ΝΟΜΙΚΑ ΝΕΑ

NOMIKΑ ΝΕΑ LAW BLOG

NOMIKΑ ΝΕΑ LAW BLOG

Κυριακή 16 Σεπτεμβρίου 2007

Σκέψεις πριν από την κάλπη



Ο ελληνικός λαός προσέρχεται σήμερα στις κάλπες προκειμένου να ασκήσει το ύψιστο δικαίωμα (κατά πολλούς καθήκον) που παρέχεται σε μία δημοκρατία. Σε μερικές θα γνωρίζουμε και το αποτέλεσμα. Ωστόσο η ολοκλήρωση μιας ιδιαίτερης προεκλογικής περιόδου όπως αυτή γεννά μία σειρά από ερωτήματα και προβληματισμούς.

Το Σύνταγμά μας ήδη στο άρθρο 1 ορίζει ότι το θεμέλιο του πολιτεύματος είναι η λαϊκή κυριαρχία και ότι όλες οι εξουσίες πηγάζουν από το λαό, υπάρχουν υπέρ αυτού και του Έθνους και ασκούνται όπως ορίζει το Σύνταγμα (άρθρο 1 παρ. 2 και 3). Ο λαός καλείται λοιπόν σε τακτά χρονικά διαστήματα να επιλέξει τους εκπροσώπους του στην κεντρική πολιτική σκηνή, το Κοινοβούλιο, το οποίο με τη σειρά αναδεικνύει την κυβέρνηση της χώρας. Ενόψει του γεγονότος ότι δεν ήταν ποτέ δυνατό να εφαρμοστεί ένα σύστημα άμεσης δημοκρατίας το λεγόμενο αντιπροσωπευτικό σύστημα είναι η μοναδική βιώσιμη λύση.

Παρακολουθώντας ωστόσο την εξέλιξη της πολιτικής ζωής της χώρας γεννώνται έντονα ερωτήματα σχετικά με το κατά πόσο αυτό που προκύπτει από την εκλογική διαδικασία είναι πραγματική η έκφραση της λαϊκής βούλησης και πόσες ευκαιρίες έχει αυτή να εκφραστεί πραγματικά. Το σύγχρονο πολιτικό λόγο πολλοί τον αποκαλούν ξύλινο στην πραγματικότητα είναι όμως ανύπαρκτος. Στην πολιτική αντιπαράθεση που διεξάγεται με αφορμή τις επερχόμενες εκλογές δε γίνεται λόγος για προγράμματα και επιλογή πολιτικών. Τα μεγάλα κόμματα που στοχεύουν στην εξουσία φαίνεται να διεξάγουν έναν πλειοδοτικό διαγωνισμό για το ποιος θα δώσει τα πιο πολλά. Τα μικρότερα κόμματα διαγωνίζονται για το ποιος μπορεί να εκφράσει καλύτερα την αντίδραση του κόσμου στο δικομματισμό, η οποία ωστόσο δε θα επιφέρει κανένα ουσιαστικό αποτέλεσμα. Διότι είτε θα συνεχίσουν να αρνούνται οποιαδήποτε συμμετοχή είτε θα αποπειραθούν και αυτά να ασκήσουν εξουσία.

Οι υποψήφιοι αναλώνονται σε διαξιφισμούς με αφορμή ζητήματα, τα οποία δεν έχουν και πολύ μεγάλη σημασία. Για παράδειγμα κανείς δεν αναζητά την ευθιξία ενός υπουργού, ο οποίος θα πρέπει να αναλάβει τις πολιτικές του ευθύνες και να παραιτηθεί εφόσον δημιουργεί προβλήματα στη χώρα, αλλά και στην κυβέρνηση, στην οποία συμμετέχει. Ούτε βέβαια και την αποφασιστικότητα ενός Πρωθυπουργού που θα απαιτήσει την παραίτηση αυτή. Το μόνο που μας λέγεται, από όλες τις κυβερνήσεις, είναι ότι εφόσον προκύψει η ποινική ευθύνη του οποιουδήποτε, τούτος θα καταδικαστεί. Δηλαδή ότι η κυβέρνηση θα σεβαστεί τη διάκριση των λειτουργιών και δε θα εμπλακεί στο έργο της δικαστικής εξουσίας. Είναι τραγικό πάντως μία αυτονόητη κατάκτηση της δημοκρατίας να καταλήγει στη σημερινή εποχή σε κυβερνητική εξαγγελία. Τούτο σημαίνει δύο πράγματα: πρώτον ότι οι κυβερνήσεις σαφώς παρεμβαίνουν στο έργο της δικαιοσύνης, οπότε νιώθουν την ανάγκη να μας διαβεβαιώνουν για το αντίθετο, και δεύτερον ότι στο χώρο της ευθύνης της που συνδέεται με την απόδοση πολιτικών ευθυνών δε γίνεται τίποτε. Θα τα λύσει όλα η ανεξάρτητη δικαιοσύνη. Το πιο λυπηρό πάντως είναι ότι οι εξαγγελίες αυτές που συνδέονται με γνώσεις που λαμβάνουμε στο μάθημα του συνταγματικού δικαίου ήδη από το πρώτο εξάμηνο της φοίτησής μας στις νομικές σχολές τις κάνουν εκπρόσωποι κομμάτων που είναι συνάδελφοι (εν ευρεία ή στενή εννοία).

Εδώ λοιπόν τίθεται το πρώτο ερώτημα:
-Τι να κάνει η κυρίαρχη λαϊκή βούληση όταν οι επιλογές που της προσφέρονται είναι τόσο χαμηλό επιπέδου και κανείς από όσους έχουν τη δύναμη να λαμβάνουν αποφάσεις δεν ευαισθητοποιείται;

Μέσα σε όλα αυτά μάλιστα όλοι δηλώνουν άμεσα ή έμμεσα ότι δεν επιθυμούν να συνεργαστούν για τη διακυβέρνηση της χώρας με κανέναν. Ωστόσο ο εκλογικός νόμος που ισχύει είναι αναλογικότερος από τον προηγούμενο και ως εκ τούτου είναι αρκετά πιθανό να μην μπορέσει ένα κόμμα να κυβερνήσει μόνο του και να απαιτηθεί να υπάρξει συνεργασία μεταξύ δύο ή και περισσοτέρων κομμάτων. Όλες οι προεκλογικές εξαγγελίες κατατείνουν πάντως στο ότι δεν πρόκειται να αναζητηθεί αυτό το ενδεχόμενο και θα γίνονται εκλογές μέχρι να προκύψει αυτοδύναμη κυβέρνηση.

Εδώ τίθεται το δεύτερο ερώτημα:
-Εάν η λαϊκή κυρίαρχη κατά το Σύνταγμά μας βούληση επιθυμεί να μην υπάρξει αυτοδύναμη κυβέρνηση θα τη σέρνουμε σε εκλογές μέχρι να αποφασίσει το ορθό, δηλαδή το σχηματισμό αυτοδυναμίας από ένα κόμμα; Πώς μπορεί να είναι δηλαδή να είναι κυρίαρχη, όταν αμφισβητείται η ορθότητα της επιλογής της;

Αναφέρθηκε ήδη ότι το επίπεδο του πολιτικού λόγου είναι χαμηλό και πολλές φορές απογοητεύει. Μετά την πρόσφατη αναθεώρηση αποφασίστηκε να είναι ασυμβίβαστη με την ιδιότητα του βουλευτή η άσκηση κάθε μορφής εργασίας (άρθρο 57 του Συντάγματος). Τούτο προφανώς αποσκοπούσε στο να σταματήσουν ορισμένοι βουλευτές-κατά κανόνα ελεύθεροι επαγγελματίες- να εκμεταλεύονται την ιδιότητά τους, ώστε να προσελκύσουν πελατεία. Το συγκεκριμένο ασυμβίβαστο πάντως τελικά οδήγησε τους περισσότερους βουλευτές αυτής της κατηγορίας στο να βρουν διεξόδους, προκειμένου να διατηρήσουν και την επαγγελματική τους δραστηριότητα. Η πιο συνηθισμένη μορφή είναι η άσκηση ης δραστηριότητας μέσω κάποιου άλλου. Υπήρξαν βεβαίως και ορισμένοι που δε διανοήθηκαν να εγκαταλείψουν το επάγγελμά τους, πράγμα που αποστέρησε την πολιτική ζωή από ορισμένους πανάξιους πρωταγωνιστές της. Πάντα ο επιτυχημένος επαγγελματίας ήταν ένα ζητούμενο στην πολιτική.

Εδώ τίθεται το επόμενο ερώτημα:

Δε θα έπρεπε να έχουμε ή να φτιάξουμε ένα πολιτικό σύστημα ώριμο, όπου εφόσον κάποιος αποφάσιζε να εισέλθει στην κεντρική πολιτική θα σταματούσε από μόνος του την επαγελατική δραστηριότητα,ώστε να μην εκμετελλεύεται την ιδιότητά του προς προσέλκυση πελατείας; Επίσης δεν είναι υποκριτικό να έχουμε μία απαγόρευση, η οποία είναι εύκολο να παρακαμφθεί;

Κλείνοντας θα θέλαμε να ευχηθούμε καλή επιτυχία σε όλους τους συναδέλφους, οι οποίοι επέλεξαν να μπουν στην εκλογική μάχη, διατηρώντας έτσι μία παράδοση που θέλει τους δικηγόρους στην πρώτη γραμμή της πολιτικής σκηνής. Δε θα πρέπει να ξεχνούμε ότι πολλοί πρωθυπουργοί (συμπεριλαμανομένου και του σημερινού) υπουργοί, αρχηγοί κομμάτων είναι συνάδελφοί μας. Ελπίζουμε και ευχόμαστε λοιπόν η παρουσία τους στη νέα Βουλή να είναι έντονη όσον αφορά τόσο στον αριθμό όσο και στις παρεμβάσεις τους.

Καλή ψήφο και καλά αποτελέσματα.

3 σχόλια:

philos είπε...

Δεν θα με πείραζε καθόλου πάντως να δω την Ελλάδα να την κυβερνάει ένας μηχανικός ή ένας μαθηματικός. Έτσι για αλλαγή!

nikos gavrielis είπε...

Σε αντίθεση με πολλούς εγώ τον εκλογικό νόμο τον βρίσκω αρκετά καλό σε σχέση με τον προηγούμενο. Βάσει του προηγουμένου, αυτή τη στιγμή η ΝΔ θα είχε 165 έδρες!Δεν φαίνεται λίγο υπερβολικό ένα κόμμα του 42% να έχει τόσες πολλές έδρες;Δηλαδή αν κάποιο κόμμα έφτανε σε επίπεδα Ανδρέα Παπανδρέου του 1981 ή Κώστα Μητσοτάκη του 1990 (47% αν δεν απατώμαι), ουσιαστικά δεν θα άφηνε έδρανο για έδρανο για άλλα κόμματα. Τώρα τουλάχιστον ο νόμος είναι αναλογικότερος, οπότε ή έχεις τις έδρες που αναλογούν στο ποσοστό σου ή δεν είσαι αυτοδύναμος οπότε αναζητάς "φιλίες" για να κυβερνήσεις.
Και τις κυβερνήσεις συνασπισμών τις θεωρώ πολύ καλές για τη Δημοκρατία. Τόσες και τόσες χώρες που τις εφαρμόζουν τόσα χρόνια (βλ. Γερμανία κτλ.)πώς πάνε μπροστά; Και γιατί εμείς (δηλαδή οι αρμόδιοι πολιτικοί μας) τις απορρίπτουμε συλλήβδην;

Panagiotis Skouris είπε...

Αγαπητέ phile οπωσδήποτε μια τέτοια εναλλαγή θα ήταν ενδιαφέρουσα. Ωστόσο δεν ήταν όλοι οι πρόσφατα διατελέσαντες ή υποψήφιοι πρωθυπουργοί νομικοί. Θα μπορούσε να αναφέρει εδώ κανείς τον Α. Παπανδρέου στην πρώτη κατηγορία, το Μ. Έβερτ και το Γ. Παπανδρέου (το νεότερο).