Η ευρωπαϊκή δικαιοσύνη στα πρόθυρα νευρικής κρίσης Liberation 26/4/2015 Διάδρομοι των Βρυξελλών (αναδημοσίευση)

Άρθρο δημοσιευμένο στην εφημερίδα" Liberation" 

La justice européenne au bord de la crise de nerfs

Jean Quatremer 26 avril 2015 

 

Αριστερά, ο Βασίλειος Σκουρής, το 2010 με την Γερμανίδα Καγκελάριο. REUTERS / Sebastien Pirlet

Στις 28 Νοεμβρίου 2014, έλαβε χώρα στο Βερολίνο μια μυστική συνάντηση μεταξύ του Βασίλειου Σκουρή, Προέδρου του Δικαστηρίου των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων (ΔΕΚ), του Βόλφγκανγκ Σόιμπλε, Γερμανού υπουργού Οικονομικών, και του Heiko Maas, του ομοσπονδιακού υπουργού της δικαιοσύνης. Ο Έλληνας δικαστής, που σπούδασε στη Γερμανία, θέλει να "πουλήσει" τη μεταρρύθμιση του Δικαστηρίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΔΕΕ): το Βερολίνο πιστεύει ότι ο διπλασιασμός του αριθμού των δικαστών (28-56) και η κατάργηση του Δικαστηρίου Δημόσιας Διοίκησης (ΔΔΔ) που προτείνει ο Σκουρής είναι δυσανάλογες σε σχέση με την δικαστική καθυστέρηση και πάρα πολύ δαπανηρές (23 εκατομμύρια ετησίως) (άρθρο μου που εξηγεί τη μεταρρύθμιση είναι εδώ ). Ωστόσο, η Γερμανία είναι επικεφαλής ενός συνασπισμού οκτώ κρατών που απαρτίζουν μια ισχυρή αναστέλλουσα μειοψηφία στα συμβούλια των υπουργών της ΕΕ. Στο τέλος αυτής της συνάντησης, η Γερμανία ήρε τις επιφυλάξεις της και η μεταρρύθμιση εγκρίθηκε από τους υπουργούς στις Βρυξέλλες, με αντίθετες χώρες μόνο την Βρετανία, την Δανία και το Βέλγιο(1). Τι, λοιπόν, υποσχέθηκε ο Βασίλειος Σκουρής, του οποίου η θητεία λήγει τον Οκτώβριο, για να κλείσει τη συμφωνία με τους Γερμανούς; Εδώ είναι λοιπόν όπου η υπόθεση αποκτά ενδιαφέρον.  

Ο Σκουρής, ο οποίος ηγείται με σιδερένια πυγμή το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο από το 2003 (τέταρτη θητεία του ως πρόεδρος, ένα ρεκόρ), ταξίδεψε στο Βερολίνο, χωρίς καμία εντολή από τους συναδέλφους του και, ως εκ τούτου, χωρίς διαδικαστικές εγγυήσεις. Μια γκάφα. Στις 2 Δεκεμβρίου, για να καλυφθεί, ζήτησε από το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο την αναδρομική επικύρωση της επίσκεψής του, μια εξαιρετικά σπάνια διαδικασία. Αλλά δεν εξήγησε στους 27 δικαστές τι έκανε στο Βερολίνο. Ωστόσο, δεν είναι σύνηθες ο πρόεδρος του Ανώτατου Δικαστηρίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης να διαπραγματεύεται απευθείας με ένα Κράτος Μέλος! Αυτό δεν έρχεται σε αντίθεση με την ανεξαρτησία, την αμεροληψία, την ουδετερότητα που πρέπει να επιδεικνύουν οι Ευρωπαίοι δικαστές απέναντι στα Κράτη και στα Κοινοτικά Θεσμικά Όργανα;

Τι παραχωρήσεις δόθηκαν στο Βερολίνο;

Στο Λουξεμβούργο, αυτό το ταξίδι δεν άρεσε σε πολλούς δικαστές οι οποίοι φοβήθηκαν ότι η φήμη του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου επλήγη. Διότι η κίνηση αυτή πραγματοποιήθηκε σε μια κρίσιμη στιγμή - κλειδί στην ιστορία της Ένωσης: ο Σκουρής, σε λίγες εβδομάδες, πρέπει να προεδρεύσει του τμήματος μείζονος συνθέσεως, το οποίο πρέπει να λάβει μια απόφαση ορόσημο στην υπόθεση "OMT" (Νομισματικές Συναλλαγές επί τίτλων). Αυτό το πρόγραμμα εξαγοράς δημοσίου χρέους αποφασίστηκε από την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα (ΕΚΤ) τον Σεπτέμβριο του 2012,  πρόγραμμα που έχει σταματήσει με εμφανή τρόπο την κρίση της ευρωζώνης. Το πρόγραμμα αυτό, που αμφισβητείται  από τη Γερμανία, συμπεριλαμβανομένης και της Bundesbank,  έχει οδηγήσει το Συνταγματικό Δικαστήριο της Karlsruhe να ζητήσει , στις 7 Φεβρουαρίου του 2014, να υποβάλλει προδικαστικό ερώτημα στο Ευρωπαϊκό Δικαστηρίο, αλλά αφήνοντας να εννοηθεί ότι επιφυλάσσεται του δικαιώματος του να το κηρύξει αντίθετο προς τις Συνθήκες ΕΕ εάν οι Ευρωπαίοι δικαστές το κρίνουν νόμιμο ... Πρόκειται για μια υπόθεση τόσο σημαντική που θα μπορούσε να προκαλέσει μια σοβαρή πολιτική κρίση στη Γερμανία, και κυρίως για να τινάξει στον αέρα το ευρώ (ειδικά καθώς η ΕΚΤ έχει περάσει σε άλλους ρυθμούς προωθώντας το "quantitative easing", μια τεράστια εξαγορά του δημόσιου χρέους). Μήπως ο Σκουρής υποσχέθηκε στο Βερολίνο, σε αντάλλαγμα για την υποστήριξή του για τη μεταρρύθμιση του, να λάβει υπόψη του τις απαιτήσεις των Γερμανών δικαστών για την επικύρωση του προγράμματος OMT, το οποίο θα έχει ως αποτέλεσμα η δράση της ΕΚΤ να εξαρτάται από μια δικαστική εκτίμηση ; Κανείς δεν ξέρει, αλλά η υποψία είναι εκεί επειδή μια διαπραγμάτευση περιλαμβάνει παραχωρήσεις ...

  

(μετάφραση εγγράφου) 

1. Επιτροπή σχετικά με τους Κανόνες της Διαδικασίας - Αλλαγές σχετικά με το σχέδιο διαδικασίας του Δικαστηρίου έπειτα από συνέλευση του ¨Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου" στις 21 Νοεμβρίου 2014

Το Δικαστήριο εγκρίνει το νέο σχέδιο κανονισμού της διαδικασίας του Δικαστηρίου, όπως αναθεωρήθηκε μετά την συνέλευση του Συμβουλίου, στις 21 Νοεμβρίου 2014, μετά από δημοψήφισμα του Κ. Προέδρου στις 27 Νοεμβρίου 2014.

ΙΙΙ. ΔΙΑΦΟΡΑ       

1. Αρμοδιότητες των μελών του Δικαστηρίου

Λίστα 1

- Το Δικαστήριο ορίζει αναδρομικά τον Πρόεδρο Κ. Σκουρή για την εκπροσώπηση στις συναντήσεις με τον κ. Heiko Mass, ομοσπονδιακό υπουργό της Δικαιοσύνης και τον  κ. Wolfgang Schauble, ομοσπονδιακό υπουργό των Οικονομικών της Γερμανίας, στο Βερολίνο, στις 28 Νοεμβρίου 2014.

 - Το Δικαστήριο ορίζει τον δικαστή Rosas  για την εκπροσώπηση στην δεξίωση που διοργανώνεται από τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας λόγω της εθνικής γιορτής της Φινλανδίας, στο Ελσίνκι, στις 6 Δεκεμβρίου 2014.

Αυτό το εντυπωσιακό μείγμα ρόλων οφείλεται στον ρόλο της νομοθετικής πρωτοβουλίας που αναγνωρίζεται στο Δικαστήριο από τις Ευρωπαϊκές Συνθήκες για θέματα που το αφορούν. Μια σαφής παραβίαση της διάκρισης των εξουσιών που φαίνεται να μην έχει προβληματίσει ποτέ κανέναν.. Φανταστείτε εάν μπορούσαν στη Γαλλία, το Ανώτατο Ακυρωτικό Δικαστήριο, το Συμβούλιο της Επικρατείας ή το Συνταγματικό Συμβούλιο να υποβάλλουν σχέδια νόμων στο κοινοβούλιο; Ως εκ τούτου, καταλαβαίνουμε γιατί ο Σκουρής πίστεψε ότι είναι αρμόδιος να πάει και να διαπραγματευτεί στο Βερολίνο. Αλλά δεν είχε εκ των προτέρων το δικαίωμα να πάει χωρίς την εντολή των άλλων μελων του Δικαστηρίου: για παράδειγμα, ο Πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής μπορεί να διαπραγματευτεί μια νομοθετική πρόταση με τα κράτη μέλη μόνο μετά από εντολή του σώματος των Επιτρόπων. Η εξουσία της νομοθετικής πρωτοβουλίας ανήκει στο ΔΕΕ, όχι στον Πρόεδρό του.

Αναδρομική επικύρωση

Όταν ρωτήθηκε, ένα από τους εκπροσώπους του ΔΕΕ, ο Juan Carlos Gonzalez, απάντησε ότι «στις 18 Νοεμβρίου του 2014, η γενική συνέλευση του Δικαστηρίου είχε δώσει την άδεια στον Πρόεδρο Σκουρή να συμμετέχει στην Ημερίδα Feuerbach που οργανώθηκε από το Πανεπιστήμιο της lena και να εκφωνήσει μια ομιλία με θέμα "Η Ευρωπαϊκή  Ένωση ως κοινότητα αξιών με το παράδειγμα του Κράτους Δικαίου" στις 28 Νοεμβρίου. Δεδομένου ότι θα περνούσε από το Βερολίνο, ο Πρόεδρος άδραξε την ευκαιρία για να ζητήσει συνάντηση με τον Υπουργό Οικονομικών και τον Υπουργό Δικαιοσύνης. Η επιβεβαίωση αυτής της συνάντησης πραγματοποιήθηκε μετά τη γενική συνέλευση της 25ης Νοεμβρίου 2014. Ως εκ τούτου, ζήτησε την άδεια κατά τη γενική συνέλευση της 2ας Δεκεμβρίου, 2014 (αναδρομικά). " Ναι, αλλά γιατί δεν ενημέρωσε κανέναν για τις κινήσεις του; Γιατί δεν ζήτησε διαπραγματευτική εντολή σε περίπτωση που χρειαζότανε υποθετικά; Καμία απάντηση.

Το πλέον παράδοξο είναι ότι ο Σκουρής φαίνεται πολύ πιο σχολαστικός με την ανεξαρτησία του απέναντι στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, το οποίο είναι συν-νομοθέτης σε αυτή την υπόθεση: πάλεψε με νύχια και με δόντια για να εμποδίσει τους δικαστές του ΠΕΚ οι οποίοι  ήταν οι πιο αδιάλλακτα αντίθετοι με τη μεταρρύθμιση του, να μεταβούν την Τρίτη στο Στρασβούργο, σε μια πρόσκληση από την Επιτροπή Νομικών Θεμάτων του Κοινοβουλίου, προκαλώντας έντονες αντιδράσεις στο Λουξεμβούργο. Στριμωγμένος, τελικά συμφώνησε την Παρασκευή να παραστεί αυτοπροσώπως συνοδευόμενος από  τον Πρόεδρο της ΔΕΕ, τον Λουξεμβουργιανό Marc Jaeger, ελπίζοντας να αποθαρρύνει τους δικαστές ΔΕΕ και τους πιο αντίθετους στη μεταρρύθμιση του Δικαστηρίου, να έρθουν και να εξηγήσουν  στους ευρωπαίους βουλευτές  γιατί την κρίνουν τόσο αβάσιμη.

Ο "δικτάτορας", το ψευδώνυμο του Βασίλειου Σκουρή

Οι μέθοδοι του Σκουρή, ο οποίος διετέλεσε δύο φορές για μικρό χρονικό διάστημα υπουργός Εσωτερικών (ΠΑΣΟΚ) στη χώρα του, του χάρισαν τα διόλου κολακευτικά ψευδώνυμα στο Λουξεμβούργο, ως "ο δικτάτορας", "ο Συνταγματάρχης", "Ο Νονός" ... "Το ΔΕΚ έχει γίνει ένα προσωπικό σύστημα εξουσίας », κατηγορεί ένα μέλος του Δικαστηρίου που προτιμά να παραμείνει ανώνυμο δεδομένου του κλίματος φόβου που επικρατεί στο Λουξεμβούργο.« Με την πάροδο του χρόνου, ο πρόεδρος έχει συγκεντρώσει τεράστιες εξουσίες που του επιτρέπουν να βασιλεύει επί των δικαστών και των διάφορων δικαστηρίων. "Έτσι, μόνο ο Πρόεδρος (περιέργως εκλέγεται  από τους δικαστές του Δικαστηρίου και μόνο και όχι από τους δικαστές του ΠΕΚ και του ΔΔΔ), έχει τον πρώτο λόγο στις υποθέσεις, αυτός "τιμωρεί" τους δικαστές που δυσαρεστούν δίνοντάς τους «τις υποθέσεις τις πιο σκάρτες" σύμφωνα με μια πηγή. Επίσης, διόρισε τους φίλους του στην επιτροπή η οποία συμβουλεύει τους δικαστές που διορίζονται από τα κράτη του ΠΕΚ και του ΔΔΔ και έχει αναπτύξει ένα δίκτυο ανακύκλωσης υπαλλήλων στα θεσμικά όργανα ( παλιοί εισηγητές, βοηθοί δικαστών, βρίσκονται στις νομικές υπηρεσίες της Επιτροπής, του Συμβούλιου των Υπουργών και το Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, περιμένοντας την επιστροφή τους στο Λουξεμβούργο). Το 2012 ο Σκουρής, ήδη άκρως αμφισβητούμενος, επανεξελέγη με ισχνή πλειοψηφία (μία ψήφο) για την προεδρία μετά από συμφωνία με το Βέλγο δικαστή Koen Lenaerts ολλανδικής καταγωγής, ο οποίος είναι αντιπρόεδρος και ορισμένος διάδοχος, και επέβαλε χειρόγραφα και όχι προ-τυπωμένα ψηφοδέλτια.

Ο Σκουρής, ο οποίος δεν αντέχει να αμφισβητείται εσωτερικά, έχει κάνει τη μεταρρύθμιση του ΔΕΕ προσωπική του υπόθεση, ακόμα κι αν είναι σε βάρος της φήμης του Δικαστηρίου των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων που κατάφερε να μετατρέψει  σε πεδίο μάχης . Τίποτα δεν φαίνεται να μπορεί να το σταματήσει, παρά μόνο το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο.

(1) Όλα τα κράτη επωφελούνται από τον διπλασιασμό του αριθμού των δικαστών: για παράδειγμα, στη Γαλλία, ο Άρειος Πάγος και το Συμβούλιο της Επικρατείας θα μπορούν να στέλνουν έναν από τους δικούς τους στο Λουξεμβούργο ...