Παραολυμπιακοί Αγώνες

Αν οι Ολυμπιακοί Αγώνες υμνούν από την ελληνική αρχαιότητα μέχρι τiς μέρες μας το ανθρώπινο σώμα, οι Παραολυμπιακοί ανάγουν και το ανάπηρο σώμα σε αντικείμενο θέασης, ύμνου και υπέρβασης όπως το υγιές. Βασισμένο σε μια προωθημένη ανθρωπιστική ιδεολογία το παραολυμπιακό Κίνημα ανατρέπει τις αντιλήψεις αιώνων και ανανοηματοδοτεί και το ίδιο το Ολυμπιακό Κίνημα.
Ο δεύτερος παγκόσμιος πόλεμος έδωσε την αφορμή. Το 1948 ο νευροχειρουργός φυγάδας από τη Χιτλερική Γερμανία[1] Sir Ludwig Guttmann οργάνωσε μια αθλητική συνάντηση η οποία αφορούσε τους βετεράνους του 2ου Παγκοσμίου Πολέμου με τραυματισμούς στη σπονδυλική στήλη στο Stoke Mandeville της Μεγάλης Βρετανίας. Σαν αθλητικό γεγονός δεν ήταν κάτι το ιδιαίτερο. Αγωνίσθηκαν δύο ομάδες αποτελούμενες από 14 άνδρες και 2 γυναίκες όλοι παλαίμαχοι στρατιωτικοί. Τέσσερα χρόνια αργότερα ανταγωνιστές από την Ολλανδία συμμετείχαν στο γεγονός και η διεθνής διοργάνωση γεννήθηκε. Ολυμπιακοί Αγώνες για αθλητές με αναπηρίες οργανώθηκαν για πρώτη φορά στη Ρώμη το 1960, οι ονομαζόμενοι σήμερα και Παραολυμπιακοί . Στο Τορόντο το 1976 και άλλες ομάδες ατόμων με αναπηρίες προστέθηκαν και η ιδέα της ανάμειξης διαφορετικών κατηγοριών περιπτώσεων αναπηρίας για διεθνή αθλητικά γεγονότα δημιουργήθηκε. Τον ίδιο χρόνο οι πρώτοι Χειμερινοί Παραολυμπιακοί έλαβαν χώρα στη Σουηδία[2] .
Σήμερα οι Παραολυμπιακοί είναι εξαιρετικά αθλητικά γεγονότα για αθλητές με έξη κατηγορίες αναπηριών [3].
Η έμφαση δίδεται πστη συμμετοχή των αθλητών παρά στην αναπηρία. Το κίνημα μεγάλωσε δραματικά τα τελευταία χρόνια. Ο αριθμός των αθλητών που συμμετέχουν στους θερινούς Παραολυμπιακούς ανέβηκε από 400 αθλητές από 23 χώρες στη Ρώμη το 1960 σε 3806 αθλητές από 136 χώρες στην Αθήνα το 2004.
Οι Παραολυμπιακοί τελούνται τον ίδιο χρόνο με τους Ολυμπιακούς Αγώνες. Στις 19 Ιουνίου του 2001 μια συμφωνία συνάφθηκε μεταξύ της ΔΟΕ και της Διεθνούς Ομοσπονδίας Παραολυμπιακών (IPC ) η οποία διασφαλίζει την ταυτόχρονη διεξαγωγή για το μέλλον . Μετά το 2012 η Φιλοξενούσα Πόλη θα είναι υποχρεωμένη να φιλοξενήσεις και τους Παραολυμπιακούς. Το Τορίνο φιλοξένησε το 2006 τους Χειμερινούς Παραολυμπιακούς που αντιστοιχούν στους Θερινούς Παραολυμπιακούς του Πεκίνου το 2008. Το Βανκούβερ θα φιλοξενήσει τους Χειμερινούς Παραολυμπιακούς του 2010.
Είναι φανερό ότι οι Αγώνες συγχρονίζονται και οι ιδεολογίες εμπλέκονται. Μακράν του να έχει εδραιωθεί στις μέρες μας το δικαίωμα του ανάπηρου αθλητή, ο μεγάλος αριθμός των αναπήρων που επιβιώνουν και γίνονται αποδεκτοί κοινωνικά, τους επιτρέπει να γίνονται και αυτοί ημίθεοι των ημερών αναδεικνύοντας το νόημα της ζωής σε ένα επίπεδο που τα προηγούμενα χρόνια δεν είχαν ποτέ φαντασθεί.

Περίπου 38 εκατομμύρια άνθρωποι όλων των ηλικιών, ήτοι ένας στους δέκα Ευρωπαίους, πάσχουν από κάποια αναπηρία που συχνά τους εμποδίζει να αναπτύξουν πλήρη δράση σε κοινωνικό και επαγγελματικό επίπεδο. Για διάφορους λόγους, ο αριθμός αυτός αυξάνεται: το προσδόκιμο ζωής έχει αυξηθεί, οι άνθρωποι επιβιώνουν από ασθένειες ή ατυχήματα που στο παρελθόν θα είχαν αποβεί μοιραία, ωστόσο πολλοί είναι εκείνοι που επιβίωσαν αποκτώντας μια αναπηρία. Η πρόκληση συνίσταται πλέον όχι μόνο στη διατήρησή τους στη ζωή, αλλά στην εξασφάλιση, για τους ανθρώπους αυτούς, μιας ποιότητας ζωής, καθώς και της ένταξής τους στην κοινωνία.
Μόνο μια ολοκληρωμένη στρατηγική θα επιτρέψει την επίτευξη μιας ουσιαστικής ισότητας ευκαιριών και την πλήρη αξιοποίηση της δυναμικής των ατόμων με αναπηρίες. Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο η πολιτική σε θέματα αναπηρίας προσανατολίζεται, επί του παρόντος, στη δυνατότητα συμμετοχής στην κοινωνική ζωή καθώς και στον σεβασμό των δικαιωμάτων του ανθρώπου.
Ποιος είναι ο ρόλος του αθλητισμού στο πλαίσιο αυτό; Ο αθλητισμός για άτομα με αναπηρίες περιστρέφεται γύρω από δύο άξονες προσέγγισης, οι οποίοι συνίστανται αφενός στην κοινοτική πολιτική για τα άτομα με αναπηρίες και, αφετέρου, στην 'αθλητική' οπτική. Οι αθλητικές δραστηριότητες μπορούν να αποτελέσουν μέσο ευαισθητοποίησης απέναντι σε διάφορες προβληματικές. Για παράδειγμα, ο αθλητισμός μπορεί να διαδραματίσει σημαντικό ρόλο στη διαδικασία ένταξης σε μια κοινωνία χωρίς αποκλεισμούς, να αποτελέσει παράγοντα κοινωνικοποίησης, καθώς και να διανοίξει επαγγελματικές προοπτικές.
Το κοινοτικό δίκαιο θέσπισε στο πλαίσιο της απαγόρευσης διακρίσεων σειρά μέτρων τα οποία άπτονται της ανεκτικότητας και της καταπολέμησης των διακρίσεων ιδίως όσον αφορά τα άτομα με αναπηρία. Το ελληνικό δίκαιο ενσωμάτωσε τις διατάξεις του κοινοτικού δικαίου ανεξάρτητα από την Ολυμπιακή διοργάνωση και μάλιστα αρκετά μετά από αυτή.
Με το νόμο 3304/2005 (ΦΕΚ Α/16/27.1.2005) ενσωματώθηκαν στο Ελληνικό Δίκαιο οι Οδηγίες 2000/43 και 2000/78 της Ευρωπαϊκής Ένωσης «για την καταπολέμηση των διακρίσεων λόγω φυλετικής ή εθνοτικής καταγωγής καθώς και για την καταπολέμηση των διακρίσεων λόγω θρησκευτικών ή άλλων πεποιθήσεων, αναπηρίας, ηλικίας ή γενετήσιου προσανατολισμού στον τομέα της απασχόλησης και της εργασίας, ώστε να διασφαλίζεται η εφαρμογή της αρχής της ίσης μεταχείρισης.» (άρθρο 1)[4].

Η ελληνική νομοθεσία φυσικά δεν ανατρέπει την πραγματικότητα η οποία μόνο δεν ενισχύει την αναπηρία! Χώρα γεμάτη προκαταλήψεις ακόμη η Ελλάδα ποιός δεν το γνωρίζει?

Οι παραολυμπιακοί του 2008 έδωσαν στην Ελλάδα τα χρυσά που της στέρησε η φαρμακοδιέγερση .

Οι πιο επιτυχημένοι στην ιστορία ήταν για τα ελληνικά «χρώματα» οι Παραολυμπιακοί του Πεκίνου, οι οποίοι μόλις ολοκληρώθηκαν.

Οι Έλληνες αθλητές και αθλήτριες κατέκτησαν 24 μετάλλια, τέσσερα περισσότερα απ΄ όσα είχαν πανηγυρίσει πριν από τέσσερα χρόνια, όταν οι Αγώνες διεξήχθησαν στην Αθήνα.
Η ελληνική συγκομιδή μεταλλίων ήταν πέντε χρυσά, εννέα αργυρά και δέκα χάλκινα, με τον Χαράλαμπο Ταϊγανίδη να δικαιούται τον τίτλο του κορυφαίου, αφού ανέβηκε έξι φορές στο βάθρο.

Αναλυτικά τα μετάλλια:

• 
  Αθλητές Μετάλλια Αθλημα - Αγώνισμα
  Πασχάλης Σταθελάκος Χρυσό Στίβος - Σφαιροβολία
  Γιώργος Καπελλάκης Χρυσό Κολύμβηση - 50μ ελεύθερο
  Χρήστος Ταμπαξής Χρυσό Κολύμβηση - 50μ ύπτιο
  Χαράλαμπος Ταϊγανίδης Χρυσό Κολύμβηση - 100μ ύπτιο
  Χαράλαμπος Ταϊγανίδης Χρυσό Κολύμβηση - 100μ ελεύθερο
  Ανθή Καραγιάννη Ασημένιο Στίβος - Άλμα εις μήκος
  Γρηγόρης Πολυχρονίδης Ασημένιο Μπότσια - Μεικτό Ατομικό
  Αλεξάνδρα Δημόγλου Ασημένιο Στίβος - 400μ
  Παύλος Μάμαλος Ασημένιο Άρση βαρών σε πάγκο - -82,5 κιλά
  Χαράλαμπος Ταϊγανίδης Ασημένιο Κολύμβηση - 50μ ελεύθερο
  Χαράλαμπος Ταϊγανίδης Ασημένιο Κολύμβηση - 100μ πεταλούδα
  Γιώργος Καπελλάκης Ασημένιο Κολύμβηση - 100μ ελεύθερο
  Ανδρέας Κατσαρός Ασημένιο Κολύμβηση - 50μ ύπτιο
  Χαράλαμπος Ταϊγανίδης Ασημένιο Κολύμβηση - 200μ. μικτή ατομική
  Μαρία Σταματούλα Χάλκινο Στίβος - Σφαιροβολία
  Γιάννης Πρώτος Χάλκινο Στίβος - 400μ
  Αλεξάνδρα Δημόγλου Χάλκινο Στίβος - 100μ
  Θανάσης Μπαράκας Χάλκινο Στίβος - Άλμα εις μήκος
  Αλεξάνδρα Δημόγλου Χάλκινο Στίβος - 200μ
  Τσε Τζον Φερνάντες Χάλκινο Στίβος - Σφαιροβολία
  Τάσος Τσίου Χάλκινο Στίβος - Σφαιροβολία
  Γιώργος Καπελλάκης Χάλκινο Κολύμβηση - 200μ ελεύθερο
  Χαράλαμπος Ταϊγανίδης Χάλκινο Κολύμβηση - 400μ ελεύθερο
  Γιώργος Καπελλάκης Χάλκινο Κολύμβηση - 50μ ύπτιο

παιδιά ευχαριστούμε!

[1] Medawar J. and D. Pyke (1999): Hitler’s gift: scientists who fled Nazi Germany. London : R. Cohen : In association with the European Jewish Publishing Society.Scruton, J. (1998): Stoke Mandeville road to the Paralympics: fifty years of history. Brill Aylesbury : Peterhouse Press.

Guttmann, L. (1976): Textbook of sport for the disabled. Oxford : Aylesbury Bucks. Σχετικά και του Παντελή Μπουκάλα στην Καθημερινή Οι άλλοι Αγώνες

[2]Αναλυτικά βλ. και σε
http://olympicstudies.uab.es/eng/obs_rec.asp?id_categoria=13&id_subcategoria=22 του Κέντρου Ολυμπιακών Σπουδών της Βαρκελώνης με πολλές επιστημονικές ανακοινώσεις.
Βλ. επίσης Tony Sainsbury, Paralympic s, Past, Presern and Future σε http://olympicstudies.uab.es/lectures/web/ful.asp?id_llico=13 , Guttmann, L., Textbook of sport for the disabled. Oxford : Aylesbury Bucks, 1976, Medawar, J. and D. Pyke, Hitler’s gift: scientists who fled Nazi Germany. London : R. Cohen : In association with the European Jewish Publishing Society, 1999, Scruton, J., Stoke Mandeville road to the Paralympics: fifty years of history. Brill Aylesbury : Peterhouse Press.1998.
[3] Αναλυτικά σε Tony-Sainsbury, Paralympics: past, present and future, σε http://olympicstudies.uab.es/lectures/web/abo.asp?id_llico=13
[4] Με τον νόμο αυτόν απαγορεύονται οι διακρίσεις, τόσο οι άμεσες όσο και οι έμμεσες. Συγκεκριμένα, προκειμένου για διακρίσεις λόγω θρησκευτικών ή άλλων πεποιθήσεων, αναπηρίας, ηλικίας ή γενετήσιου προσανατολισμού,«α) συντρέχει άμεση διάκριση, όταν, για έναν από τους λόγους αυτούς, ένα πρόσωπο υφίσταται μεταχείριση λιγότερο ευνοϊκή από αυτήν της οποίας τυγχάνει, έτυχε ή θα ετύγχανε άλλο πρόσωπο σε ανάλογη κατάσταση.β) συντρέχει έμμεση διάκριση, όταν μια φαινομενικά ουδέτερη διάταξη, κριτήριο ή πρακτική μπορεί να θέσει πρόσωπα ορισμένων θρησκευτικών ή άλλων πεποιθήσεων, ορισμένης αναπηρίας, μιας ορισμένης ηλικίας ή ενός ορισμένου γενετήσιου προσανατολισμού, σε μειονεκτική θέση συγκριτικά με άλλα πρόσωπα. Δεν συνιστά ανεπίτρεπτη έμμεση διάκριση τέτοια διάταξη, κριτήριο ή πρακτική, όταν δικαιολογείται αντικειμενικά από έναν θεμιτό σκοπό και τα μέσα επίτευξής του είναι πρόσφορα και αναγκαία ή όταν αφορά άτομα με αναπηρία και μέτρα που λαμβάνονται υπέρ αυτών, …» (άρθρο 7 παράγρ. 1).
Πάντως, οι διατάξεις αυτές, «δεν θίγουν τα μέτρα που είναι αναγκαία για την τήρηση της δημόσιας ασφάλειας, τη διασφάλιση της δημόσιας τάξης, την πρόληψη ποινικών παραβάσεων, την προστασία της υγείας και την προστασία των δικαιωμάτων και ελευθεριών των άλλων.» (άρθρο 7 παράγρ. 2).
Ως διάκριση που απαγορεύεται νοείται επίσης και:
- «… η παρενόχληση ή κάθε άλλη προσβλητική ενέργεια, η οποία εκδηλώνεται με ανεπιθύμητη συμπεριφορά που σχετίζεται με έναν από τους λόγους του άρθρου 1 και έχει ως σκοπό ή αποτέλεσμα την προσβολή της αξιοπρέπειας προσώπου και τη δημιουργία εκφοβιστικού, εχθρικού, εξευτελιστικού, ταπεινωτικού ή επιθετικού περιβάλλοντος. Κατά την εξειδίκευση της έννοιας της παρενόχλησης λαμβάνονται υπόψη και τα χρηστά και συναλλακτικά ήθη.»- «…οποιαδήποτε εντολή για την εφαρμογή διακριτικής μεταχείρισης σε βάρος προσώπου για οποιονδήποτε από τους αναφερόμενους στο άρθρο 1 λόγους.» (άρθρο 2 παράγρ. 2 και 3).
Η απαγόρευση των διακρίσεων στον τομέα της εργασίας και της απασχόλησης εφαρμόζεται σε όλα τα πρόσωπα, στο δημόσιο και ιδιωτικό τομέα, όσον αφορά:«α) τους όρους πρόσβασης στην εργασία και την απασχόληση εν γένει, συμπεριλαμβανομένων των κριτηρίων επιλογής και των όρων πρόσληψης, ανεξάρτητα από τον κλάδο δραστηριότητας και σε όλα τα επίπεδα της επαγγελματικής ιεραρχίας, καθώς και τους όρους υπηρεσιακής και επαγγελματικής εξέλιξης,β) την πρόσβαση σε όλα τα είδη και όλα τα επίπεδα επαγγελματικού προσανατολισμού, επαγγελματικής κατάρτισης, επιμόρφωσης και επαγγελματικού αναπροσανατολισμού, συμπεριλαμβανομένης της απόκτησης πρακτικής επαγγελματικής εμπειρίας,γ) τους όρους και τις συνθήκες εργασίας και απασχόλησης, συμπεριλαμβανομένων και αυτών που αφορούν τις απολύσεις και τις αμοιβές,δ) την ιδιότητα του μέλους και τη συμμετοχή σε οργάνωση εργαζομένων ή εργοδοτών ή σε οποιαδήποτε επαγγελματική οργάνωση, συμπεριλαμβανομένων των πλεονεκτημάτων που απορρέουν από τη συμμετοχή σε αυτές.» (άρθρο 8 παράγρ. 1).
Σε σχέση με την αναπηρία, η απαγόρευση των διακρίσεων δεν εφαρμόζεται¨- «στις πάσης φύσεως παροχές που προσφέρουν τα δημόσια συστήματα ή τα εξομοιούμενα προς τα δημόσια, συμπεριλαμβανομένων των δημόσιων συστημάτων κοινωνικής ασφάλισης ή πρόνοιας.» (άρθρο 8 παράγρ. 3).- «… στις ένοπλες δυνάμεις και τα σώματα ασφαλείας, καθόσον αφορά σε διαφορετική μεταχείριση λόγω ηλικίας ή αναπηρίας σχετικής με την Υπηρεσία.» (άρθρο 8 παράγρ. 4).- όταν «η διαφορετική μεταχείριση που βασίζεται σε χαρακτηριστικό σχετικό με […] αναπηρία […] το οποίο, λόγω της φύσης των συγκεκριμένων επαγγελματικών δραστηριοτήτων ή του πλαισίου εντός του οποίου αυτές ασκούνται, αποτελεί ουσιαστική και καθοριστική επαγγελματική προϋπόθεση και εφόσον ο οικείος σκοπός είναι θεμιτός και η προϋπόθεση ανάλογη.» (άρθρο 9 παράγρ. 1).
Σημαντική είναι η διάταξη που προβλέπει ότι: «Για την τήρηση της αρχής της ίσης μεταχείρισης έναντι ατόμων με αναπηρία, ο εργοδότης υποχρεώνεται στη λήψη όλων των ενδεδειγμένων κατά περίπτωση μέτρων, προκειμένου τα άτομα αυτά να έχουν δυνατότητα πρόσβασης σε θέση εργασίας, να ασκούν αυτήν και να εξελίσσονται, καθώς και δυνατότητα συμμετοχής στην επαγγελματική κατάρτιση, εφόσον τα μέτρα αυτά δεν συνεπάγονται δυσανάλογη επιβάρυνση για τον εργοδότη. Δεν θεωρείται δυσανάλογη η επιβάρυνση, όταν αντισταθμίζεται από μέτρα προστασίας που λαμβάνονται στο πλαίσιο άσκησης της πολιτικής υπέρ των ατόμων με αναπηρία.» (άρθρο 10).
Επίσης, ορίζεται ότι:«1. Δεν συνιστά διάκριση η λήψη ή η διατήρηση ειδικών μέτρων με σκοπό την πρόληψη ή την αντιστάθμιση μειονεκτημάτων, λόγω θρησκευτικών ή άλλων πεποιθήσεων, αναπηρίας, ηλικίας ή γενετήσιου προσανατολισμού.2. Δεν συνιστά διάκριση, όσον αφορά στα άτομα με αναπηρία, η θέσπιση ή η διατήρηση διατάξεων που αφορούν στην προστασία της υγείας και της ασφάλειας στο χώρο εργασίας ή μέτρων που αποβλέπουν στη δημιουργία ή τη διατήρηση προϋποθέσεων ή διευκολύνσεων για τη διαφύλαξη ή την ενθάρρυνση της ένταξής τους στην απασχόληση και την εργασία.» (άρθρο 12).
Σε σχέση με την προστασία από παραβιάσεις της αρχής της ίσης μεταχείρισης, ορίζεται ότι:
- Στο πλαίσιο της διοικητικής δράσης, ο βλαπτόμενος από την παραβίαση μπορεί να ασκήσει αίτηση θεραπείας ή προσφυγή στα αρμόδια διοικητικά όργανα (σύμφωνα με τα άρθρα 24 έως 27 του Κώδικα Διοικητικής Διαδικασίας – Ν. 2690/1999) καθώς και να προςφύγει στα δικαστήρια (άρθρο 13 παράγρ. 1).- Η προστασία δεν επηρεάζεται από τυχόν λήξη της σχέσης στο πλαίσιο της οποίας έγινε η παραβίαση (άρθρο 13 παράγρ. 2).- Νομικά πρόσωπα τα οποία έχουν σκοπό τη διασφάλιση της τήρησης της αρχής της ίσης μεταχείρισης μπορούν να αντιπροσωπεύουν τον βλαπτόμενο ενώπιον των δικαστηρίων και να τον εκπροσωπούν ενώπιον οποιασδήποτε διοικητικής αρχής ή διοικητικού οργάνου, εφόσον προηγουμένως παρασχεθεί η συναίνεσή του με συμβολαιογραφικό έγγραφο ή ιδιωτικό έγγραφο, το οποίο θα φέρει θεώρηση του γνησίου της υπογραφής (άρθρο 13 παράγρ. 3).- Όταν ο βλαπτόμενος προβάλλει ότι δεν τηρήθηκε η αρχή της ίσης μεταχείρισης και αποδεικνύει ενώπιον δικαστηρίου ή αρμόδιας διοικητικής αρχής πραγματικά γεγονότα από τα οποία μπορεί να συναχθεί άμεση ή έμμεση διάκριση, το αντίδικο μέρος φέρει το βάρος να αποδείξει στο δικαστήριο, ή η διοικητική αρχή να θεμελιώσει, ότι δεν συνέτρεξαν περιστάσεις που συνιστούν παραβίαση της αρχής αυτής. Η ρύθμιση αυτή δεν ισχύει στην ποινική δίκη (άρθρο 14).- Η παρεχόμενη προστασία καλύπτει επίσης τυχόν απόλυση ή δυσμενή, εν γένει, μεταχείριση προσώπου, η οποία εκδηλώνεται ως αντίμετρο σε καταγγελία ή αίτημα παροχής έννομης προστασίας, για τη διασφάλιση τήρησης της αρχής της ίσης μεταχείρισης (άρθρο 15).- Όποιος παραβιάζει την απαγόρευση της διακριτικής μεταχείρισης για λόγους που αναφέρονται στο άρθρο 1 κατά τη συναλλακτική διάθεση αγαθών ή προσφορά υπηρεσιών στο κοινό τιμωρείται με φυλάκιση έξι (6) μηνών μέχρι τριών (3) ετών και με χρηματική ποινή χιλίων (1.000) έως πέντε χιλιάδων (5.000) ευρώ (άρθρο 16).- Η παραβίαση της απαγόρευσης της διακριτικής μεταχείρισης από πρόσωπο που ενεργεί ως εργοδότης, κατά τη σύναψη ή άρνηση σύναψης εργασιακής σχέσης ή στη διάρκεια, λειτουργία, εξέλιξη ή λύση αυτής, συνιστά παραβίαση της εργατικής νομοθεσίας και επιφέρει τις κυρώσεις που προβλέπονται από το άρθρο 16 παράγραφος 1 εδάφιο Α του ν. 2639/1998( ΦΕΚ 205 Α), όπως ισχύει (άρθρο 17).