Posted at 14:36h
in Μεγάλες - Μικρές δίκες
Το νόημα της δίκης είναι η απόδοση δικαιοσύνης. Αυτό
τουλάχιστον πιστεύουμε όσοι προσβλέπουμε στη δικαιοσύνη με κάποιο τρόπο,
ιδίως όσοι την υπηρετούμε.Η αλήθεια είναι βέβαια ότι δικαιοσύνη δεν υπάρχει με τρόπο απόλυτο όσο απόλυτη είναι τουλάχιστον η ανάγκη του ανθρώπου για την απόδοσή της. Ούτε η θεία δικαιοσύνη είναι απόλυτη: Στον κόσμο πεθαίνουν βίαια παιδιά!
Παρόλα αυτά ο άνθρωπος ζει με την επίμονη φαντασίωση ότι υπάρχει δικαιοσύνη «κάπου» και ότι αυτή μπορεί «κάπως» να αποδοθεί. Εμείς καλούμαστε να υπηρετήσουμε αυτό το σκοπο΄.
Η δίκη είναι η δεύτερη μετά τη «θεία δίκη» φαντασίωση για απόδοση δικαιοσύνης, στο πλαίσιο της κοινωνικής συμβίωσης. Η δίκη στην πραγματικότητα δεν είναι παρά η απάντηση του πολιτισμού στην αυτοδικία, στην εκδίκηση. Διότι το ένστικτο ωθεί σε εκδίκηση. Η δίκη μπροστά σε δικαστήριο είναι μια αναπαράσταση, μια θεατρική τραγωδία που επιδιώκει κάθαρση. Και για την παράσταση αυτή όμως υπάρχουν κανόνες. Η υπερασπιστική γραμμή αποτελεί ένα προνόμιο της υπεράσπισης που επιτρέπει συχνά την απάτη και το ψέμμα. Η υπερασπιστική γραμμή δημιουργεί μία δίκη μέσα στη δίκη. Μία άλλη αλήθεια. Οταν μιλάμε στη χώρα μας για υπερασπιστική γραμμή φυσικά σκεπτόμαστε τα καμώματα του δικηγόρου Αλέξη Κούγια. Δικηγόρου που δεν περιορίζεται σε πελάτες χαμηλού προφίλ. Τον προτιμούν και “πλούσιοι και διάσημοι”.
Κάθε δίκη λοιπόν βάζει σε σκέψεις τους υπηρέτες της δικαιοσύνης. Συχνά ιδιαίτερα πικρές καθώς στα δρώμενά της συγκαταλέγονται ψεύδη, ελπίδες, φρίκη. Μια νέα πραγματικότητα όταν η προηγούμενη έχει ήδη καρποφορήσει με νεκρούς ή άλλες αδικίες.
Πρόσφατα η δίκη των ανθρώπων που σκότωσαν το συγγραφέα Μένη Κουμανταρέα προκάλεσε ρίγη στους νομικούς: όχι για το έγκλημα, όχι για τους θύτες. Αλλά για την υπερασπιστική γραμμή του συνηγόρου Αλέξη Κούγια.
Η αλήθεια είναι ότι η νεοελληνική κοινωνία είναι σκληρή για τους ανθρώπους της τέχνης που δολοφονήθηκαν όντας επώνυμοι και αυτοί. Ο ανώνυμος θύτης, απέναντι στο επώνυμο θύμα με τα πνευματικά προσόντα και τις ανθρώπινες αδυναμίες προξενεί σκέψεις και προβληματισμούς. Το γεγονός όμως παραμένει ότι ο φόνος είναι το έγκλημα και ο νόμος τιμωρεί την ανθρωποκτονία, την πράξη της αφαίρεσης της ζωής. Αναζητώντας τη δυνατότητα απόδοσης δικαιοσύνης για το θεμελιακό αδίκημα της αφαίρεσης της ζωής δεν μπορεί κανείς να μην ακούσει το συνήγορο υπεράσπισης Αλέξη Κούγια. Φορέας μιας αντίληψης που επιτρέπει στην υπεράσπιση τα πάντα και δυστυχώς συχνά επικρατεί, καταφέρνει να εμφανίζει το θύτη ως θύμα και να σκυλεύει το θύμα του χωρίς κανέναν ενδοιασμό. Ένας δικηγόρος που πληρώνεται άλλωστε ίσως να θεωρεί ότι αυτή είναι η δουλειά του: να πληρώνεται όσο καλύτερα μπορεί για το αποτέλεσμα. Αυτή τη φορά το αποτέλεσμα πάντως δεν δικαίωσε την υπερασπιστική γραμμή του «μοντελοπνίχτη».
Τέλος λοιπόν έλαβε η υπόθεση της άγριας δολοφονίας του λογοτέχνη Μένη Κουμανταρέα στο διαμέρισμά του στην Κυψέλη, στις 5 Δεκεμβρίου του 2014, με τους δράστες να καταδικάζονται σε ισόβια κάθειρξη χθες από το Μικτό Ορκωτό Δικαστήριο της Αθήνας. Οι δράστες είχαν παραβιάσει την οικία του λογοτέχνη με στόχο τη ληστεία (είχε πρόσφατα πουλήσει το πατρικό του στην Κηφισιά) και προέβησαν σε ωμότητες σε βάρος του Μένη Κουμανταρέα, αφήνοντάς τον νεκρό με μώλωπες και ρήξη σπληνός και νεφρού στο κρεβάτι του. Το δικαστήριο δεν αναγνώρισε ελαφρυντικό υπέρ των δραστών, καθώς ο εισαγγελέας είχε διατυπώσει την άποψη πως δεν είχε επιδειχθεί “ούτε ίχνος μετανοίας” από την πλευρά τους για την πράξη τους. Οι ερωτικές επιλογές θύματος και θυτών δεν έδειξαν να ενδιαφέρουν το δικαστήριο, δεδομένων, μάλιστα, και των κινήτρων των δραστών.
Η υπερασπιστική γραμμή της επίθεσης κατά του θύματος και της λάσπης και ψευδολογίας έχει γίνει κοινότυπη πλέον. Λίγο η αδυναμία να κοπιάσει κανείς στην ανεύρεση επιχειρημάτων, λίγο το θράσος που έχει εγκαθιδρύσει βασίλειο στη χώρα, λίγο η ικανοποίηση που προσφέρει στον πελάτη να βρίζεις αντί γι’αυτόν όπως θα ήθελε αλλά δεν μπορεί εκεί που κάθεται στο σκαμνί, λίγο και η μόδα, ε! η λάσπη είναι και αυτή μια λύση.
Στη δίκη για το φόνο του Μένη Κουμανταρέα καταδικάσθηκε η λάσπη των δικηγόρων.
Όπως ευχήθηκε ο Αλέξης Κούγιας με τα λόγια τούτα:
«Η πράξη του κατηγορούμενου μπορεί να έσωσε πολλά παιδιά, αυτή είναι η πραγματικότητα. Εμένα αν μου το ‘χε κάνει ο αείμνηστος, θα του είχα κόψει και τα γεννητικά όργανα και τα χέρια και τα πόδια»
Εύχομαι και εγώ με τη σειρά μου η τύχη της συμπεριφοράς του συνηγόρου για τους κατηγορούμενους να σώσει κάποια νέα παιδιά που αναζητούν στα νομικά το μέλλον τους νέους δικηγόρους που ίσως ζηλέψουν τα μεγάλα αμάξια του και τον μιμηθούν. Γιατί ως δικηγόρος και εγώ αν δεν υπήρχε ο νόμος για όσα λέει και ισχυρίζεται ευτελίζοντας την απόδοση δικαιοσύνης και το επάγγελμά μας «θα του έκοβα τη γλώσσα από τη ρίζα» και ως δικηγόρος και συνάδελφος και ως συμμέτοχος στα δικαστικά δρώμενα της εποχής για το επίπεδο που οδήγησε την υπεράσπιση και την υπερασπιστική γραμμή του δικηγόρου.
Η δίκη του φόνου του Μένη Κουμανταρέα έφερε στην επιφάνεια το θέμα της επιλογής υπερασπιστικής γραμμής και πάλι. Μετά το δεκαπεντάχρονο παιδί που κατά τον ίδιο δικηγόρο μάλλον έπρεπε να το βγάλουμε από τη μέση γιατί ήταν άτακτος και άλλαξε σχολικό περιβάλλον, ο συγγραφέας που καλά να πάθει να γλυτώσουμε δεν μπορεί παρά να προξενεί ανατριχίλες για τις “δίκες μας”. Οι δίκες της σύγχρονης κοινωνίας που συμμετέχουμε σιωπηρά και μαρτυρικά.
Δίκες που ξέρουμε εκ των προτέρων ότι δεν προσδοκά κανείς απόδοση δικαιοσύνης.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου