επενδυτών.
Ιδωμένο ως όλο το έργο παρουσιάζει τα χαρακτηριστικά μιας μείζονος οικιστικής παρέμβασης, η οποία ξεκινά από μια σειρά πολεοδομικών χαρακτηρισμών και μεταβολών στις χρήσεις γης για να καταλήξει σε παρεμβάσεις σε συγκοινωνιακό και χωροταξικό επίπεδο. Τα εμπλεκόμενα μέρη στο σύνολό τους επιδιώκουν τη διασφάλιση της εγγυημένης ανταποδοτικότητας της επέμβασής τους στο χώρο, είτε με εξασφάλιση εισιτηρίων, είτε με εξασφάλιση εισόδου στο θεματικό πάρκο, είτε με διασφάλιση εκμετάλλευσης από τα γύρω εγκατεστημένα ακίνητα, άλλα εκ των οποίων μεταβιβάζονται και άλλα εκ των οποίων εκμισθώνονται .
Πρόκειται συνεπώς, κατά τη γνώμη μας για γνήσια σύμβαση παραχώρησης με περισσότερα κατασκευαστικά αντικείμενα τα οποία συνδυάζονται, και για τα οποία οι κατασκευαστές τους λαμβάνουν είτε το δικαίωμα εκμετάλλευσης είτε το δικαίωμα αυτό παράλληλα με κάποιου είδους συμβατικό αντάλλαγμα. Προδήλως μικτού χαρακτήρα, οι συμβάσεις αυτές, φέρουν έντονη την κρατική παρουσία, δεν είναι όμως δυνατό το σύνολο των έργων που κατασκευάσθηκαν να θεωρούνται δημόσια έργα, ιδίως μάλιστα σε σχέση με ότι αφορά το θεματικό πάρκο.
Ο πρόσφατος ορισμός της έννοιας του «δημοσίου έργου από την απόφαση του ΔΕΚ C-399/98 Ordine degli Architetti delle Province di Milano e Lodi και Piero De Amicis, Consiglio Nazionale degli Architetti και Leopoldo Freyrie κατά Comune di Milano, Societa Pirelli, Milano Centrale Servizi SpA. κατατείνει στη θέση ότι το σύνολο των κατασκευών αυτών είναι δυνατό να χαρακτηρισθεί ως δημόσιο έργο , .
Στο πλαίσιο της προαναφερθείσας νομολογίας του ΔΕΚ είναι δυνατό να προσεγγισθεί και ο προβληματισμός για το κατά πόσον η σύμβαση συνάπτεται εξ επαχθούς αιτίας. Οι υφιστάμενες φορολογικές διευκολύνσεις εντάσσονται στο πλαίσιο του επαχθούς χαρακτήρα της συμβάσεως αν και όχι κατ’αποκλειστικότητα.
Ανάλογος προβληματισμός είναι δυνατό να προκύψει για την ιδιότητα του εργολήπτη σε σχέση με κάποιους αναδόχους κατασκευών θυγατρικών της εταιρίας Walt Disney . Έστω και αν συμβαλλόμενη στη σύμβαση με το γαλλικό Δημόσιο δεν είναι κατασκευαστικές εταιρίες, το γεγονός ότι η εταιρία που συμβάλλεται θα διασφαλίσει με δική της επιλογή και ευθύνη την κατασκευή του έργου οδηγεί στο συμπέρασμα ότι ικανοποιεί την ιδιότητα του εργολήπτη, όπως την δέχθηκε η πρόσφατη νομολογία του ΔΕΚ.
Η θεωρία του αντισυμβαλλομένου – εντολοδόχου του Δημοσίου που υιοθέτησε το ΔΕΚ για την υπαγωγή των κατασκευαστών στις διατάξεις του άρθρου 3 της οδηγίας 93/37/ΕΟΚ μας οδηγούν αναγκαία στο συμπέρασμα ότι η σύμβαση αυτή και κάθε ανάλογη σύμβαση, θα μπορούσε να επαναχαρακτηρισθεί ως σύμβαση παραχώρησης δημοσίων έργων, διασφαλίζοντας την τήρηση των όρων του ελεύθερου ανταγωνισμού και της διαφάνειας. Ίσως μάλιστα με τον τρόπο αυτό να ήταν δυνατό να επιτευχθεί και η διασφάλιση της ανταποδοτικότητας του έργου.
Στη συγκεκριμένη περίπτωση της Ευρωντίσνευλαντ η σύμβαση πλαίσιο ολοκληρώθηκε χωρίς υπαγωγή στους κανόνες του κοινοτικού δικαίου, αλλά και χωρίς κοινοτική χρηματοδότηση παρότι διεκδικούσε μερίδιο στον ευρωπαϊκό πολιτισμό και την προβολή του αλλά και επαρκή τόπο ανάπτυξης στον ενιαίο ευρωπαϊκό χώρο.

7. Οι προσδοκίες και τα συμφέροντα των μερών
Η όλη θεωρία του Project – Finance όπως αναπτύχθηκε στις ΗΠΑ και την Μ. Βρετανία βασίζεται στη στάθμιση προσδοκιών των διαφόρων μερών και στην οργάνωση της εξισορρόπησης τους. Με την εξισορρόπηση αυτή επιτυγχάνεται η καλύτερη εκμετάλλευση και ανταποδοτικότητα της επένδυσης .

Α. Οι προσδοκίες του γαλλικού Δημοσίου
Το γαλλικό Δημόσιο υποστήριξε τη συγκεκριμένη συνολική επενδυτική κίνηση με στόχο τη βελτίωση των συνθηκών διαβίωσης μιας υποβαθμισμένης περιοχής, την επίλυση του σημαντικού προβλήματος ανεργίας στην περιοχή, αφού η κατασκευή του έργου θα δημιουργούσε περίπου 30.000 θέσεις εργασίας, την εξεύρεση μιας νέας πηγής είσπραξης φόρων και τελών,. Μόνο το πρώτο χρόνο λειτουργίας ανεμένετο να εισπραχθούν 440 δίς $ από φόρους ενώ οι 11 εκατομύρια υπολογιζόμενοι επισκέπτες θα άφηναν περίπου 40 δις $ από το κόστος εισόδου στο θεματικό πάρκο. Το γαλλικό Δημόσιο ανέμενε αύξηση του τουριστικού ρεύματος ελπίζοντας ότι η Γαλλία θα γινόταν το κεφάλαιο της ευρωπαϊκής τουριστικής βιομηχανίας. Παρότι το έργο αυτό δεν προσέφερε τεχνολογία στη Γαλλία, ενίσχυσε την ανάπτυξη γης και την προώθηση γενικότερων σχεδίων με πολιτιστικό, τουριστικό και αναπτυξιακό χαρακτήρα. Προσέφερε όμως και την τεχνολογία της ανάπτυξης θεματικών πάρκων διασκέδασης που ήταν τόσο ανεπτυγμένα στις ΗΠΑ .
Είναι σαφές ότι το γαλλικό Δημόσιο με τη συνεργασία αυτή επιθυμούσε να προσδώσει στην εικόνα της Γαλλίας ως ευρωπαϊκής χώρας μια ιδιαίτερη προοπτική. Επιδίωκε την ικανοποίηση μιας σειράς κοινωνικών απαιτήσεων και πολεοδομικών σκοπών αναπτυξιακής φύσεως. Εξάλλου επιδίωκε την ελαχιστοποίηση στην συμμετοχή του στους οικονομικούς κινδύνους. Από την άποψη αυτή το συγκεκριμένο έργο ανταποκρίνεται στη βασική αρχή του Project Finance, ως προς τους σκοπούς που διώκει να ικανοποιήσει το κράτος, δηλαδή την εκ παραλλήλου ανάπτυξη και κοινωνική λειτουργία των έργων με την ικανοποιητική εκμετάλλευση και ανταποδοτικότητα.

Β. Οι προσδοκίες της εταιρίας Walt Disney
H εταιρία Walt Disney με τη συμβατική μορφή που διαμορφώθηκε περιόρισε τους κινδύνους της διατηρώντας την ελπίδα της κερδοφορίας. Αφού έλαβε σημαντικό αριθμό πλεονεκτημάτων από το γαλλικό Δημόσιο μέσα από το πλέγμα των συμβατικών σχέσεων που δημιουργήθηκαν ο περιορισμός των ποσοστών της στην εταιρία της απέφερε σημαντικά κέρδη, ενώ πέτυχε να διατηρήσει τη διοίκηση του έργου. Η επένδυση έφερε το όνομα της εταιρίας αυτής σε ευρωπαϊκό έδαφος, χωρίς να την εκθέσει σε ανάλογους επιχειρηματικούς κινδύνους.
Στο πλαίσιο της στάθμισης ισορροπιών για την ανάπτυξη ανταποδοτικών σχεδίων οι προσδοκίες της αντισυμβαλλόμενης του γαλλικού Δημοσίου φαίνεται να ανταποκρίνονται στις αρχές του project finance

Γ. Οι προσδοκίες των Ευρωπαίων επενδυτών
Οι ευρωπαίοι επενδυτές (60 περίπου τράπεζες) χρηματοδότησαν την κατασκευή του έργου με την προοπτική της επιστροφής των δανείων του με ικανή γι’αυτούς κερδοφορία. Οι ευρωπαίοι επενδυτές όμως ανέλαβαν σοβαρούς κινδύνους υπολογίζοντας στη φήμη και το όνομα της εταιρίας Walt Disney καθώς και από το γεγονός ότι θα διατηρούσε τη διοίκηση του έργου. Οι δανειστές θεωρούσαν ότι το έργο αυτό δεν θα μπορούσε ποτέ να αποτύχει λόγω, μεταξύ άλλων, και των συνεπειών που θα συνεπαγόταν για τη διεθνή φήμη της εταιρίας Walt Disney. Παρότι ο αναμενόμενος αριθμός των επισκεπτών επιτεύχθηκε, το έργο δεν κατέστη κερδοφόρο ως ανεμένετο.

8. Land Development και συμβάσεις παραχώρησης δημοσίων έργων
Η Ευρωντίσνευλαντ υπήρξε το μεγαλύτερο έργο ανάπτυξης γης (land development) στην Ευρώπη. Η όλη εκτέλεση των εργασιών βασίσθηκε στην προοπτική αξιοποίησης της γης γύρω από το θεματικό πάρκο. Λόγω του προηγούμενου της Φλόριντα και της Καλλιφόρνια, η εταιρία Walt Disney πίστευε ότι ανάλογη αξιοποίηση της γης θα συνέβαινε και στη Γαλλία .
Η όλη επενδυτική λογική της εταιρίας Walt Disney βασίσθηκε στην αύξηση της τιμής της γης και στην πώληση των ακινήτων. Παρά ταύτα, οι προοπτικές της αξιοποίησης των ακινήτων στην περίοδο 1992-1995 δεν απέβησαν όπως αναμενόταν με αποτέλεσμα να υπάρξει σημαντική έλλειψη ρευστότητας.
Ο συνδυασμός φορολογικών απαλλαγών και πολεοδομικών ρυθμίσεων το έργο αυτό επέτρεψε στη διαμόρφωση μιας αντίληψης για την εκμετάλλευση του χώρου και την ανάδειξή του σε στοιχείο πλουτισμού. Η συγκεκριμένη όμως διαπίστωση δεν αναιρεί το χαρακτήρα του συμβατικού πλαισίου που διαμορφώθηκε σε αυτό της σύμβασης παραχώρησης δημοσίων έργων.
Όπως διαπιστώθηκε και στα προηγούμενα κεφάλαια, η ανάπτυξη περιοχών μέσω της κατασκευής έργων και υποδομών και της μετέπειτα αξιοποίησής τους αποτελεί πρότυπο σύμβασης παραχώρησης δημοσίων έργων και απαιτεί την τήρηση του νομικού της πλαισίου στο πλαίσιο του κοινοτικού και εσωτερικού δικαίου.
Ιδίως στο πλαίσιο της τουριστικής αξιοποίησης του χώρου, αλλά και με αφορμή άλλες χρήσεις, η σχέση της ανάπτυξης της γης με την ανταποδοτικότητα που επιφέρει σε ενδιαφερόμενους επενδυτές δεν θα πρέπει να αφαιρεί από το πλαίσιο που θεσπίζει το κοινοτικό δίκαιο αυτή τη δράση. Αντίθετα οφείλει να υπάγεται σε αυτό, ώστε να διασφαλίζονται οι δεσμεύσεις της Συνθήκης, η διασφάλιση των ατομικών δικαιωμάτων, οι αρχές που διέπουν τις συμβάσεις παραχώρησης αλλά και το κατ’ιδίαν κανονιστικό πλαίσιο αυτού του συγκεκριμένου συμβατικού τύπου.
Η σύμβαση παραχώρησης δημοσίων έργων, περισσότερο από οποιαδήποτε άλλη φερώνυμη σύμβαση καθιστά σαφή, τόσο τη σημασία ύπαρξης βασικού θεσμικού πλαισίου για την ανάδειξη των πλεονεκτημάτων της, όσο και τη σημασία απουσίας κανονιστικών ρυθμίσεων, για την ανάπτυξη μέσω της ελευθερίας των συμβάσεων των όρων εκείνων που απαιτούνται για την ανταποδοτικότητα των έργων που κατασκευάζονται και την εξατομίκευση εκάστης περίπτωσης ώστε να αναδειχθεί η επενδυτική της μοναδικότητα.

9. Η σημασία της ύπαρξης κανόνων
Η σύμβαση παραχώρησης δημοσίων έργων είναι ένας συμβατικός τύπος που αναδεικνύει με έμφαση την αναγκαιότητα ύπαρξης αλλά και απουσίας κανόνων. Ένα βασικό κανονιστικό πλαίσιο είναι απαραίτητο για την διασφάλιση των σχέσεων που τυχόν επηρεάζουν σημαντικά συμφέροντα για σημαντικό χρονικό διάστημα
Η διασφάλιση των αρχών της διαφάνειας και του ελεύθερου ανταγωνισμού κατατείνουν προς την κατεύθυνση της υγιούς ανάδειξης των κατάλληλων συντελεστών, εργοληπτών ή αναδόχων παραχώρησης, όπως ήδη καταδείξαμε, με τις ικανότητες εκείνες που θα καταστήσουν τα έργα φερέγγυα και εκμεταλλεύσιμα.
Ο ανταγωνισμός είναι η πλέον σημαντική εγγύηση προς την κατεύθυνση αυτή, κατ’αυτό ένα αναγκαίο πλαίσιο για την ανάδειξή του είναι αναγκαίο και οι κανόνες που απαιτούνται για το σκοπό αυτό προσφέρονται από το κοινοτικό δίκαιο και τα δίκαια με τα οποία αυτό ενσωματώνεται.
Η ύπαρξη διαδικασιών κατατείνει προς την κατεύθυνση αυτή, αν και οι διαδικασίες είναι δυνατό να εξατομικεύονται ανάλογα με τις απαιτήσεις κάθε έργου. Για το λόγο αυτό και το κοινοτικό δίκαιο, αφού διασφαλίσει ένα ελάχιστο δημοσιότητας και διαφάνειας επιτρέπει στις αναθέτουσες αρχές να κινούνται με την αναγκαία ελευθερία χωρίς να θεσπίζει για τη σύμβαση παραχώρηση δημοσίων έργων δεσμεύσεις ανάλογες με αυτές που απαιτεί για τις λοιπές δημόσιες συμβάσεις.
Η διασφάλιση των όρων που απαιτεί η Συνθήκη, της ελεύθερης εγκατάστασης και της κοινοτικής νομιμότητας, κατατείνει προς την επίτευξη του ευρύτερου θεσμικού ρόλου που έχει ο συγκεκριμένος συμβατικός τύπος, ως προς τη δημιουργία του ενιαίου ευρωπαϊκού χώρου. Διαπιστώθηκε ότι και οι αντοχές των ίδιων των συνταγματικών κειμένων των κρατών μελών κάμφθηκαν ώστε να καταστήσει εφαρμόσιμο το πλαίσιο των όρων της Συνθήκης που απαιτούνται για το μεγάλο ευρωπαϊκό σχέδιο. Κανόνες συνεπώς θα απαιτηθούν σαφείς για την προστασία του περιβάλλοντος, των καταναλωτών και χρηστών των υποδομών και των έργων, τη διασφάλιση των εργαζομένων, του συνόλου των θεμελιωδών δικαιωμάτων. Κανόνες, τέλος, θα απαιτηθούν για τη διασφάλιση του κοινοτικού συμφέροντος, το οποίο ενδέχεται να συμπίπτει με το εθνικό συμφέρον των κρατών μελών, ενδέχεται όμως και να μην ταυτίζεται.
Η περίπτωση της Ευρωντίσνευλαντ, καταδεικνύει ότι η απόλυτη απουσία των κοινοτικών κανόνων, επέτρεψε μια νομική αλαζονεία των συμβαλλομένων μερών, η οποία, ούτε την επένδυση ευνόησε, ούτε την ανταποδοτικότητα του όλου εγχειρήματος.

10. Η σημασία της απουσίας κανόνων
Η σύμβαση παραχώρησης δημοσίων έργων είναι όμως πρωτίστως ένα νομικό εγχείρημα που απαιτεί φαντασία και εφευρετικότητα. Το αυτό αποδεικνύουν και οι οικονομικοί συντελεστές, αλλά και οι τεχνικές απαιτήσεις για την ανάπτυξη ανάλογων τολμηρών έργων. Η ανάγκη ανταποδοτικότητας και αποκόμισης κέρδους από την εκμετάλλευση των έργων καθιστά τη φαντασία αναγκαία και στη συνδρομή της καταφεύγουν το σύνολο των συναλλασσομένων φορέων.
Η φαντασία όμως και η εφευρετικότητα έχουν ανάγκη από ελευθερία. Η διασφάλιση της απουσίας κανόνων καθίσταται για το λόγο αυτό απαραίτητη ώστε να είναι δυνατή η συμβατική έκφραση της φαντασίας αυτής μέσω των κανόνων του ιδιωτικού δικαίου και της συμβατικής ελευθερίας, τόσο κατά την άρθρωση του ιστορικού και πολιτικού λόγου για τη σύναψη ανάλογων συμφωνιών, όσο και για την έκφραση νομικών θέσεων και τη διατύπωση συμβατικών όρων. Με κατάλληλες εξουσιοδοτικές διατάξεις οι αναθέτουσες αρχές οφείλουν ξεπερνώντας τις αγκυλώσεις των νομικών τους συστημάτων να μπορούν να διαθέτουν προς όφελος του κοινοτικού συμφέροντος την ελευθερία που χρειάζεται. Μηχανισμοί ελέγχου από την άλλη πλευρά θα επιτρέπουν την οριοθέτηση της φαντασίας των μέρων και την καταπολέμηση της διαφθοράς, την οποία όμως ήδη θα έχει αποδυναμώσει ο ελεύθερος ανταγωνισμός.
Η περίπτωση της Ευρωντίσνευλαντ ανέδειξε το ρόλο της φαντασίας και της συμβατικής ελευθερίας στην οργάνωση ενός σχεδίου, αλλά και στη διάσωσή του, όταν οι οικονομικές συνθήκες φάνηκαν καταστρεπτικές γι’αυτό.
11. Η υποδοχή στον ενιαίο ευρωπαϊκό χώρο σχεδίων οφείλει να γίνεται υπό το καθεστώς σαφών κανόνων ή /και σαφούς απουσίας κανόνων.
Από τη στιγμή που τα κράτη μέλη λειτουργούν μέσα στον ευρωπαϊκό χώρο οφείλουν να ενεργούν σύμφωνα με τους κανόνες που ορίζει το κοινοτικό δίκαιο, χωρίς προσκόλληση στον τύπο, ή τη μορφή, αλλά στο σκοπό αυτών. Τούτο ιδίως διότι η διαφοροποίηση των εννόμων τάξεων δεν καθιστά αναγκαία την αναζήτηση συγγενειών στις λέξεις ή τους νομικούς τύπους με κάθε μία ξέχωρη έννομη τάξη.
Όταν το γαλλικό Δημόσιο επιθύμησε να οργανώσει την εγκατάσταση του Magic Kingdom με προοπτικές ανάδειξης του ευρωπαϊκού πολιτισμού και την οργάνωση υποδομών, κατασκευάζοντας ουσιαστικά μέσα στον ευρωπαϊκό χώρο μέσα από μια υποβαθμισμένη έκταση, έναν πόλο οικονομικής έλξης και κοινωνικής ανταποδοτικότητας, θα όφειλε να λειτουργήσει πρωτίστως ως κοινοτικός εταίρος και, δευτερευόντως, ως κράτος μέλος. Η έκφραση αυτής της βούλησης θα γινόταν μέσα από την τήρηση κανόνων κοινοτικού δικαίου.
Το περιθώριο ελευθερίας που αφήνει το κοινοτικό δίκαιο, το οποίο στο μέτρο που αφορά τη σύμβαση παραχώρησης δημοσίων έργων είναι όλως επαρκές, επιτρέπει στα κράτη μέλη και στους οικονομικούς συντελεστές να προωθήσουν την συμβατική τους ελευθερία με τον τρόπο που αρμόζει καλύτερα σε κάθε συγκεκριμένο έργο.

12. Το Magic Kingdom και ο Ενιαίος Ευρωπαϊκός Χώρος
To πρώτο μέρος του θεματικού πάρκου ονομάσθηκε μαγικό βασίλειο ή Magic Kingdom. Η απόπειρα εμφύτευσης ενός βασιλείου, έστω και μαγικού, στη Γαλλία αποδείχθηκε φρούδα. Η γαλλική επανάσταση είχε επιβάλλει για καλά τα αιτήματά της με τρόπο που τα βασίλεια, ακόμη και τα μαγικά να μην ευδοκιμούν χωρίς κανόνες. Το βασίλειο κατά συνέπεια χρειάσθηκε να καταφύγει στο δανεισμό για τη διάσωσή του.
Όταν το 1992 το θεματικό πάρκο της Marne –la- Valée η Ευρωντίσνευλαντ, άνοιγε τις πόρτες της στο κοινό, η Ευρώπη βρισκόταν σε περίοδο σοβαρής ύφεσης. Η ύφεση αυτή επηρέασε πρώτιστα τις δραστηριότητες διασκέδασης αναδεικνύοντας την περιορισμένη προβλεψιμότητα των σταθμίσεων της αγοράς. Το Σεπτέμβριο του 1993, μετά από απώλειες της τάξεως των 5,3 δις γαλλικών φράγκων και κατεστραμμένη την εμπιστοσύνη του κοινού η Walt Disney Co απειλούσε να κλείσει δια παντός το θεματικό πάρκο. Μόνο παρήγορο στοιχείο για τους αμερικανούς εταίρους ήταν το γεγονός ότι κατείχαν μειοψηφικό πακέττο στην βασική εταιρία.
Το 1994 ένας ανανεωμένος τραπεζικός όμιλος με τη συμμετοχή της Deutsche Bank και της Barklays Bank ανέλαβαν να αναδιαπραγματευθούν το σύνολο των σχέσεων. Το γαλλικό Δημόσιο είχε αποφασίσει να διασώσει το θεματικό πάρκο, ιδίως προς όφελος των εργαζομένων. Οι δανείστριες τράπεζες δεν επιθυμούσαν να ομολογήσουν μια τόσο μεγάλη επενδυτική αποτυχία. Αλλά και η εταιρία Walt Disney Co ήθελε να διασώσει το όνομά της. Η λύση διεφάνει μέσω της συμμετοχής αραβικής προέλευσης κεφαλαίων, κίνηση που διέσωζε τις προθέσεις όλων των μερών .
Η εταιρία Saudi Commercial bank του πρίγκιπα Alwaleed Bin Talal, συνόδευσε την εμφάνισή της στο προσκήνιο με μια γενναιόδωρη αύξηση κεφαλαίου της επιχείρησης επιπέδου 6 δις γαλλικών φράγκων αρχικά . Έκτοτε η όλη επένδυση συνέχισε την πορεία της με σημαντικές διακυμάνσεις, αλλά με δεδομένο ότι η περιοχή της Marne –la- Valée είχε αποκτήσει ζωή, οικονομική κίνηση και υποδομές, ενώ οι εργαζόμενοι στην περιοχή είχαν αποκτήσει μερίδιο στην ελπίδα. Κατά το σκέλος αυτό, το δημόσιο συμφέρον του γαλλικού Δημοσίου, ταυτίστηκε με το κοινοτικό συμφέρον του ενιαίου ευρωπαϊκού χώρου εν τοις πράγμασι και με αποτελεσματικότητα.

13. Η επενδυτική δραστηριότητα σε σχέση με τη γη (land development) και το κοινοτικό δίκαιο

Η Eυρωντίσνευλαντ, αποτελεί ένα περίπλοκο και ίσως ακραίο παράδειγμα ανάπτυξης ακινήτων και παράλληλης ανάπτυξης νομικής και οικονομικής πρωτοτυπίας. Παρότι ο χώρος στην Ευρωπαϊκή Ήπειρο δεν αφθονεί η ανάπτυξη των υποδομών δεν δύναται παρά να συνέχεται με το χώρο. Οι μεταφορικές υποδομές αναδεικνύουν περιοχές οι οποίες ερήμωναν, αφού παραδοσιακά τα κέντρα , οι πόλεις και τα δίκτυα αναπτύχθηκαν στην Ευρώπη στους αιώνες και ανάλογα με την ανάπτυξη του πολιτισμού.
Η ανάπτυξη γης είναι πριν απ’όλα ιστορική παρέμβαση καθώς, η οικονομία δημιουργεί κατά το δυνατό ότι δεν ρύθμισε η ιστορία.
Η δυσκολία του να υποκαθιστά κανείς όμως την ιστορία είναι μεγάλη και επικίνδυνη. Για τον περιορισμό των κινδύνων αξίζει να προτάξει κανείς την συνισταμένη του ευρωπαϊκού πολιτισμού και τα εργαλεία που αυτός παρέχει.
Αρχικά, σε συνταγματικό επίπεδο και σε επίπεδο θεσμών θα αποτελούσε ασφάλεια για τις επενδύσεις ανάλογης φύσεως, ο σεβασμός των κανόνων που διαμορφώθηκαν σταδιακά, ώστε να βασίζεται η επένδυση σε έδαφος στέρεο και να αποφύγει τις μείζονες συνταγματικές συγκρούσεις.
Το ελληνικό παράδειγμα προσέφερε στη διαδρομή του παρόντος ήδη μια σειρά διαπιστώσεων ανάλογης φύσεως, είτε σε σχέση με την επένδυση του Καζίνο του Φλοίσβου, είτε σε σχέση με την ανάπτυξη του περιφερειακού δακτυλίου της Αθήνας και του Νέου Διεθνούς Αεροδρομίου των Σπάτων και την καταφυγή των επενδυτών στην προστασία κεφαλαίων εξωτερικού για την οποία έγινε λόγος ανωτέρω.
Η νομολογία του ΔΕΚ ανέδειξε την περίπτωση της Όπερας του Μιλάνο σε καθοριστικό παράδειγμα της υποχρέωσης των κρατών μελών να τηρούν το κοινοτικό δίκαιο πέρα από τις λέξεις και ιδιαιτερότητες της κάθε εθνικής νομοθεσίας .
Η γαλλική υποχώρηση της θεωρίας της σύμβασης παραχώρησης σε σχέση με την κοινοτική σύμβαση παραχώρησης δημοσίων έργων και η επικράτηση της υποχρέωσης τήρησης όρων διαφάνειας κατέδειξε τη σημασία νομικού διαλόγου και δημιουργικής σύνθεσης.
Το βρετανικό παράδειγμα που συνετελέσθη μετά την κατασκευή της σύνδεσης του Καναλιού της Μάγχης και της υιοθέτησης των παραχωρήσεων από το αγγλικό δίκαιο με το ζήλο του νεοφώτιστου αναδεικνύει την αποτελεσματικότητα της προσαρμοστικότητας και της υιοθέτησης των δοκιμασμένων συνταγών .
Επενδύοντας στην ανάπτυξη γης στον Ευρωπαϊκό Χώρο, ουσιαστικά συντελεί η οικονομία στην δημιουργία του, κάνοντας ένα βήμα επιπλέον αυτού της κατασκευής υποδομών, και μεταφορικών δικτύων .
Στην περίπτωση της ανάπτυξης δικτύων γίνεται η πράξη εκκίνησης της ανάπτυξης και κατόπιν το λόγο παίρνει η ιστορία και η οικονομία, οι οποίες επιτρέπουν μέσα από τις ροές ατόμων και εμπορευμάτων αλλά και αντιλήψεων την εγκατάσταση στο χώρο, ενοτήτων πολιτισμού, πόλεων, πολεοδομικών ιστών, εμπορικών κέντρων κλπ . Στην περίπτωση όμως της ανάπτυξης της γης οι κίνδυνοι είναι ακόμη μεγαλύτεροι, αφού η οικονομία για ένα διάστημα αποφασίζει να υποκαταστήσει συνολικά την ιστορία και να δηλώσει τις επιθυμίες στης στο χώρο, αφού τον εξοπλίσει με τα κατάλληλα δίκτυα.
Ο κίνδυνος της οικονομίας σε αυτό το σημείο έγκειται στο γεγονός ότι δεν είναι ποτέ βέβαιο αν ο στόχος, το όραμα που θα εγκαταστήσει σε συγκεκριμένο χώρο, θα τύχει της αποδοχής του χρήστη, στον οποίο έχει βασίσει την ανταποδοτικότητα του όλου εγχειρήματος .
Η ανάπτυξη της γης για να μην καθίσταται δημιουργία νεκροπόλεων ή μουσείων τολμηρής διανόησης κενών παλμών, οφείλει να λάβει υπόψη της τους χρήστες, ώστε να κερδίσει αυτό που της στερεί η ιστορία, τη βεβαιότητα της επένδυσης.
Η σπουδή στη διαλεκτική των πόλων εξουσίας ανέδειξε το χρήστη των υποδομών και του χώρου, ως τον καταλυτικό παράγοντα για την επιτυχία των οικονομικών ασκήσεων και των επενδυτικών προσδοκιών. Τούτο δε διότι όταν τα κράτη αδυνατούν να χρηματοδοτήσουν επαρκώς, όταν το τραπεζικό σύστημα βασίζεται στα κράτη και τις εγγυήσεις που αυτά παρέχουν, όταν παράλληλα η Ευρωπαϊκή Ένωση απαιτεί τη συνεργασία των οικονομικών παραγόντων για την ανάπτυξη των δικτύων της αλλά και τη οργάνωση του όλου ευρωπαϊκού χώρου, η εκτέλεση έργων δια μέσου της σύμβασης παραχώρησης δημοσίων έργων, η οποία βασίζεται στην καταβολή του εργολαβικού ανταλλάγματος από την εκμετάλλευση, δηλαδή από τους χρήστες, ως οικονομικό εργαλείο αναδεικνύει το χρήστη και τις ανάγκες του ως τον καταλύτη της ανταποδοτικότητας.
Παρότι συνεπώς οι πολίτες της Ευρώπης, ίσως να αγνοούν την οικονομική σημασία της ύπαρξής τους και οι ίδιοι, θα πρέπει να επισημανθεί ότι ,τα άτομα και οι ανάγκες τους καθίστανται ο βασικός και καθοριστικός πόλος εξουσίας γύρω από τα οποία οι λοιποί συντελεστές οφείλουν να οργανώνουν τη δράση τους και τις προσδοκίες τους για κέρδος.