Τιμητικός Τόμος made in Greece

Μια από τις καλοκαιρινές υποχρεώσεις που συνδέονται με τον περισσότερο ελεύθερο χρόνο είναι και η συγγραφή σε τιμητικούς τόμους. Το καλοκαίρι των διακοπών τελειώνει. Καλώς σας βρίσκω λοιπόν με θέμα τους Τιμητικούς Τόμους των άλλων. Ελπίζω στη ζωή μου να μην χρειαστεί ποτέ να γίνω Τιμητικός Τόμος. Και ευτυχώς κανείς δεν με καταράστηκε ποτέ με τέτοια κατάρα. Δεν σημαίνει όμως ότι δεν θα συμμετέχω του ανοσιουργήματος. Λίγες φορές προσκλήθηκα (6-7 αν δεν κάνω λάθος) και ήταν όλες μία προς μία. To γλεντάω λοιπόν.
Μου έλεγε ένας συνάδελφος και καθηγητής ότι οι Τιμητικοί Τόμοι κουράζουν τους εκδότες καθώς δεν πουλάνε. Έχουν αρχίσει μάλιστα να εκδίδουν μόνον τον αριθμό αντιτύπων που θα λάβουν όσοι συμμετείχαν. Στην Ελλάδα φυσικά αυτά. Διότι αλλού… πληρώνεις χρυσάφι για τις πιο πρωτότυπες ιδέες και τις πιο τολμηρές σκέψεις της επιστήμης που γράφονται εκεί. Η αλήθεια είναι ότι το άρθρο μου που έχει πιο πολύ τύχει παραπομπών και συζητήσεως έχει γραφθεί για τον Τιμητικό Τόμο Επ. Σπηλιωτόπουλου. Έχω ακούσει και δει γραμμένες κακίες για το άρθρο στον Τιμητικό Τόμο Απ. Γεωργιάδη (ναι ναι αυτό για τα ζώα συντροφιάς………) Έτσι θα έπρεπε να είναι. Αν υπήρχε επιστημονικός διάλογος. Αν…..
Η κουλτούρα της επιστήμης επιβάλλει τη δημιουργία τους και στην Ελλάδα. Τούτο σημαίνει ότι με κάποια σημαντική αφορμή (συνήθως γενέθλια ή κρίσιμες στιγμές όπως συνταξιοδότηση) θεσμοί ή πρόσωπα τιμώνται με τη συγγραφή ενός τόμου από διαφόρους επιστήμονες. Συνήθως την πρωτοβουλία λαμβάνουν κάποιοι με κριτήριο το συναίσθημα και τη σχέση για τον τιμώμενο και καλούν άλλους να συμμετέχουν. Στην Ελλάδα όμως συνήθως πρόκειται για φριχτή αγγαρεία που κάνει κανείς για να μην λείψει από το πάρτυ. Από υποχρέωση ή/και ματαιοδοξία.
Τιμώμενος αυτή τη φορά που γράφω αυγουστιάτικα είναι ένας παλιός μου καλός και πολύ ωραίος καθηγητής. Αυτό το δεύτερο μάλιστα με ιντριγκάρει ιδιαίτερα. Βλέπεις δεν συμβαίνει συχνά. Τι μπορεί λοιπόν κανείς να γράψει για έναν ωραίο επιστήμονα? Μέσα μου το βρίσκω ανατρεπτικό και πρωτότυπο να γράψω ένα κείμενο με ερωτικούς – επιστημονικούς υπαινιγμούς … αλλά όχι. Πρέπει να σεβόμαστε τα πρόσωπα.
Τι μπορεί να γράψει για έναν καλό καθηγητή όταν δεν έχει σχέση συμφέροντος μαζί του? Δεν τον έχει εκλέξει, δεν τον έχει ευνοήσει, δεν τον έχει προικίσει με υποθέσεις ή γνωριμίες? Φυσικά δεν έχει λόγο να τον καλοπιάσει. Παρότι γίνεται στους τιμητικούς τόμους σε βαθμό κακουργήματος συχνά. Κολακείες που θυμίζουν νεκρολογία. Όχι, ο άνθρωπος είναι μια χαρά, δεν του αρμόζει νεκρολογία.
Τι να γράψει κανείς στην Ελλάδα για ένα καθηγητή με περιορισμένο συγγραφικό έργο (είναι πανέξυπνος άνθρωπος άλλωστε…) και κάμποσα χρήματα? Στην Ελλάδα που, όπως λέει και ο ίδιος, δεν υπάρχει επιστήμη?..................
Και όμως θα είμαι ανατρεπτική. Θα γράψω κάτι εντελώς πρωτότυπο (ελπίζω). Κάτι σοβαρό και ουσιώδες (προσβλέπω). Κάτι που να κάψω (φευ) σε μια έκδοση που θα διαβάσω μόνον εγώ αν δεν κάνω προδημοσίευση αλλού. Όχι νεκρολογία. Όχι γλείψιμο. Θα γράψω για ένα φίλο. Με το χιούμορ και τη λεπτή ειρωνεία που του αρμόζει. Με το βάθος σκέψης που μου έμαθε. Και με τη σκανταλιά και την παιδικότητα που τον χαρακτηρίζει. Θα πρέπει ίσως να τον παρηγορήσω που δεν ήταν το έργο του εκτενές. Που έζησε αντί να παριστάνει τον πολυπράγμονα περί το δίκαιο (δύσκολα τα πράγματα).
Την κατάρα μου σου δίνω να γίνεις τιμητικός τόμος στην Ελλάδα είχα πει σε κάποιον άλλο φίλο χαριτολογώντας. Θα γίνει σίγουρα. Και όχι γιατί οι κατάρες μου πιάνουν. Αλλά γιατί το είχε η κούτρα του να κατεβάζει ψείρες. Άσε που θα συγκινηθεί κιόλας. Αλλά αυτός μένει για άλλο καλοκαίρι.
Τούτο τον αύγουστο μετά από ένα μακρύ ωραίο ταξίδι στον κόσμο γεμάτη σκέψεις και εικόνες θα γράψω αλλουνού τιμητικό τόμο. Τίνος αν αναρωτιέστε? Μα τον ΤιμΤομ ενός Ναρκίσσου με ψυχή (και κουσούρια) μικρού παιδιού!
Καλή επιστροφή σε όλους. Καλή επιτυχία στους πρωτοετείς της Νομικής. Στους Επιτυχόντες. Και να προσέχουν να μην γίνουν Τιμητικοί Τόμοι στην Ελλάδα παρακαλώ!