Δευτέρα 28 Ιανουαρίου 2008
Κυριακή 27 Ιανουαρίου 2008
Και η διαφθορά ΤΕΖΑ!
Διαφθορά? ΕΔΩ Α-Π-Ο-Κ-Λ-ΕΙ-Ε-Τ-ΑΙ
Η τελευταία δεκαετία του 20ου αιώνα προίκισε τη χώρα μας με έναν εκτεταμένο αριθμό θεσμών, οργάνων και διαδικασιών που έχουν ως στόχο τον έλεγχο της ηθικής του κράτους, την εξάλιψη της διαφθοράς και της απάτης και την δημιουργία ενός πλαισίου το οποίο θα προστατεύει με κάθε τρόπο τον πολίτη από διαδικασίες αμφίβολης κρατικής ηθικής.
Τόσα που είναι να απορεί κανείς πώς επιβιώνει η διαφθορά με τόσα μέσα πάταξής της...
Ας ρίξουμε μια σύντομη ματιά
Ανεξάρτητα τέλος από τα διάφορα θεσμικά σχήματα που προβλέπει γενικά η νομοθεσία ρυθμίζονται και ειδικά όργανα εσωτερικού ελέγχου κατά της διαφθοράς όπως η Διεύθυνση Εσωτερικών Υποθέσεων της Ελληνικής Αστυνομίας.
Η Διεύθυνση Εσωτερικών Υποθέσεων ιδρύθηκε το 1999, με σκοπό την πάταξη των κρουσμάτων διαφθοράς στην Ελληνική Αστυνομία. Εδρεύει στην Αθήνα και η αρμοδιότητά της επεκτείνεται σε όλη την Ελλάδα. Στη Θεσσαλονίκη υπάρχει παράρτημα αυτής, η Υποδιεύθυνση Εσωτερικών Υποθέσεων Βορείου Ελλάδος, που επιλαμβάνεται περιστατικών κυρίως στη Βόρεια Ελλάδα. Λειτουργεί με ειδικό θεσμικό νομικό πλαίσιο (Ν. 2713/99 - Ν. 2800/2000) και υπάγεται απευθείας στον Αρχηγό της Ελληνικής Αστυνομίας. Εποπτεύεται στα ανακριτικά της καθήκοντα από Εισαγγελέα Εφετών και αναφέρεται κατ` έτος, δια του Διευθυντού της, στην Επιτροπή Θεσμών και Διαφάνειας της Βουλής. Επίσης, συνεργάζεται με την Επιτροπή Διαφάνειας του Συμβουλίου της Ευρώπης (GRECO).Ο Διευθυντής της Υπηρεσίας ορίζεται για μια τριετία, με απόφαση του Υπουργού Δημόσιας Τάξης, μετά από πρόταση της ηγεσίας του Σώματος και ύστερα από ακρόαση και γνώμη της Επιτροπής Θεσμών και Διαφάνειας της Βουλής. Με το άρθρο 2 του Ν. 3103/2003 η Διεύθυνση Εσωτερικών Υποθέσεων της Ελληνικής Αστυνομίας επιλαμβάνεται και σε αδικήματα χρηματισμού και εκβίασης που διαπράττουν ή συμμετέχουν σε αυτά υπάλληλοι και λειτουργοί του ευρύτερου δημόσιου τομέα. Η ύπαρξη εξειδικευμένων εσωτερικού ελέγχου για την πάταξη της διαφθοράς αποτελεί φαινόμενο που άνθισε και σε επίπεδο κοινοτικών οργάνων όπως ήδη διαπιστώθηκε προκαλώντας και μια ενδιαφέρουσα νομολογία σχετικά.
Η Επιτροπή Θεσμών και Διαφάνειας
Η Επιτροπή Θεσμών και Διαφάνειας αποτέλεσε σε επίπεδο Κοινοβουλίου την εγγυητική επιτροπή που θα διασφάλιζε τα δημόσια ήθη. Είναι ειδική μόνιμη επιτροπή το καθεστώς της οποίας ρυθμίζεται από τον Κανονισμό της Βουλής (άρθρα 43 Α και 138 Α). Σύμφωνα με το άρθρο 43 Α του Κανονισμού της Βουλής στην αρχή κάθε τακτικής Συνόδου, ο Πρόεδρος της Bουλής συνιστά τις εξής μόνιμες ειδικές επιτροπές: α) Mόνιμη επιτροπή απόδημου ελληνισμού. β) Mόνιμη επιτροπή θεσμών και διαφάνειας. γ) Mόνιμη επιτροπή αποτίμησης τεχνολογίας. δ) Μόνιμη επιτροπή ισότητας και δικαιωμάτων του ανθρώπου
Ο Συνήγορος του Πολίτη
Ο θεσμός του Συνηγόρου του Πολίτη ιδρύθηκε στην Ελλάδα με το ν. 2477/97. Ηδη διέπεται από ειδική ρύθμιση του ισχύοντος Συντάγματος και διέπεται από το ν. 3094/03. Σύμφωνα με το νόμο 3094/ 03 «Συνήγορος του Πολίτη και άλλες διατάξεις η ανεξάρτητη αρχή "Συνήγορος του Πολίτη" έχει ως αποστολή τη διαμεσολάβηση μεταξύ των πολιτών και των δημοσίων υπηρεσιών, των οργανισμών τοπικής αυτοδιοίκησης, των Ν.Π.Δ.Δ. και των Ν.Π.Ι.Δ. όπως αυτά καθορίζονται στο άρθρο 3 παρ. 1 του παρόντος, για την προστασία των δικαιωμάτων του πολίτη, την καταπολέμηση της κακοδιοίκησης και την τήρηση της νομιμότητας. Ο Συνήγορος του Πολίτη έχει επίσης ως αποστολή του την προάσπιση και προαγωγή των δικαιωμάτων του παιδιού. Ο Συνήγορος του Πολίτη εκτελώντας το ρόλο του οφείλει να προασπίζεται την πάταξη της διαφθοράς στη διοίκηση και να συνηγορεί υπέρ του πολίτη ο οποίος πάσχει από αυτήν.
Ο Γενικός Επιθεωρητής Δημόσιας Διοίκησης
Με το νόμο 3074/02 (ΦΕΚ Α΄296/4.12.2002) «Γενικός Επιθεωρητής Δημόσιας Διοίκησης. Αναβάθμιση του Σώματος Επιθεωρητών Ελεγκτών Δημόσιας Διοίκησης και του Συντονιστικού Οργάνου Επιθεώρησης και Ελέγχου και άλλες διατάξεις» συστήθηκε θέση Γενικού Επιθεωρητή Δημόσιας Διοίκησης για τη διασφάλιση της εύρυθμης και αποτελεσματικής λειτουργίας της διοίκησης, την παρακολούθηση και αξιολόγηση του έργου των ελεγκτικών σωμάτων της δημόσιας διοίκησης και τον εντοπισμό των φαινομένων δια φθοράς και της κακοδιοίκησης.
Το Σώμα Επιθεωρητών - Ελεγκτών Δημόσιας Διοίκησης
Με το ν. 2477/97 ιδρύθηκε στο άρθ. 6 αυτού Σώμα Επιθεωτηρών – Ελεγκτών Δημόσιας Διοίκησης με αρμοδιότητα τη διενέργεια επιθεωρήσεων, εκτάκτων ελέγχων και ερευνών΄με σκοπό τη διασφάλιση της εύρυθμης και αποτελεσματικής λειτουργίας της διοίκησης, ιδίως δε την επισήμανση φαινομένων κακοδιοίκησης, αδιαφανών διαδικασιών, αναποτελεσματικότητας, χαμηλής παραγωγικότητας και ποιότητας των παρεχομένων υπηρεσιών. Το Σώμα αναβαθμίσθηκε με το ν. 3074/02 (ΦΕΚ Α΄296/4.12.2002) «Γενικός Επιθεωρητής Δημόσιας Διοίκησης.Αναβάθμιση του Σώματος Επιθεωρητών Ελεγκτών Δημόσιας Διοίκησης και του Συντονιστικού Οργάνου Επιθεώρησης και Ελέγχου και άλλες διατάξεις» οπότε δόθηκε έμφαση στις αρμοδιότητές του στην επισήμανση φαινομένων διαφθοράς, κακοδιοίκησης και αδιαφανών διαδικασιών. Με το νόμο αυτό το Σ.Ε.Ε.Δ.Δ. καθίσταται ένα υπερόργανο με ελεγκτικές αρμοδιότητες ευρύ φάσμα αρμοδιοτήτων και εξουσιών.
Και εδώ σταματούν οι εθνικοί θεσμοί. Διότι έπονται και οι κοινοτικοί.
Μα είναι δυνατό να υπάρχει διαφθορά με τόσα όργανα καταπολέμησής της?
Τετάρτη 23 Ιανουαρίου 2008
Διόδια: δεν πληρώνω, δεν πληρώνω!
Με αφορμή σοβαρά δυστυχήματα στις εθνικές οδούς και ιδίως στην Εθνική Οδό Κορίνθου Πατρών συζητείταικαι υποστηρίζεται ως αντίδραση η μη πληρωμή διοδίων από τους χρήστες[1]. Ακούγεται παράδοξο αφού κανείς από όσους σκοτώνονται δεν θα γυρίσει πίσω. Το διόδιο δεν είναι ο οβολός στο Χάροντα για να περάσουν τον Αχέροντα. Αλλά ας το δούμε σε επίπεδο συμβολικών συνειρμών έστω.
Παράλληλα εξάλλου συζητείται αφενός η επιβολή διοδίων για την πρόσβαση στο κέντρο της Αθήνας[2] και η επιβολή διοδίων με βάση τις νέες συμβάσεις που υπογράφθηκαν για τους διάφορους αυτοκινητοδρόμους στη χώρα[3].
Επίσης δείτε τι αναφέρει το Άρθρο 7:
«2. α) Διόδια και τέλη χρήσης επιβάλλονται μόνο στους χρήστες αυτοκινητοδρόμων ή άλλων οδών με περισσότερες από μια λωρίδες κυκλοφορίας ανά κατεύθυνση, όταν οι οδοί αυτές έχουν χαρακτηριστικά ανάλογα προς τα χαρακτηριστικά των αυτοκινητοδρόμων καθώς και στους χρήστες γεφυρών, σηράγγων και ορεινών διαβάσεων».
Σημαντικές αποφάσεις έχουν εκδοθεί για το θέμα των διοδίων και από το ΔΕΚ. Τούτο όμως δεν σημαίνει ότι η οδηγία έχει ως συνέπεια την δυνατότητα μη πληρωμής των διοδίων.
Αν βέβαια ο ελληνικός νόμος δεν συνάδει με το κοινοτικό δίκαιο υπάρχουν ειδικά προβλεπόμενες διαδικασίες. Η μη καταβολή διοδίων θα οδηγήσει σε πολιτική πρόκληση και άνοιγμα της συζήτησης. Θα οδηγήσει όμως και σε σειρά κυρώσεων. Διότι και ο τρόπος είσπραξης των διοδίων πλέον προβλέπεται με τρόπο που δεν σηκώνει πολλή κουβέντα.
Ανεξάρτητα του πολιτικού βελινεκούς των προτροπών στη μη καταβολή διοδίων γιατί δεν αντιμετωπίζει κανείς το ενδεχόμενο αγωγών αποζημίωσης?
Γιατί δεν αντιμετωπίζει την καταγγελία στην ΕΕ ως ορθολογική διαδικασία ιδίως όταν είναι ο ίδιος πολιτικός και ξέρει το δρόμο για τις Βρυξέλλες?
Η μη προσαρμογή ή η πλημμελής προσαρμογή στο κοινοτικό δίκαιο συνιστά λόγο αποζημίωσης. Οι ζημίες είναι μεγάλες. Γιατί να μην πληρώσει λοιπόν αυτός που ευθύνεται?
Εν συντομία: η επίκληση του νόμου για μικροανταρσίες ακούγεται συχνά παράδοξη. Ο νόμος είναι εδώ και προσφέρει λύσεις λιγώτερο ή περισσότερο αποτελεσματικές. Οι άνθρωποι δεν θα γυρίσουν πίσω. Ούτε τα δυστυχήματα θα μειωθούν από το διόδιο. Απλά η αίσθηση του εμπαιγμού μπορεί να λειανθεί.
Είναι ικανοποιητικό ότι πολύς κόσμος σταδιακά πληροφορείται για τις διατάξεις που τον αφορούν.
Αν η γνώση του νόμου επιτρέψει την διεκδίκηση της νομιμότητας τόσο το καλύτερο.
Αν εξατμισθεί σε νταηλίκια θάναι κρίμα.
Δευτέρα 21 Ιανουαρίου 2008
Η θανατική ποινή και η Κίνα
Πολλά ακούγονται φέτος για την ανάδειξη της Κίνας σε υπερδύναμη.
Τούτο δεν θα το αμφισβητήσει κανείς ούτε θα επιχειρήσει γεωπολιτικές σκέψεις εδώ. Εξίσου συζητείται το ζήτημα των ανθωπίνων δικαιωμάτων στην Κίνα και ιδίως η διατήρηση της θανατικής ποινής. Η θανατική ποινή άλλωστε, θέμα για το οποίο δεν πρέπει να πάψουμε ποτέ να προβληματιζόμαστε ισχύει πάντα στις ΗΠΑ(1).
Τούτο δεν θα το αμφισβητήσει κανείς ούτε θα επιχειρήσει γεωπολιτικές σκέψεις εδώ. Εξίσου συζητείται το ζήτημα των ανθωπίνων δικαιωμάτων στην Κίνα και ιδίως η διατήρηση της θανατικής ποινής. Η θανατική ποινή άλλωστε, θέμα για το οποίο δεν πρέπει να πάψουμε ποτέ να προβληματιζόμαστε ισχύει πάντα στις ΗΠΑ(1).
Είναι όμως πάντα σημαντικό να διαπιστώνει κάποιος τι κάνει μια χώρα ή και ένας άνθρωπος στη δύναμή του, τι κάνει όταν όλος ο κόσμος τον κοιτά, όταν οι προβολείς είναι στραμένοι σε κείνον.
Το θέμα της θανατικής ποινής είναι πάντα επίκαιρο. Τελευταία μάλιστα συζητείται επικουρικά και η βελτίωση των τρόπων εκτέλεσής της. Ο εξανθρωπισμός της. Ζητούνται εκτελέσεις με ανθρώπινο πρόσωπο…Δηλαδή συζητείται ότι με τον απαγχονισμό δεν πεθαίνεις πάντα αμέσως, ενίοτε αποκεφαλίζεσαι, ότι με την ηλεκτρική καρέκλα ψήνεσαι για ώρα πριν ξεψυχίσεις...
Η συζήτηση περιλαμβάνει διάφορες λεπτομέρειες για τον τρόπο με τον οποίο αποβιώνει κανείς κατά την εκτέλεση της θανατικής ποινής. Λεπτομέρειες που είναι ανατριχιαστικές να τις διαβάζεις. Ακόμη περισσότερο να συζητάς γι’αυτές. Και να επιλέγεις το…πρακτέο.
Μπορείτε να διαβάσετε σήμερα τον Επενδυτή του Σαββάτου 19/1 σ. 37. Δεν θα πιστεύετε στα μάτια σας. Όχι μόνο δηλαδή είναι αποδεκτή η θανατική ποινή, αλλά και πρέπει να βελτιωθεί για λόγους ανθρωπιστικούς ο τρόπος εκτέλεσής της.
Οι αληθινές προκλήσεις συνδέονται και με το τι επιλέγει κανείς να μιμηθεί από τις υπερδυνάμεις. Με ποιους θα πάει κανείς και ποιους θα αφήσει.
Το γεγονός ότι οι ΗΠΑ διατηρούν τη θανατική ποινή δεν είναι δικαιολογία για κανέναν.
Το αυτονόητο θα πω αλλά αξίζει καμιά φορά να μην το ξεχνάμε:αν η Κίνα θέλει το αίσιο έτος του αρουραίου 8 να σταθεί στο ύψος των περιστάσεων του μαγικού της αριθμού, ας το ξανασκεφθεί
Αυτό θα είναι πρωτοπορία και πάντως όχι η Σταρμπακς και η Μακ Ντόναλντ ούτε τα περίτεχνα κτίρια διάσιμων αρχιτεκτόνων.
Ας το ξανασκεφθεί η Κίνα μια και είναι η χρονιά της! Καμιά φορά και η ουσία έχει το νόημά της. Η ουσία των κατακτήσεων των πολιτισμών που επιχειρεί κανείς να μιμηθεί για κάποιο λόγο. Ισως η θανατική ποινή όπως και η βρώση σκύλων να είναι κάτι το συνηθισμένο εκεί και αποδεκτό πολιτιστικά. Όπως όμως αμβισβητήθηκε το καθόλα αθώο τσάι υπέρ του εσπρέσσο, έτσι ας ξανασκεφθεί κανείς στον πολιτισμικό συγκερασμό και τα άλλα…
Και ας το σκεφθούμε όλοι όταν σπεύσουμε να παρακολουθήσουμε τους Ολυμπιακούς Αγώνες της που τόσο εντυπωσιακά προετοιμάζονται. Η θανατική ποινή δεν... "εξανθρωπίζεται". Οφείλει άμεσα να καταργηθεί παντού. Ας είναι αυτή η παρακαταθήκη του Διαφωτισμού που με γενναιοδωρία θύμισε ο ντε Κουμπερτίν στον κόσμο.
Το θέμα της θανατικής ποινής είναι πάντα επίκαιρο. Τελευταία μάλιστα συζητείται επικουρικά και η βελτίωση των τρόπων εκτέλεσής της. Ο εξανθρωπισμός της. Ζητούνται εκτελέσεις με ανθρώπινο πρόσωπο…Δηλαδή συζητείται ότι με τον απαγχονισμό δεν πεθαίνεις πάντα αμέσως, ενίοτε αποκεφαλίζεσαι, ότι με την ηλεκτρική καρέκλα ψήνεσαι για ώρα πριν ξεψυχίσεις...
Η συζήτηση περιλαμβάνει διάφορες λεπτομέρειες για τον τρόπο με τον οποίο αποβιώνει κανείς κατά την εκτέλεση της θανατικής ποινής. Λεπτομέρειες που είναι ανατριχιαστικές να τις διαβάζεις. Ακόμη περισσότερο να συζητάς γι’αυτές. Και να επιλέγεις το…πρακτέο.
Μπορείτε να διαβάσετε σήμερα τον Επενδυτή του Σαββάτου 19/1 σ. 37. Δεν θα πιστεύετε στα μάτια σας. Όχι μόνο δηλαδή είναι αποδεκτή η θανατική ποινή, αλλά και πρέπει να βελτιωθεί για λόγους ανθρωπιστικούς ο τρόπος εκτέλεσής της.
Οι αληθινές προκλήσεις συνδέονται και με το τι επιλέγει κανείς να μιμηθεί από τις υπερδυνάμεις. Με ποιους θα πάει κανείς και ποιους θα αφήσει.
Το γεγονός ότι οι ΗΠΑ διατηρούν τη θανατική ποινή δεν είναι δικαιολογία για κανέναν.
Το αυτονόητο θα πω αλλά αξίζει καμιά φορά να μην το ξεχνάμε:αν η Κίνα θέλει το αίσιο έτος του αρουραίου 8 να σταθεί στο ύψος των περιστάσεων του μαγικού της αριθμού, ας το ξανασκεφθεί
Αυτό θα είναι πρωτοπορία και πάντως όχι η Σταρμπακς και η Μακ Ντόναλντ ούτε τα περίτεχνα κτίρια διάσιμων αρχιτεκτόνων.
Ας το ξανασκεφθεί η Κίνα μια και είναι η χρονιά της! Καμιά φορά και η ουσία έχει το νόημά της. Η ουσία των κατακτήσεων των πολιτισμών που επιχειρεί κανείς να μιμηθεί για κάποιο λόγο. Ισως η θανατική ποινή όπως και η βρώση σκύλων να είναι κάτι το συνηθισμένο εκεί και αποδεκτό πολιτιστικά. Όπως όμως αμβισβητήθηκε το καθόλα αθώο τσάι υπέρ του εσπρέσσο, έτσι ας ξανασκεφθεί κανείς στον πολιτισμικό συγκερασμό και τα άλλα…
Και ας το σκεφθούμε όλοι όταν σπεύσουμε να παρακολουθήσουμε τους Ολυμπιακούς Αγώνες της που τόσο εντυπωσιακά προετοιμάζονται. Η θανατική ποινή δεν... "εξανθρωπίζεται". Οφείλει άμεσα να καταργηθεί παντού. Ας είναι αυτή η παρακαταθήκη του Διαφωτισμού που με γενναιοδωρία θύμισε ο ντε Κουμπερτίν στον κόσμο.
(1) για τις χώρες που διατηρούν τη θανατική ποινή βλ. στη Βικιπαίδια http://el.wikipedia.org/wiki/%CE%98%CE%B1%CE%BD%CE%B1%CF%84%CE%B9%CE%BA%CE%AE_%CF%80%CE%BF%CE%B9%CE%BD%CE%AE_%CF%83%CF%84%CE%BF%CE%BD_%CE%BA%CF%8C%CF%83%CE%BC%CE%BF#.CE.A7.CF.8E.CF.81.CE.B5.CF.82_.CF.80.CE.BF.CF.85_.CE.AD.CF.87.CE.BF.CF.85.CE.BD_.CF.84.CE.B7_.CE.B8.CE.B1.CE.BD.CE.B1.CF.84.CE.B9.CE.BA.CE.AE_.CF.80.CE.BF.CE.B9.CE.BD.CE.AE_.CF.83.CE.B5_.CE.B9.CF.83.CF.87.CF.8D
Τρίτη 15 Ιανουαρίου 2008
Κωδικοποίηση των Οδηγιών 89/665/ΕΟΚ και 92/13/ΕΟΚ
Δημοσιεύτηκε στις 12 Δεκεμβρίου 2007στην Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης (EE L 335 της 20.12.2007, σελ. 31) η Οδηγία 2007 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της 11ης Δεκεμβρίου 2007 για την τροποποίηση των οδηγιών 89/665/ΕΟΚ και 92/13/ΕΟΚ του Συμβουλίου όσον αφορά τη βελτίωση της αποτελεσματικότητας των διαδικασιών προσφυγής στον τομέα της σύναψης δημόσιων συμβάσεων.
Με την οδηγία αυτή τροποποιήθηκαν οι οδηγίες που ρύθμιζαν τα σχετικά με την υποχρέωση των κρατών μελών να παρέχουν αποτελεσματική δικαστική προστασία στους μετέχοντες σε διαγωνισμούς για την ανάθεση των δημοσίων συμβάσεων έργων, προμηθειών και υπηρεσιών. Οι οδηγίες αυτές έχουν μεταφερθεί στην ελληνική έννομη τάξη με τους Ν. 2522/1997 (Οδηγία 89/665/ΕΟΚ) και 2854/2000 (Οδηγία 92/12/ΕΟΚ).
Έχουμε ήδη αναφερθεί σε προηγούμενα post στις τελευταίες οδηγίες σχετικά με τις δημόσιες συμβάσεις (2004/17/ΕΚ και 2004/18/ΕΚ) και αντίστοιχα τα ΠΔ 59 και 60/2007, με τα οποία τούτες μεταφέρθηκαν στο εθνικό δίκαιο.
Βασικός στόχος των τροποποιήσεων σύμφωνα άλλωστε και με την πρώτη αιτιολογική της σκέψη της νέας οδηγίας είναι η διασφάλιση της αποτελεσματικής εφαρμογής των οδηγιών 2004/18/ΕΚ και 2004/17/ΕΚ.
Μετά από διαβούλευση, η οποία διήρκεσε αρκετό χρονικό διάστημα, διαπιστώθηκε ότι οι μηχανισμοί προσφυγής που προέβλεψαν τα κράτη μέλη για την παροχή της αποτελεσματικής δικαστικής προστασίας είχαν ορισμένες αδυναμίες.
Η πρώτη από τις αλλαγές σχετίζεται με την πρόβλεψη μίας ελάχιστης ανασταλτικής προθεσμίας για την υπογραφή της σύμβασης. Μετά τη λήψη της απόφασης ανάθεσης της σύμβασης οι ενδιαφερόμενοι θα πρέπει να έχουν τη δυνατότητα να αμφισβητήσουν τη νομιμότητά της. Μέχρι λοιπόν το αρμόδιο για την εκδίκαση της προσφυγής κατά της απόφασης ανάθεσης όργανο αποφασίσει, θα πρέπει να αναστέλλεται η υπογραφή της σύμβασης.
Σημαντικό βάρος δίδεται και στην πρόληψη των απευθείας αναθέσεων, για τις οποίες θα πρέπει να προβλέπονται αποτελεσματικές και αποτρεπτικές κυρώσεις. Κάθε σύμβαση που προκύπτει από παράνομη απευθείας ανάθεση θα πρέπει να θεωρείται καταρχήν ανενεργή. Στην έννοια της απευθείας ανάθεσης περιλαμβάνονται όλες οι αναθέσεις συμβάσεων, για τις οποίες δεν έχει δημοσιευθεί προκήρυξη στην Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης, όπως απαιτείται από τις οδηγίες 2004/18 και 2004/17. Οι απευθείας αναθέσεις πάντως που εμπίπτουν στις εξαιρέσεις που προβλέπονται από την κοινοτική νομοθεσία για τις δημόσιες συμβάσεις θεωρείται ότι είναι δικαιολογημένες και υπό την έννοια της οδηγίας 2007/66/ΕΚ. Επίσης δικαιολογημένη θεωρείται η χρήση της διαδικασίας με διαπραγμάτευση χωρίς δημοσίευση προκήρυξης κατά την έννοια του άρθρου 31 της Οδηγίας 2004/18 και 40 παρ. 3 της Οδηγίας 2004/17.
Ο προσδιορισμός των συνεπειών της κήρυξης του ανενεργού μιας σύμβασης εναπόκειται στα κράτη μέλη. Μπορεί να προβλεφθεί η αναδρομική ακύρωση όλων των συμβατικών υποχρεώσεων (ex tunc) ή να περιοριστεί η εμβέλεια της ακύρωσης στις υποχρεώσεις που δεν έχουν εκπληρωθεί ακόμη (ex nunc).
Είναι προφανές ότι οι δημόσιες συμβάσεις συνδέονται άμεσα με σοβαρά οικονομικά συμφέροντα, τα οποία θα μπορούσαν να αποτελούν επιτακτικό λόγο για τη διατήρηση της ισχύος μιας σύμβασης. Ως τέτοιος επιτακτικός λόγος πάντως δεν μπορεί να προβληθεί οικονομικό συμφέρον, το οποίο να συνδέεται άμεσα με τη σύμβαση. Οπωσδήποτε πάντως θα πρέπει για την κήρυξη του ανενεργού να προβλέπονται συγκεκριμένες προθεσμίες, οι οποίες και να γίνονται σεβαστές, προς εξασφάλιση της ασφάλειας δικαίου.
Τέλος, σε σχέση ειδικότερα με την οδηγία 92/13 καταργούνται το εκούσιο σύστημα βεβαίωσης και ο μηχανισμός συμβιβασμού, δεδομένου ότι δε χρησιμοποιήθηκαν ουσιαστικά.
Η τροποποίηση των δικονομικών οδηγιών αναμενόταν εδώ και αρκετό καιρό, όπως προέκυπτε από τον εκτενή διάλογο που διεξαγόταν σε σχέση με τα προβλήματα της εφαρμογής τους από τα κράτη μέλη. Μένει να δούμε, πώς θα ενσωματωθούν πλέον οι αλλαγές αυτές μέχρι την προθεσμία που έχει ταχθεί, η οποία λήγει στις 20 Δεκεμβρίου 2009.
Τις δικονομικές οδηγίες θα τις βρείτε κωδικοποιημένες σε:
http://www.scribd.com/doc/1024550/-89665-9213
Με την οδηγία αυτή τροποποιήθηκαν οι οδηγίες που ρύθμιζαν τα σχετικά με την υποχρέωση των κρατών μελών να παρέχουν αποτελεσματική δικαστική προστασία στους μετέχοντες σε διαγωνισμούς για την ανάθεση των δημοσίων συμβάσεων έργων, προμηθειών και υπηρεσιών. Οι οδηγίες αυτές έχουν μεταφερθεί στην ελληνική έννομη τάξη με τους Ν. 2522/1997 (Οδηγία 89/665/ΕΟΚ) και 2854/2000 (Οδηγία 92/12/ΕΟΚ).
Έχουμε ήδη αναφερθεί σε προηγούμενα post στις τελευταίες οδηγίες σχετικά με τις δημόσιες συμβάσεις (2004/17/ΕΚ και 2004/18/ΕΚ) και αντίστοιχα τα ΠΔ 59 και 60/2007, με τα οποία τούτες μεταφέρθηκαν στο εθνικό δίκαιο.
Βασικός στόχος των τροποποιήσεων σύμφωνα άλλωστε και με την πρώτη αιτιολογική της σκέψη της νέας οδηγίας είναι η διασφάλιση της αποτελεσματικής εφαρμογής των οδηγιών 2004/18/ΕΚ και 2004/17/ΕΚ.
Μετά από διαβούλευση, η οποία διήρκεσε αρκετό χρονικό διάστημα, διαπιστώθηκε ότι οι μηχανισμοί προσφυγής που προέβλεψαν τα κράτη μέλη για την παροχή της αποτελεσματικής δικαστικής προστασίας είχαν ορισμένες αδυναμίες.
Η πρώτη από τις αλλαγές σχετίζεται με την πρόβλεψη μίας ελάχιστης ανασταλτικής προθεσμίας για την υπογραφή της σύμβασης. Μετά τη λήψη της απόφασης ανάθεσης της σύμβασης οι ενδιαφερόμενοι θα πρέπει να έχουν τη δυνατότητα να αμφισβητήσουν τη νομιμότητά της. Μέχρι λοιπόν το αρμόδιο για την εκδίκαση της προσφυγής κατά της απόφασης ανάθεσης όργανο αποφασίσει, θα πρέπει να αναστέλλεται η υπογραφή της σύμβασης.
Σημαντικό βάρος δίδεται και στην πρόληψη των απευθείας αναθέσεων, για τις οποίες θα πρέπει να προβλέπονται αποτελεσματικές και αποτρεπτικές κυρώσεις. Κάθε σύμβαση που προκύπτει από παράνομη απευθείας ανάθεση θα πρέπει να θεωρείται καταρχήν ανενεργή. Στην έννοια της απευθείας ανάθεσης περιλαμβάνονται όλες οι αναθέσεις συμβάσεων, για τις οποίες δεν έχει δημοσιευθεί προκήρυξη στην Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης, όπως απαιτείται από τις οδηγίες 2004/18 και 2004/17. Οι απευθείας αναθέσεις πάντως που εμπίπτουν στις εξαιρέσεις που προβλέπονται από την κοινοτική νομοθεσία για τις δημόσιες συμβάσεις θεωρείται ότι είναι δικαιολογημένες και υπό την έννοια της οδηγίας 2007/66/ΕΚ. Επίσης δικαιολογημένη θεωρείται η χρήση της διαδικασίας με διαπραγμάτευση χωρίς δημοσίευση προκήρυξης κατά την έννοια του άρθρου 31 της Οδηγίας 2004/18 και 40 παρ. 3 της Οδηγίας 2004/17.
Ο προσδιορισμός των συνεπειών της κήρυξης του ανενεργού μιας σύμβασης εναπόκειται στα κράτη μέλη. Μπορεί να προβλεφθεί η αναδρομική ακύρωση όλων των συμβατικών υποχρεώσεων (ex tunc) ή να περιοριστεί η εμβέλεια της ακύρωσης στις υποχρεώσεις που δεν έχουν εκπληρωθεί ακόμη (ex nunc).
Είναι προφανές ότι οι δημόσιες συμβάσεις συνδέονται άμεσα με σοβαρά οικονομικά συμφέροντα, τα οποία θα μπορούσαν να αποτελούν επιτακτικό λόγο για τη διατήρηση της ισχύος μιας σύμβασης. Ως τέτοιος επιτακτικός λόγος πάντως δεν μπορεί να προβληθεί οικονομικό συμφέρον, το οποίο να συνδέεται άμεσα με τη σύμβαση. Οπωσδήποτε πάντως θα πρέπει για την κήρυξη του ανενεργού να προβλέπονται συγκεκριμένες προθεσμίες, οι οποίες και να γίνονται σεβαστές, προς εξασφάλιση της ασφάλειας δικαίου.
Τέλος, σε σχέση ειδικότερα με την οδηγία 92/13 καταργούνται το εκούσιο σύστημα βεβαίωσης και ο μηχανισμός συμβιβασμού, δεδομένου ότι δε χρησιμοποιήθηκαν ουσιαστικά.
Η τροποποίηση των δικονομικών οδηγιών αναμενόταν εδώ και αρκετό καιρό, όπως προέκυπτε από τον εκτενή διάλογο που διεξαγόταν σε σχέση με τα προβλήματα της εφαρμογής τους από τα κράτη μέλη. Μένει να δούμε, πώς θα ενσωματωθούν πλέον οι αλλαγές αυτές μέχρι την προθεσμία που έχει ταχθεί, η οποία λήγει στις 20 Δεκεμβρίου 2009.
Τις δικονομικές οδηγίες θα τις βρείτε κωδικοποιημένες σε:
http://www.scribd.com/doc/1024550/-89665-9213
Εγγραφή σε:
Αναρτήσεις (Atom)