Αλλη μια απόφαση προστίθεται στην σειρά αποφάσεων που εκδίδονται ελέγχοντας την εγκυρότητα δραστηριότητα Τράπεζας. Πλέον ο Αρειος Πάγος έχει αποφανθεί για πολλά ζητήματα και οι δανειολήπτες κάνουν αισθητή την παρουσία τους όπως και οι δικηγόροι τους που καταφέρνουν να τους στηρίξουν, αλλά και συλλογικοί φορείς που ενεργοποιούνται συστηματικά.
Συγκροτείται έτσι ένα σώμα νομολογίας το οποίο ερμηνεύει παλαιούς τραπεζικούς νόμους και εφαρμόζει τη σύγχρονη τραπεζική νομοθεσία συστηματικά καθώς και τη νομοθεσία για την προστασία του καταναλωτή.
Με τις με αριθμό 711/2007 και 961/2007 αποφάσεις του Πολυμελούς Πρωτοδικείου Αθηνών που εκδόθηκαν μετά από συλλογικές αγωγές της Ε.Κ.ΠΟΙ.ΖΩ. κατά δύο μεγάλων τραπεζών κρίνονται καταχρηστικοί 14 όροι που προβλέπουν την επιβολή προμηθειών ή (δήθεν) εξόδων για τραπεζικές εργασίες ή προβλέπουν αυθαιρεσίες στη διαμόρφωση των επιτοκίων.
Πρόκειται για πλήθος όρων που κατά περίπτωση βρίσκουν εφαρμογή στο ευρύ καταναλωτικό κοινό, επιβαρύνοντας αδικαιολόγητα τις καθημερινές συναλλαγές των καταναλωτών με τις τράπεζες.
Ειδικότερα, καταχρηστικοί κρίνονται με τις παραπάνω αποφάσεις μεταξύ άλλων οι όροι που ενυπάρχουν στους λογαριασμούς καταθέσεων και προβλέπουν:
- την επιβολή προμήθειας για κατάθεση στο λογαριασμό τρίτου (1,40 ευρώ),
- την επιβολή εξόδων κίνησης σε λογαριασμούς ταμιευτηρίου ή τρεχούμενους (0,80 ευρώ ανά κίνηση μετά την τέταρτη κίνηση κάθε μήνα),
- την επιβολή επιβάρυνσης στον δανειολήπτη 50 ευρώ για τη χορήγηση από την τράπεζα βεβαίωσης οφειλών,
- την επιβολή εξόδων τήρησης και παρακολούθησης στους λογαριασμούς καταθέσεων,
- την μονομερή μεταβολή των όρων λειτουργίας των λογαριασμών καταθέσεων,
- τον μονομερή καθορισμό των ημερών δέσμευσης και διαθεσιμότητας και μετάθεσης της έναρξης τοκοφορίας αναφορικά με ποσά που κατατίθενται.
- την επιβολή εξόδων αδράνειας (0,60 ή 1,00 ευρώ ανά μήνα) σε καταθετικούς λογαριασμούς που παραμένουν ακίνητοι για διάστημα μεγαλύτερο των 18 μηνών,
- τον περιορισμό της ευθύνης της τράπεζας σε περίπτωση που γίνει παράνομη χρήση του απωλεσθέντος ή κλαπέντος βιβλιαρίου καταθέσεως.
- Σύμφωνα εξάλλου με το Ν.2251/1994, όπως αυτός έχει τροποποιηθεί με το Ν. 3587/2007, μια Ένωση Καταναλωτών που έχει τουλάχιστον 500 ενεργά μέλη και έχει εγγραφεί στο μητρώο ενώσεων καταναλωτών τουλάχιστον πριν από ένα έτος, μπορεί να ασκεί κάθε είδους αγωγή για την προστασία των γενικότερων συμφερόντων του καταναλωτικού κοινού (συλλογική αγωγή). Η αγωγή αυτή μπορεί να ασκηθεί και όταν η παράνομη συμπεριφορά προσβάλλει τα συμφέροντα τριάντα (30), τουλάχιστον, καταναλωτών. Οι θετικές υπέρ του καταναλωτή αποφάσεις της Δικαιοσύνης, έχουν γενική ισχύ. Η εφαρμογή τους σε ατομικό επίπεδο, απαιτεί ατομική προσφυγή κάθε ενδιαφερομένου στη Δικαιοσύνη.
Η ΕΚΠΟΙΖΩ έχει καταθέσει, ήδη από το 1996, δεκάδες συλλογικές αγωγές, μεταξύ των οποίων και αρκετές κατά τραπεζικών ιδρυμάτων.Οι πλέον σημαντικές συλλογικές αγωγές αφορούσαν στους καταχρηστικούς όρους στις συμβάσεις πιστωτικών καρτών, στεγαστικών δανείων καθώς και καταθετικών λογαριασμών. Οι σημαντικότερες είναι οι με αριθμούς 1219/2001 ΑΠ, 5253/2003 ΕφΑθ., 430/2005 ΑΠ, 1212/2007 ΠολΠρΑθ, 33/2008 ΠολΠρΑθ, 711/2007 ΠολΠρΑθ, 961/2007 ΠολΠρΑθ και 2123/2009 ΑΠ. (Νομολογία - Τράπεζες).
Οι τράπεζες μεταξύ των άλλων γενικών όρων συναλλαγών στην κατάρτιση δανείων με τους πελάτες τους – καταναλωτές εδώ και χρόνια έχουν συμπεριλάβει μεταξύ άλλων και τον γενικό όρο ότι οι τόκοι υπολογίζονται με βάση έτος 360 ημερών. Αυτός όμως ο όρος εκρίθη παράνομος και καταχρηστικός από 4-3-2005 σύμφωνα με την αμετάκλητη απόφαση 430/2005 του Αρείου Πάγου (Δ Πολιτικό Τμήμα) καθώς ήρχετο σε αντίθεση με το παράγωγο ευρωπαϊκό-κοινοτικό δίκαιο (οδηγία) που ενσωματώθηκε στο ελληνικό δίκαιο με κοινή υπουργική απόφαση (Ζ1-178/13.2.2001, ΦΕΚ Β 255./8-3-2001) και επιβάρυνε το επιτόκιο κάθε ημέρας παρανόμως στον δανειολήπτη επιπλέον με 1,3889% τόκο (βλ την απόφαση), ενώ ο νόμιμος τρόπος υπολογισμού του τόκου ήταν με βάση έτος 365 ημερών. Όμως η αμετάκλητη απόφαση επειδή προέρχεται μετά από συλλογική αγωγή με τη διαδικασία του Ν 2251/1994 περί προστασίας καταναλωτών, έχει δημιουργήσει δεδικασμένο έναντι πάντων και οι Ελληνικές Τράπεζες όφειλαν να συμμορφωθούν και να αποδώσουν- επιστρέψουν τους παράνομους τοκογλυφικούς τόκους που κεφαλαιοποίησαν μαζί με τους τόκους που επέβαλαν επ΄αυτών. Αυτή η παρανομία των τραπεζών είναι γνωστή στους Δικαστές από το 2001 τουλάχιστον.
Στις 16-4-2010 από την Ολομέλεια του Συμβουλίου Επικρατείας εξεδόθη η με αριθμ 1210/2010 απόφασή του με την οποία απορρίφθηκε η αίτηση ακύρωσης 15 τραπεζών κατά της Ζ1-798/25-6-2008 –ΦΕΚ Β 1353/11-7-2008 απόφασης του Υπουργού Ανάπτυξης με την οποία μεταξύ άλλων παρανόμων –καταχρηστικών ΓΟΣ, απαγόρευε στις τράπεζες να αναγράφουν στις δανειακές συμβάσεις και τον παραπάνω παράνομο και τοκογλυφικό όρο συναλλαγών. Ως εκ τούτου πλέον η παραπάνω υπουργική απόφαση αποτελούσε κανόνα αναγκαστικού δικαίου και αυτό το γνώριζαν τραπεζίτες και δικαστές, οι οποίοι σε δικαστικές υποθέσεις όφειλαν να εφαρμόζουν αυτεπάγγελτα την παραπάνω αναγκαστική απαγόρευση .
Πρόσφατα με την υπ' αριθμό 3789/20-11-2015 απόφαση, το πολυμελές πρωτοδικείο Αθηνών (δικηγόρος ο κ. Αλεξόπουλος) :
- Για πρώτη φορά έκρινε άκυρες τόσο την αρχική δανειακή σύμβαση που συνήψαν δανειολήπτες με την Τράπεζα Πειραιώς όσο και τις τροποποιητικές πρόσθετες πράξεις (ρυθμίσεις) μειωμένης δόσης που υπέγραψαν οι δανειολήπτες αργότερα, καθώς και τις σχετικές συμβάσεις εγγύησης.
- Για πρώτη φορά έκρινε ότι η εν λόγω τράπεζα παρανομούσε βάζοντας καταχρηστικούς όρους στις δανειακές συμβάσεις και γι' αυτό το λόγο είναι άκυρες.
- Για πρώτη φορά έκρινε ότι η προσφυγή για ακύρωση δανειακής σύμβασης πρέπει να εξετάζεται συγκεκριμένα (In Concreto) για κάθε περίπτωση δανειολήπτη και ανάλογα με τις ειδικές κάθε φορά συνθήκες,
- Για πρώτη φορά έκρινε ότι δεν μπορούσαν να γνωρίζουν οι συγκεκριμένοι δανειολήπτες τους κινδύνους του επενδυτικού προϊόντος που ανελάμβαναν με την σύμβαση παρόλο που ήταν απόφοιτοι ΑΕΙ και ο ένας από αυτούς ήταν μάλιστα και δημοσιογράφος. Το μορφωτικό επίπεδο των δανειοληπτών δεν ελήφθη υπόψιν ως στοιχείο αρνητικό.
Είναι η πρώτη απόφαση που επιτυγχάνει εξαφάνιση της δανειακής σύμβασης και όχι μείωση της τρέχουσας τοκοχρεωλυτικής δόσης υπολογιζόμενης με τη συναλλαγματική της ισοτιμία εκταμίευσης. Δηλαδή δεν υπάρχει δάνειο!
Συγχαίρουμε τους συναδέλφους για την επιτυχία και ευελπιστούμε η έκδοση τέτοιων αποφάσεων να περιορίσει την αυτοπεποίθηση των Τραπεζών που με ευκολία καταχρώνται της θέσης τους. Ο καιρός που δεχόμασταν 5 τηλέφωνα την ημέρα επειδή μας έχει εγκριθεί δάνειο που δεν ζητήσαμε δεν είναι μακριά. Οπως δεν είναι μακριά η εποχή που η Αλκηστη Πρωτοψαλτη τραγουδούσε το Μια μέρα Χαράς για να διαφημίσει δάνεια. Γελά καλύτερα και χαίρεται καλύτερα όποιος χαίρεται τελευταίος όμως.
Για εκτενή αποσπάσματα της υπ' αριθμό 3789/20-11-2015 απόφασης του Πολυμελούς Πρωτοδικείου Αθήνας εδώ
Οταν οι δικαστές δικάζουν λοιπόν και όσο οι δικαστές δικάζουν πρέπει να αγωνιζόμαστε για την τήρηση του νόμου.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου