Μνημονιακά παράδοξα

Αντιλαμβάνομαι τη δυσκολία του κ. Χρυσοχοίδη να διαβάσει το Μνημόνιο και τα συναφή έγγραφα. Και ποιός άλλωστε θα το μπορούσε χωρίς σημαντικές δυσκολίες και τεχνογνωσία! Το θέμα εκτός από πολιτικό και εθνικό είναι και τεχνικό. Τόσο τεχνικό που δεν μπορεί παρά να προκαλεί προβληματισμούς με τα παράδοξά του. Συνοψίζω για σήμερα Το λεγόμενο μνημόνιο είναι ένα σύνολο κειμένων. Τα κείμενα αυτά είναι: 1) οι δύο «δανειακές» συμβάσεις, (στην ουσία μία, αφού η δεύτερη δεν παίρνει τη μορφή σύμβασης δημόσιου δανείου, όπως η πρώτη, αλλά τη μορφή ενός «εσωτερικού διμερούς» Διακανονισμού Χρηματοδότησης από το ΔΝΤ), ήτοι : α) η «Σύμβαση Δανειακής Διευκόλυνσης» (ΣΔΔ) μεταξύ της Ελληνικής Δημοκρατίας και των κρατών-μελών της Ευρωζώνης της 8.5.2010, 80 δισεκατομμύρια € (πρόκειται για το ποσό που ανέλαβαν να καταβάλουν τα δεκαπέντε κράτη μέλη της Ευρωζώνης) με επτά Παραρτήματα και β) η «Συμφωνία» (Συμφωνία Έγκρισης ΔΝΤ) μεταξύ Ελληνικής Δημοκρατίας και Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου (ΔΝΤ), με την οποία εγκρίνεται στις 9 Μαΐου 2010 από το ΔΝΤ ο «Διακανονισμός Χρηματοδότησης», 30.000.000.000 ευρώ από το ίδιο. Προηγουμένως η ελληνική κυβέρνηση είχε απευθύνει επιστολή στο ΔΝΤ ζητώντας , ως μέλος του, όπως προβλέπει ο κανονισμός του Ταμείου, τη χρηματοδότηση του οικονομικού της προγράμματος στο πλαίσιο ενός «Διακανονισμού Χρηματοδότησης Άμεσης Ετοιμότητας» (Stand–Βy Arrangement ), συνολικού ύψους τριάντα δισεκατομμυρίων ευρώ. Ο Διακανονισμός Χρηματοδότησης μαζί με την επιστολή προθέσεων (letter of intent) του αιτούντος κράτους συνιστούν τη «συμφωνία δανεισμού» . 2) τα τρία μνημόνια που συνοπτικά αποκαλούνται «Μνημόνιο Συνεννόησης»: Στις 3 Μαΐου 2010 είχε υπογραφεί, πριν από την υπογραφή των δανειακών συμβάσεων, μεταξύ της Επιτροπής, που ενεργούσε για λογαριασμό των κρατών - μελών της Ευρωζώνης, και της Ελληνικής Δημοκρατίας εκπροσωπούμενης από τον Υπουργό Οικονομικών και τον Διοικητή της Τραπέζης της Ελλάδος, «Μνημόνιο Συνεννόησης» (Memorandum of Understanding), στο οποίο περιελήφθησαν τα μέτρα και στόχοι του τριετούς προγράμματος που είχε καταρτισθεί από τις ελληνικές αρχές μετά από συνεννόηση με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα και το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο. Το «Μνημόνιο Συνεννόησης» απαρτίζεται από τρία επιμέρους μνημόνια: α) το «Μνημόνιο Οικονομικής και Χρηματοπιστωτικής Πολιτικής» (Memorandum of Economic και Financial Policies), με το οποίο καθορίζονται οι στρατηγικού χαρακτήρα στόχοι του προγράμματος και τα επιμέρους δημοσιονομικά, χρηματοπιστωτικά και διαρθρωτικά μέτρα, που πρέπει να ληφθούν για τη βελτίωση της δημοσιονομικής κατάστασης της χώρας και την ανάπτυξη της εθνικής οικονομίας, β) το «Μνημόνιο για τις συγκεκριμένες προϋποθέσεις Οικονομικής Πολιτικής» (Μemorandum of Understanding on Specific Economic Policy Conditionality), στο οποίο γίνεται εξειδίκευση και λεπτομερής περιγραφή των ανωτέρω μέτρων και του χρονοδιαγράμματος θεσπίσεως και υλοποιήσεώς τους μέχρι και το τέλος του 2012, και γ) το «Τεχνικό Μνημόνιο Συνεννόησης» (Technical Memorandum of Understanding), με το οποίο αποσαφηνίζεται η έννοια των χρησιμοποιούμενων όρων, καθορίζονται τα ποσοτικά κριτήρια απόδοσης και τα λοιπά κριτήρια αναφοράς, οι μέθοδοι αξιολόγησης του προγράμματος, καθώς και άλλες τεχνικού χαρακτήρα λεπτομέρειες για την παρακολούθηση της πορείας των επιχειρούμενων διαρθρωτικών αλλαγών. Από τις εκατοντάδες αυτές σελίδες που ξεφύλλισα για να είμαι συνεπής ως έλληνας πολίτης προ ημερών συνόψισα μερικές σκέψεις για το legal opinion του Νομικού Συμβουλίου του Κράτους. Σήμερα θα προσθέσω μία παρατήρηση σε σχέση με τη σύμβαση Intercreditor. H Ευρωπαϊκή Επιτροπή συνεβλήθη στην Σύμβαση Δανειακής Διευκόλυνσης ως εκπρόσωπος μιας σειράς κρατών μελών της Ενωσης δυνάμει του intercreditors agreement που συνάφθηκε ως δεύτερη σύμβαση μεταξύ των ανωτέρω πιστωτών και της Επιτροπής, με την οποία καθορίσθηκαν οι εσωτερικές τους σχέσεις και, ιδίως, τα καθήκοντα της Επιτροπής ως προς το συντονισμό και την εν γένει διαχείριση των διμερών δανείων («Συμφωνία μεταξύ των Πιστωτών», Intercreditor Agreement). Για τον αδαή εκ πρώτης όψεως ερωτηματικό παραμένει το κατά πόσον η Επιτροπή δύναται κατά τη Συνθήκη να ενεργεί ως Intercreditor. Εγώ το έβλεπα και το ξανάβλεπα και διάβαζα και ξαναδιάβαζα τη Συνθήκη. Σκεπτόμουν για καιρό ότι κάτι μου διαφεύγει. Ομως η γκρίνια γκρίνια. Η συνάδελφος λοιπόν η Βασιλεία η Πομπιέρη μου τόφερε προχθές το έγγραφο ημερομηνίας 5/5/2010 PCE 83/10 υπογραφόμενο από τον κ. Herman Van Rompuy προέδρο του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου όπου σχολιάζει τα όσα συμβαίνουν εκ μέρους του Συμβουλίου και διαβεβαιώνει ότι η Συνθήκη δεν προβλέπει τέτοιου είδους μηχανισμούς. Ετσι ησχύχασα. Τη Συνθήκη ακόμη τη διαβάζω σωστά. Καιμπορώ να διαβεβαιώσω τον κ. Χρυσοχοιδη ότι και αν διάβαζε τα κείμενα άκρη δεν θα έβγαζε. Μόνον θα "φρίκαρε" με τα περίεργα που συμβαίνουν εκεί μέσα. Δεν ξέρω ποιός τα συνέλαβε και γιατί. Σίγουρα ήταν για το καλό μας που δεν είχαμε φράγκο να πληρώσουμε και έπρεπε να μας δώσουν λένε. Σίγουρα όταν ζητιανεύεις δεν σε νοιάζει με τι διαδικασίες και χαρτιά λαμβάνεις οβολόν. Αλλά όταν βλέπω τα χαρτιά και με τη διαστροφή του επαγγέλματος αναρωτιέμαι: Γιατί τόσες συμβάσεις και κακό και δεν προτιμούσαμε λαμπάδες στην Παναγιά της Τήνου? Ποιός διασφαλίσθηκε με ένα μάτσο χαρτιά χωρίς νόημα και σκοπό? Ποιός ανέλαβε το ρίσκο να κάνει την Επιτροπή Intercreditor και το ΔΕΕ διαιτητή? Γι' αυτό όμως σε άλλο ποστ. Υποθέτω ότι ο κ. Χρυσοχοίδης θα διαβάζει τώρα με μανία. Και είμαι σίγουρη ότι οι σοφοί και σπουδαίου που συγγράφουν τώρα τις νέες Συμβάσεις Δανεισμού δεν μας διαβάζουν. Και σίγουρα δεν διαβάζουν και τίποτε απολύτως. Γιατί αν διάβαζαν θα είχαν βρει το χαρτί που βρήκε χθες η καλή συνάδελφος και θα ανησυχούσαν για τα πεπραγμένα τους. Aς to αναζητήσουν λοιπόν εδώ!