γράμματα σε ένα νέο δικηγόρο

23 Sep γράμματα σε ένα νέο δικηγόρο

Posted at 15:10h in Δικηγορικά by Ελένη Τροβά

Η εικόνα του δικηγόρου για πολλούς από τους νέους συναδέλφους έχει στηθεί μέσα από τηλεοπτικές σειρές και ταινίες που έγιναν επιτυχία. Δεν ονειρεύονται απαραίτητα να γίνουν “ο δικηγόρος του διαβόλου”, ούτε μέλος της ” φίρμας” αλλά επενδύουν τα νιάτα τους σε μια πραγματικότητα που απέχει ιδιαίτερα από αυτή που θα πρέπει να αντιμετωπίσουν. Παιδικά πανελλαδικών εξετάσεων, που αρίστευσαν, που έδωσαν υπερηφάνεια στους γονείς και συγγενείς του, ή συχνά ακόμη και στον τόπο καταγωγής τους, ονειρεύτηκαν μία καριέρα ανάλογη των επαίνων που έλαβαν, την ψυχικής και ακαδημαϊκής επένδυσης που έγινε γι’αυτούς. Γιατί μα την αλήθεια επένδυση είναι οι σπουδές ενός νέου Έλληνα που χρηματοδοτούνται από την οικογένεια συνήθων με θυσίες. Μετά μεταπτυχιακό, ίσως δεύτερο μεταπτυχιακό, διδακτορικό ενίοτε. Γλώσσες φυσικά αρκετές. Κάποτε αρκούσε να γνωρίζεις μία γλώσσα για να κάνεις σπουδαία καριέρα στον τόπο. Σήμερα με περισσότερες συχνά των τριών ξένων γλωσσών και περιμένεις να περάσεις συνέντευξη με κάποια δικηγορική εταιρία που ενδέχεται να σε προσλάβει. Πόσους όμως θα προσλάβει και η εταιρία αυτή? Άλλοτε πάλι πρόκειται για παιδιά που δεν έδωσαν πανελλαδικές αλλά σπούδασαν σε ξένα πανεπιστήμια κάθε είδους. Έχω δει σε βιογραφικό πανεπιστήμιο πόλης που δεν ήξερα ότι υπάρχει. Έχω δει όμως και πολλές Οξφόρδες ή Καίμπριτζ. Και πάλι φυσικά μια οικογενειακή επένδυση έγινε, που περιμένει να ανταμειφθεί και να παράγει καρπούς: την καριέρα. Πάλι ξένες γλώσσες, πάλι  χόμπι, πάλι μεταπτυχιακά.

Όμως η πραγματικότητα  του δικηγόρου δεν είναι αυτή που περίμεναν οι άξιοι νέοι και νέες του επαγγέλματος. Αν έχουν συγγενή δικηγόρο, αντιμετωπίζουν το πρόβλημα της σχέσης με το γονιό στη δουλειά. Διόλου εύκολο. Αν δεν έχουν συγγενή ίσως έχουν κάποιο γνωστό. Και τότε ο γνωστός που εξυπηρετεί καταλήγει να κάνει τη μεγαλύτερη εκμετάλλευση, καθώς δεν έχει επιλέξει το νέο φυντάνι, αλλά του επιβλήθηκε. Αν περάσουν συνέντευξη σε δικηγορική εταιρία και τους πάρουν διαπιστώνουν ότι τα πράγματα δεν είναι τόσο όμορφα όσο τους τα περιέγραφαν οι γνωστοί τους που δούλευαν εκεί. Και πώς τάχα? οι αμοιβές “ρεαλιστικές”, τα ωράρια ανύπαρκτα,η συνεργασία δύσκολη (για κάθε Έλληνα). Ακόμη χειρότερα όμως χωρίς μέλλον. Διότι συνήθως η ελληνική δικηγορική εταιρία είναι ένα οικογενειακό μαγαζί που δηλώνει ότι έχει ενταχθεί στο City. Eνα μαγαζί που συνήθως ο ή οι διάδοχοι δεν έχουν το επίπεδο του πατριάρχη (και μάλλον καλά κάνουν αφού και αυτοί δεν διάλεξαν αυτή τη δουλειά αλλά υποχρεώθηκαν σε διαδοχή). Αλλά και αν το ζήτημα των διαδόχων δεν είναι στο προσκήνιο υπάρχει το τεράστιο ζήτημα των εφήμερων συνεργασιών. Αποδεδειγμένα οι ελληνικές δικηγορικές εταιρίες τα τελευταία 10 χρόνια άλλαξαν βασικούς εταίρους και διασπάστηκαν ή ανασυγκροτήθηκαν. Σπάνιες οι εξαιρέσεις. Στην περίπτωση αυτή ο νέος που εργάζεται σε μία εταιρία πρέπει να διαλέξει με ποιόν θα πάει, ή να μην πάει πουθενά. Υπάρχει ακόμη το ζήτημα της “διαπλοκής”, των κομματικών δικηγορικών γραφείων (όπου οφείλεις να ταυτιστείς ιδεολογικά προδήλως), των εισπρακτικών. Μα την αλήθεια τα περισσότερα βιογραφικά έχουν περάσει από εισπρακτικές. Κρίμα.

Τέλος υπάρχουν οι καλοί πανεπιστημιακοί φοιτητές που προτιμώνται από τους καθηγητές τους. Οι νέοι συνάδελφοι τσιμπάνε όλοι ανεξαιρέτως χωρίς να ενημερωθούν για ανάλογες περιπτώσεις του παρελθόντος και της εξέλιξης που αυτές είχαν. Προσωρινή η χαρά και εδώ.

Όπως και νάχει το ζήτημα οι συμβιβασμοί είναι μεγάλοι και η προσγείωση απότομη. Σίγουρα η εικόνα του δικηγόρου των τηλεοπτικών σειρών, η εικόνα που είχαν οι γονείς και οι φίλοι τους, η εικόνα που ονειρεύτηκε κάθε αριστούχος δεν υπάρχει.

Ποτέ δεν υπήρχε βέβαια. Τίποτε σήμερα δεν είναι πολύ διαφορετικό από το παρελθόν εκτός από το μέγεθος της προσδοκίας. Γιατί ως γνωστόν όσο περισσότερο ταπεινωμένη είναι μία κοινωνία τόσο περισσότερα προσδοκά.

Και μετά τις διαπιστώσεις τι μένει? Μένει προσωρινά, το σύστημα γνωριμιών και υποστήριξης, λίγο πιο μακροπρόθεσμα οι εκλεκτικές συγγένειες, ίσως και κάποιες ευκαιρίες που δίνονται από τα πρώτα βήματα σε κάποιους. Όμως η “φίρμα” και ο “δικηγόρος” δεν υπάρχει. Τι μένει λοιπόν μετά από όλα αυτά για να πιστέψεις και να περιμένεις αν είσαι νέος συνάδελφος? Μόνον η αξία. Η αξία η οποία είναι μοναδική για κάθε επαγγελματία και φτιαγμένη στα μέτρα του. Άλλος κοινωνικός, άλλος εργατικός, άλλος μεγάλο νομικό μυαλό, άλλος γόης. Όλα τα είδη σε ζήτηση. Η αξία όμως ξεχωρίζει με το χρόνο και τις δοκιμασίες. Νέα για γρήγορες χαρές από εμένα δεν θα ακούσετε. Και πώς άλλωστε όταν στην ηλικία μου και με τις 18 νίκες του χρυσού στο ιστορικό μου, μεταξύ άλλων, συνομολογώ ότι ο πελάτης αποφάσισε μετά την 18η να αλλάξει… δικηγόρο? Θα ακούσετε όμως από εμένα για ζωές γεμάτες σκέψη, για προσωπικότητα που χτίζει το επάγγελμα, για τη μοναδική ελευθερία που προσφέρει. Ας αφήσουμε τα ψέμματα κατά  μέρος. Οι αλήθειες του επαγγέλματος είναι συναρπαστικές αν απενδυθούν τα τηλεοπτικά και τα διαδιδόμενα ευρέως ψεύδη.

Συνεπώς για το δικηγόρο, δεν υπάρχει ούτε μία συνταγή, ούτε ένα μοντέλο. Δικηγόρος είναι όποιος καταφέρει να χτίσει το δικό του υπόδειγμα επαγγελματία. Με αρετή την προσωπικότητά του. Και εν τέλει την αξία του.