του παρδαlaw - 21/6/2013Τις τελευταίες ημέρες παρακολουθούμε όλοι μας με ενδιαφέρον τις εξελίξεις σχετικά με τη γενικότερη τύχη της δημόσιας ραδιοτηλεόρασης. Το γεγονός αυτό είναι σίγουρα κορυφαίο ιδίως και ενόψει του ότι οδήγησε εχθές και σε κυβερνητική κρίση.
Το αν τελικά είναι τόσο σημαντικό θα κριθεί από τις εξελίξεις και την πολιτική ιστορία. Από νομικής σκοπιάς όμως η όλη ιστορία παρουσιάζει μεγάλο ενδιαφέρον. Προκειμένου να καταστεί σαφές αυτό θα πρέπει να αναφερθούν ορισμένα γεγονότα.
Η ΕΡΤ Α.Ε. είναι ανώνυμη εταιρία, η οποία ελέγχεται από το ελληνικό δημόσιο. Επιπλέον η χώρα μας εδώ και αρκετά χρόνια προσπαθεί να περιορίσει αυτό που ονομάζεται «δημόσιος τομέας». Η δραστηριότητα αυτή έχει λάβει διάφορους χαρακτηρισμούς και εσχάτως περιλήφθηκε στις υποχρεώσεις που επιβάλλονται από τα μνημόνια.
Ενόψει αυτής της υποχρέωσης θεσπίστηκε διάταξη νόμου, με την οποία προβλέφθηκε ακόμη και η κατάργηση ορισμένων φορέων του δημοσίου. Πρόκειται ειδικότερα για το άρθρο 66 του Ν. 4002/2011 (Κατάργηση, συγχώνευση και αναδιάρθρωση Ν.Π.Ι.Δ. και δημοσίων επιχειρήσεων) που προβλέπει ότι μία σειρά από ανώνυμες εταιρίες, μεταξύ των οποίων και η ΕΡΤ Α.Ε., μπορούν ακόμη και να καταργηθούν με κοινή υπουργική απόφαση του Υπουργού Οικονομικών και του εποπτεύοντος τη συγκεκριμένη κάθε φορά εταιρία Υπουργού.
Με την τελικώς εκδοθείσα για την ΕΡΤ ΚΥΑ [υπ’ αριθ. ΟΙΚ/11.6.2013 Κατάργηση της δημόσιας επιχείρησης «Ελληνική Ραδιοφωνία- Τηλεόραση, Ανώνυμη Εταιρεία (ΕΡΤ- ΑΕ) (ΦΕΚ Β 1414 της 11 Ιουνίου 2013)] ωστόσο δε μείναμε μόνο στην κατάργηση νομικού προσώπου (εν προκειμένω της ΕΡΤ Α.Ε.), η οποία καλύπτεται από την ανωτέρω εξουσιοδοτική διάταξη, αλλά προχωρήσαμε και ένα βήμα παραπέρα, το οποίο αφορούσε και στην άμεση κατάργηση του. Προκειμένου τούτο να καταστεί εφικτό, η εξουσιοδοτική διάταξη τροποποιήθηκε με την από 10.6.2013 Πράξη Νομοθετικού Περιεχομένου (άρθρο 1). Αυτό λοιπόν, το οποίο συνέβη εν προκειμένω είναι ότι η εξουσιοδότηση για –μέρος έστω- της κρίσιμης ΚΥΑ δόθηκε με ΠΝΠ πριν μάλιστα τούτη κυρωθεί από το κοινοβούλιο, όπως επιβάλει το Σύνταγμα.
Είναι προφανές λοιπόν ότι εν προκειμένω τίθεται ένα σοβαρότατο ζήτημα νομιμότητας της ΚΥΑ, το οπο οφείλεται στον τρόπο με τον οποίο δίδεται η εξουσιοδότηση για την έκδοσή της. Η νομοθέτηση από πλευράς εκτελεστικής εξουσία επιτρέπεται βέβαια από το Σύνταγμα, αλλά τελεί υπό αυστηρές προϋποθέσεις, προκειμένου να μην παρακάμπτεται η νομοθετική λειτουργία και διαδικασία. Τούτο μάλιστα πολύ περισσότερο όταν έχουμε να κάνουμε με υπουργικές αποφάσεις, όπου δεν υπάρχει και ο προληπτικός έλεγχος που ασκείται από το ΣτΕ.
Όσα αναφέρουμε ανωτέρω προκύπτουν και από την τοποθέτηση του ΣτΕ επί του θέματος. Στο πλαίσιο της εξέτασης αιτήματος για προσωρινή δικαστική προστασία το Δικαστήριο έκρινε ότι μέρος της ΚΥΑ και ειδικότερα η διακοπή λειτουργίας της ΕΡΤ Α.Ε. δεν καλύπτεται από την εξουσιοδοτική διάταξη και για το λόγο αυτό θα πρέπει να γίνει και αναστολή της. Οι λοιπές προβλέψεις, δηλαδή η κατάργηση του φορέα, θεωρούνται ισχυρές. Η κρίση αυτή του ΣτΕ ήταν μάλλον αναμενόμενη, διίως αν λάβει κανείς υπόψη του το πώς έχει κρίνει τη χρήση της δυνατότητας αυτής προς την εκτελεστική εξουσία.
Αυτό που προκαλεί ερωτηματικά είναι ο λόγος που οδήγησε στη λήψη αυτής της απόφασης τη δεδομένη χρονική στιγμή. Η κατάργηση του νομικού προσώπου ήταν άμεσα εφικτή, δεδομένου ότι καλυπτόταν από την προαναφερθείσα εξουσιοδοτική διάταξη. Η διακοπή της λειτουργίας όμως απαιτούσε την τροποποίηση και διεύρυνσή της με νόμο. Η χορήγηση εξουσιοδότησης για έκδοση υπουργικής απόφασης με παράκαμψη του νομοθετικού οργάνου είναι προφανές ότι δεν συνάδει με την αρχή του κράτους δικαίου. Όσο και αν κανείς συμφωνεί με το ότι ο δημόσιος τομέας θα πρέπει να περιοριστεί και μάλιστα δραστικά δεν μπορεί να αποδεχθεί την παράκαμψη των αρχών της νομιμότητας και της δημοκρατικής διακυβέρνησης.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου