ΝΟΜΙΚΑ ΝΕΑ

NOMIKΑ ΝΕΑ LAW BLOG

NOMIKΑ ΝΕΑ LAW BLOG

Πέμπτη 18 Φεβρουαρίου 2016

η αποχαλινωμένη ελευθερία της έκφρασης: περίπτωση Λαζόπουλου και λοιπών ανοήτων

17 Feb

Η ελευθερία του λόγου ή η ελευθερία της έκφρασης μας απασχολεί ιδιαίτερα ως νομικούς αλλά και ως πολίτες. Θιγόμενοι από τα λόγια του Λαζόπουλου αντιδρούμε στο ρατσιστικό του λόγο που προβάλεται τηλεοπτικά, υποστηρίζοντας παράλληλα τον γερμανό καθηγητή που διώχθηκε ποινικά πρόσφατα στην Κρήτη για τις απόψεις του και αθωώθηκε. Ομάδες θυμωμένων πολιτικών υπερασπίζονται τον δεύτερο και μαίνονται κατά του πρώτου.  Γενικό φαινόμενο σε σχέση με την ελευθερία του λόγου είναι η αποδοχή δύο μέτρων και δύο σταθμών. Η ελευθερία του λόγου απαγορεύει την αμφισβήτηση του Ολοκαυτώματος αλλά επιτρέπει την αμφισβήτηση της γενοκτονίας των Αρμενίων. Η ουσία στο βάθος είναι ξεκάθαρη: κανείς δεν επιτρέπει να τον βρίζουν ή να βρίζουν το λαό του, την ιστορία του, το θεό του, το σώμα του. Καθένας επιθυμεί να δώσει μια γροθιά στον απέναντι που τον θίγει και να τον κάνει να σωπάσει για πάντα. Η ελευθερία του λόγου όμως επιτρέπει δηλώσεις που οφείλουν να γίνουν ανεκτές.Οσο πιό απόλυτη είναι αυτή η ελευθερία τόσο πιό ανεκτική και ώριμη η κοινωνία που την αποδέχεται.
Πρόσφατα είδα τη νομολογία των ασφαλιστικών μέτρων για το θέμα και έντρομη διαπίστωσα ότι μπορεί κανείς να λέει ότι του κατέβει ενόψει του γεγονότος ότι η ελευθερία του λόγου επιτρέπει πολλά και διάφορα απίστευτα. Η νομολογία των δικαστηρίων είναι πραγματικά απελευθερωτική ακόμη και για το λόγο μίσους hate speach όπως ονομάζεται. Και όμως, όταν ο Λαζόπουλος βρίζοντας το Σόιμπλε (που ως δημόσιο πρόσωπο πρέπει να ανέχεται το δημόσιο βρίσιμο κατά τη νομολογία), προσβάλει τους ανθρώπους που ζουν σε καροτσάκι θυμώνουμε και αγριεύουμε. Τι θα έλεγε για την περίπτωση κάποιος υπερασπιστής της απόλυτης αυτής ελευθερίας? Λάθος κρίνει ο δικαστής?
Συνδέεται τάχα η ελευθερία του λόγου με την εξουσία? Θεωρώ ότι το δίχως άλλο ναι. Η νομολογία για την άρνηση και τους αρνητές του Ολοκαυτώματος δεν θα άντεχε το αντίπαλον δέος της Μοσσάντ ή των εβραίων που είναι αποφασισμένοι να φθάσουν στα άκρα. Ας μην βλέπει όμως κανείς ιστορικά τα γεγονότα σε συγκεκριμένη στιγμή μονάχα. Ο Εβραικός λαός βρίστηκε δημόσια με πάθος για αιώνες μέχρι να φθάσει στο σημείο να επιβάλει μια ιστορική θέση και αυτή μόνον για το Ολοκαύτωμα.
Ο Αριστείδης Χατζής αναφέρει ενδεικτικά για τη σχέση της Αμερικανικής και της ευρωπαϊκής σχολής:
Στις 4 Οκτωβρίου 1976 ο Frank Collin, ηγέτης μιας μικρής ομάδας νεοναζί στο Σικάγο ζήτησε άδεια για να παρελάσει με την ομάδα του στο προάστιο Σκόκι. Οι δημοτικές αρχές έθεσαν κάποιες προϋποθέσεις που καθιστούσαν αδύνατη την παρέλαση και οι νεοναζί κατέφυγαν στα δικαστήρια. 
Στις 28 Απριλίου 1977 το τοπικό δικαστήριο δικαίωσε τον δήμο καθώς στο Σκόκι οι 40.000 από τους 70.000 κατοίκους του ήταν εβραϊκής καταγωγής, οι 5.000 μάλιστα από αυτούς ήταν επιζήσαντες του Ολοκαυτώματος. Γι’ αυτό άλλωστε οι νεοναζί επέλεξαν το Σκόκι για την παρέλασή τους. Στην παρέλαση αυτή σχεδίαζαν να φορέσουν στολές του γερμανικού ναζιστικού κόμματος και να φέρουν σημαίες με σβάστικες.
Ο στόχος των ναζί ήταν προφανής: η παρέλαση μπροστά από τα σπίτια ανθρώπων που επέζησαν από το ολοκαύτωμα ή έστω ανθρώπων που έχασαν αγαπημένα πρόσωπα σ’ αυτό θα προκαλούσε ισχυρή ψυχική οδύνη στον εβραϊκής καταγωγής πληθυσμό του Σκόκι. 
Αυτό ισχυρίστηκαν οι δικηγόροι της κοινότητας του Σκόκι στα δικαστήρια, τονίζοντας ακόμα ότι ο λόγος μίσους, ο ρατσιστικός και μισαλλόδοξος λόγος, δεν θα πρέπει να προστατεύεται καθώς ισοδυναμεί με φυσική βία (και ορισμένες φορές είναι πολύ πιο οδυνηρός). Επιπλέον η παρουσία των Ναζί στο Σκόκι θα οδηγούσε οπωσδήποτε σε βίαιες συγκρούσεις που δεν θα μπορούσαν να ελεγχθούν από τις αρχές.
Όμως οι νεοναζί βρήκαν έναν ανεπιθύμητο γι’ αυτούς σύμμαχο. Την American Civil Liberties Union (ACLU), τη μεγαλύτερη φιλελεύθερη οργάνωση προστασίας των ατομικών δικαιωμάτων στις Η.Π.Α. Η ACLU κατέφυγε στα ομοσπονδιακά δικαστήρια και κέρδισε εκ μέρους των νεοναζί όλες τις δικαστικές διαμάχες με αποκορύφωμα τις αποφάσεις του Ανώτατου Δικαστηρίου της Πολιτείας του Ιλλινόι και του 7ου Περιφερειακού Εφετείου.
Τα αμερικάνικα δικαστήρια δικαίωσαν ουσιαστικά όχι τους Ναζί (που τελικά δεν παρέλασαν στο Σκόκι) αλλά την ACLU που έδωσε και συνεχίζει να δίνει αγώνες για την μεγαλύτερη δυνατή προστασία της ελευθερίας του λόγου και της έκφρασης που την έχει κατοχυρώσει η περίφημη πρώτη τροποποίηση του Αμερικανικού Συντάγματος:
«Το Κογκρέσο δεν θα θεσπίσει κανένα νόμο που να περιορίζει την ελευθερία του λόγου ή του τύπου.» Και «όταν λέμε κανέναν, εννοούμε κανένα νόμο» έλεγε ο ανώτατος αμερικανός δικαστής Hugo Black. Αν και η ACLU έχασε 30.000 μέλη και $500.000 σε εισφορές δεν υποχώρησε, ενώ πολλοί από τους δικηγόρους της που υπερασπίστηκαν με πάθος το δικαίωμα στην ελευθερία της έκφρασης των ναζί ήταν εβραϊκής καταγωγής.
Αντίθετα στην Ευρώπη η προστασία είναι όχι μόνο ελλιπής αλλά πολλές φορές και ανύπαρκτη. Τιμωρούνται πολλά είδη λόγου, η άρνηση του Ολοκαυτώματος, η άρνηση της γενοκτονίας των Αρμενίων, σε πολλές περιπτώσεις απαγορεύεται ακόμα και η στράτευση σε ακραίες οργανώσεις της Αριστεράς ή της Δεξιάς. Στην Ελλάδα (και αλλού) φτάσαμε στο τραγελαφικό σημείο να ποινικοποιούμε και την κουκούλα στις διαδηλώσεις.”
Το ζήτημα δεν είναι ακόμη κοντά στο να βρει τη λύση του. Και τούτο διότι με την αύξηση της ελευθερίας αυξάνεται και το θράσος και η επιθετικότητα των ανόητων. Διότι ανόητος και εξυπνάκιας ήταν ο Λαζόπουλος ο οποίος ηρωοποίησε τον Σόιμπλε λες και όλοι οι ΑΜΕΑ είναι σοφοί και σπουδαίοι.  Το δίχως άλλο θα υπάρχουν και ΑΜΕΑ με πάθη και ανοησία. Η ελευθερία του λόγου θα όφειλε να στηρίζει την ανοησία του Λαζόπουλου και να μην προκαλεί οργή, όπως συμβαίνει στη νομολογία συχνά. Ποιός όμως μας λέει ότι η νομολογία και η δικαιοσύνη παρακολουθούν το κοινό αίσθημα? διότι μια μπουνιά στο Λαζόπουλο θα του την όφειλε ο κάθε παραπληγικός ώσπου να γίνει τόσο μαύρος ώστε να τον υπερασπισθούν οι μαύροι.

Δεν υπάρχουν σχόλια: